De handicap, en de valstrik van het (zelf)medelijden

De Crimi Cowns, met dwerg Mike (Chris Willemsen) in het midden (Be-Entertainment)

Ik zal het maar meteen bekennen: ik heb een beperking. Ik lijd namelijk aan een slecht karakter, een aangeboren neiging om mensen te jennen, te bespotten, onenigheid te veroorzaken en conflicten tot op het ridicule uit te vergroten. Vooral de hogere regionen moeten het ontgelden, maar net zo graag zet ik de medemens op het verkeerde been.

Lijden, nu ja, het is vooral mijn omgeving die daar verveeld mee zit,- reden te meer om naar een behandeling op zoek te gaan. Helaas: elke poging daartoe, al vanaf de prille schooltijd, deed het probleem toenemen, waardoor ik genoodzaakt zag het over een andere boeg te gooien: er iets mee doen. Dat is uiteindelijk wat elke cartoonist, columnist of satireschrijver probeert: zijn sociopathie benutten om dingen te tekenen of te schrijven die ‘normale’ mensen niet durven. Uiteenlopende figuren als Kurt Westergaard (de tekenaar van de eerste Mohammedcartoons), Salman Rushdie, maar ook Jef Elbers (de man die onlangs keet schopte te Knokke in een Lidl-winkel met Franstalige opschriften) en, ja, waarom niet, Jeff Hoeyberghs behoren tot die groep mensen die met hun persoonlijkheidsmisvorming iets nuttigs en maatschappelijk waardevols willen doen.

Door het keldergat

Stand-up comedian William Boeva

Mijn grootste voorbeeld is evenwel acteur Chris Willemsen, Vlaanderens bekendste dwerg, die als 12-jarige omwille van zijn lengte bij voetbalclub Verbroedering Arendonk niet meer aan de bak kwam. Dat zal geen leuke puberteit opgeleverd hebben, maar in 2004 vinden we hem als joker terug in het satirische fopprogramma ‘The Freaky Frank Show’ van jongerenzender JIMtv (zou nu niet meer kunnen). Later volgden rollen als deze van bordeelmedewerker Jimmy in ‘De Ronde’, waar hij met een varkensmasker boven het gezicht van de argeloze klant Lucas Van den Eynde zijn gevoeg doet.

Het is het geheim van bijna alle komieken: het uitvergroten van een gebrek. Niks (zelf)medelijden, dat is dodelijk voor je inspiratie en zelfvertrouwen.

Zijn glansrol blijft voor mij echter deze van de dwerg Mike in de ‘Crimi Clowns’, waar hij als lid van een Antwerpse gangsterbende omwille van zijn gestalte in de keldergaten mag kruipen, maar ook zeer bedreven is in het kraken van brandkasten. Tussendoor heeft hij nog behoorlijk wat succes in de liefde, want grote vrouwen blijken iets te hebben met kleine mannen. Chris Willemsen is dus iemand die als acteur zijn zogenaamde beperking uitspeelt, en dan liefst via foute typetjes. Niet altijd evident, want hij lijdt aan een vernauwde ruggenwervel. Of zoals hij het zelf zegt: ‘Ik ben nu eenmaal zo. Waarom zou ik daar dan geen voordeel proberen uit te halen?

Het is het geheim van bijna alle komieken: het uitvergroten van een gebrek. Niks (zelf)medelijden, dat is dodelijk voor je inspiratie en zelfvertrouwen. Zoals vroeger gebochelde narren zeer gegeerd waren, en dwergen de weg naar het circus of de kermis vonden, bestaan er ook vandaag mensen die hun beperking weten te exploiteren. De stand-up comedian William Boeva kondigt zich op zijn webstek aan als ‘de grappigste dwerg der lage landen’, die ‘zijn gestalten en gebreken onbeschaamd uitspeelt’. Komt dat zien.

Knuffelbeertjes

‘Down the road’: feel good-televisie rond mensen met een Down-syndroom

Boeva is anderzijds niet te spreken over de tendens om mensen met een handicap te pamperen door ze op te voeren als knuffelbeertjes. Via een open brief op zijn Facebookpagina, die nogal wat stof deed opwaaien, haalt hij uit naar formats als ‘Down the road’ (VRT-1), waar mensen met een Down-syndroom mee op de bus mogen met de sympathieke presentator Dieter Coppens, om zich te amuseren en schattig naar de camera te kijken. Wat is het leuk om m* te zijn! Dat is natuurlijk fake. Bedoeling van het programma is zogezegd om inclusie te bevorderen, hét modewoord van het moment, dat ook in het woke-jargon een centrale rol speelt. Iedereen moet erbij horen en moet aan alles kunnen deelnemen.

Niets zo gevaarlijk als de lat lager leggen omwille van de inclusiviteit. Je organiseert ook geen Tour de France zonder bergen opdat iedereen zou mee kunnen.

Op zich een disputabele stelling. Is alles voor iedereen weggelegd? In 1968 betoogden linkse studenten niet alleen voor het recht op onderwijs, maar ook voor het recht op een diploma. Dan kan men dat net zo goed afschaffen. Heel het onderwijsdebat is door dat taboe hopeloos bezwaard: dat je talent laat verpieteren als je niet erkent dat sommigen dat talent niét hebben. Discriminatie is een normaal proces en heeft ook een maatschappelijke functie, namelijk zorgen dat iedereen op de juiste plaats terecht komt.

Dat erkennen ligt moeilijk vandaag. Edoch, een handicap (pardon: beperking’) is niet bedoeld om medelijden op te wekken, of vanuit filantropisch oogmerk elke vorm van discriminatie te bannen. Overal waar kwaliteit belangrijk is, moet er geselecteerd worden. Niets zo gevaarlijk als de lat lager leggen omwille van de inclusiviteit. Dat is nochtans wat oud-VDAB-baas Fons Leroy letterlijk zegt in een interview: een bedrijf moet voor ‘diversiteit’ kiezen en iemand met een migratie-achtergrond voortrekken (‘positief discrimineren’), ook als die minder competent is dan een Europese kandidaat. Leroy beseft niet dat je daar niemand een dienst mee bewijst, noch de autochtoon, noch de allochtoon, en onze economie al helemaal niet.

Je organiseert ook geen Tour de France zonder bergen opdat iedereen zou mee kunnen. Ik hou mijn hart vast tegen het moment dat een klassiek orkest zich genoodzaakt zal zien om een percentage mensen met één arm of met een mentale beperking op te nemen, kwestie van aan de subsidievereisten te voldoen. Of de dag dat de VRT op het idee zou komen een Down-patiënt het nieuws te laten voorlezen in het kader van de diversiteit. Moet bijna zo erg zijn als Goedele Wachters. Evenzeer ben ik ertegen dat men voor de rol van een Vikingleider uit de 11de eeuw een zwarte vrouw cast, zoals in de nieuwe Netflix-serie ‘Walhalla’ gebeurt. Zoals ik in de opera ook geen oude man met een hangbuikje als Siegfried wil zien. Geef hem een hangbuikrol, die zijn er ook.

Deugklieren

Zo zijn we weer bij de knuffelberen en het opvoeren van mensen met een beperking in inclusie-programma’s. Deze feel-good-formats  -daar heeft William Boeva een punt- zijn van een ongelooflijke neerbuigendheid, letterlijk. Het helpt die mensen niet, het dient vooral om de deugklieren van de kijker te stimuleren. Men zou zich misschien beter bekommeren om toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers in o.a. horeca en theater: dat zijn concrete aandachtspunten. Dwingend ook is het probleem van mensen met een handicap die al jaren op een wachtlijst staan voor een persoonsvolgend budget waar ze recht op hebben. Maak daar eens een programma over, in plaats van rond te toeren met lachende Downies.

Men zou zich misschien beter bekommeren om toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers in o.a. horeca en theater: dat zijn concrete aandachtspunten. 

Een nog heikeler punt is dat van een aangeboren afwijking die in een vroeg stadium voorspelbaar is. Bij een prenataal onderzoek kan al vanaf 11 weken vastgesteld worden of er een ernstig risico bestaat op een baby met Down-syndroom. Nogal wat zwangere vrouwen willen de test echter niet laten uitvoeren: dat werpt een ander licht op de zorgplicht die de maatschappij nadien heeft en heel het ‘inclusie’-verhaal. Finaal hebben de ouders een last op zich genomen. Daar hebben die kinderen uiteraard geen schuld aan. Maar misschien moet men ook die discussie durven voeren.

Nu hoor ik u denken: hadden de ouders van JS maar beter prenataal onderzoek laten uitvoeren, hoeveel leed en ergernis zou er ons gespaard gebleven zijn. Dat hebben ze ook gedaan, maar vermits een slecht karakter erfelijk is, deden ze het er vermoedelijk om. Het herinnert ons aan een gedenkwaardige uitspraak van politica Soetkin Jehaes (Open VLD) die zich afvroeg waarom de ouders van VB-ers geen abortus hebben gepleegd. Omdat het ook VB-ers waren natuurlijk, het verhaal van de appel en de boom.

Genoeg lessen eugenetica. Levensles nummer één: een beperking, het is maar hoe je ermee omgaat. En: uit iets slechts kan iets heel goeds ontstaan, wat bij deze weer bewezen is.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 
Dit bericht werd geplaatst in Inleiding tot de humorologie, Media, Politiek incorrect. Bookmark de permalink .

8 reacties op De handicap, en de valstrik van het (zelf)medelijden

  1. Eric de Eerste zegt:

    In tijden die beheerst worden door het dement-zwakzinnige triumviraat Biden-Harris-Pelosi moet het nieuws toch gepresenteerd kunnen worden door één of andere pathologische seksmaniak, al dan niet gehandicapt. Misschien wordt de VRT dan weer waarachtiger, én dus de moeite van het volgen waard. Niks zo vervelend dan een leugenfabriek die zichzelf als een integere boodschapper ziet die de mensen ‘moraal’ moet bijbrengen.

    • boy in a bubble zegt:

      Een fabriek is het zeker! Naast leugens wordt er wel nog wat anders gefabriceerd. VRT is het toonbeeld van het socialisme in panty’s van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat. De realiteit…

  2. Eric 2 zegt:

    Wat is het probleem? Op Ulaanbataar TV wordt het nieuws al jaaren door Mongolen gepresenteerd!

  3. dzjakke Dzjakke zegt:

    Eric 2, dát is dáár héél normaal. Maar dat het hier ook zo gebeurt, is niet normaal meer.

  4. Johannes zegt:

    Salman Rushdie had absoluut geen idee dat het gebruik van de historische z.g.n. ‘duivelsverzen’ in een context van fictie hem op een fatwa zou komen te staan, of zelfs minder dan dat. Volgens mij begrijpen de pretentieuze keetschoppers die zijn naam steeds gebruiken geen zak van de hele zaak.
    Cartoons die de Islam op de korrel nemen zijn zover ik ze gezien heb allemaal vulgair en humorloos, of wellicht café humor?
    Antisemieten zijn veel beter daarin, bijvoorbeeld:

    Hoe weet je wanneer een Jood liegt?

    Als zijn lippen bewegen.

    De Islam op de korrel nemen is van tijd tot tijd een trendy sport van tendentieuze keetschoppers, en dan maar weer Voltaire erbij halen, die zich omdraait in zijn graf over het feit dat pretentieuzen hem er steeds bijhalen. Voor die kerk van schijnverzet haalt de ware spottende outcast zijn neus op.

  5. Johannes zegt:

    Er zijn eigenlijk drie soorten grappenmakers in de democratie.
    De eerste soort wil vooral publiciteit, begrijpelijk, want in de democratie telt alleen dat wat aandacht van een aanzienlijke meute krijgt. Deze soort weet wat de democratische politicus heel goed weet, maar doet het omgekeerde, clichés, banaliteiten, vulgariteiten en diverse apenstreken zijn daarbij de aangewezen middelen.
    De tweede soort is een wat belegen variant van de eerste, die is er voor het vaak wat rijpere of intelligentere publiek, dat ergens wel aanvoelt dat zij in het stramien zitten van een soort van cult, veilig en wel geborgen in de schoot van de democratie, maar toch weleens uit de band willen springen.. of uit de bedwelmende, benauwende schoot springen, maar men wil niet domweg keetschoppen zoals bij eerstgenoemde grapjassen, en het geheel wordt vaak ook nog opgeleukt met sentimentele liedjes e.d.
    De derde soort bestaat niet, volgens de democratie.

    De echte paljas à la Uilenspiegel e.d. bestaat zodoende natuurlijk niet, bij gebrek aan populariteit, en de democratische paljas is altijd ook een politicus, calculerend, uit op effectbejag, het publiek en publiciteit is altijd de norm, bijna alles kan en mag, maar de middelmatigheid, haar taboes haar onontvankelijkheden, haar brute onvermogen, zijn de absolute norm.

    Waar de echte paljas bijna geheel van binnenuit komt, daar komt de democratische paljas van buiten, deze wordt gevormd door het populaire alles beheersende en overwoekerende vraag en aanbod mechanisme. Ook als er oorspronkelijk een innerlijke paljas was, zodra deze in de publiciteit komt wordt de vorming van buitenaf populair bepaald. De paljas van de democratie is een representatie van het volk, zoals de politicus een representatie van het democratische volk is, zoals alles een reflectie is van het solipsisme van het democratische koning volk.

  6. boy in a bubble zegt:

    Duim omhoog voor Jef Elbers!

  7. Marc Schoeters zegt:

    Ooit volgde ik een lerarenopleiding aan de Plantin Hogeschool in Antwerpen. Na dertig jaar lesgeven – overigens tot grote tevredenheid van mijn cursisten én met de breed gedragen reputatie dat ik een van beste lesgevers van mijn school was – vond mijn schooldirectie het nodig dat ik alsnog dat diplomaatje zou verwerven. Zo zat ik dus als +50-jarige man met een hoop onderwijservaring tussen een klas vol millennials – de meesten heel braaf en burgerlijk opgevoed en met nul komma nul ervaring in het onderwijs. Een van “mijn” collega-studentes had dyslexie in de ergste graad. Zij kon letterlijk geen woord juist schrijven. En tóch wou zij absoluut dat lerarendiploma halen. Zij werd daarvoor in de watten gelegd door de politiek-correcte docenten – zeg maar “woke”-idioten. Zij behaalde dus met glans haar pedagogisch diploma.

    Op het “feestje” na de diploma-uitreiking heb ik haar vlakaf gezegd hoe schandalig ik het vond dat zij dat diploma had behaald – pardon: gekregen. Ik zei haar dat er geen enkele ouder voor zijn of haar kind zit te wachten op een leerkracht Nederlands (!) die door dyslexie niet één woord juist kan schrijven of spellen. En ik noemde haar totaal verblind. Een mens moet zich namelijk bewust zijn van de eigen beperkingen – of hij/zij is van het padje af. Iemand met één been moet niet de ambitie hebben om een balletopleiding te volgen. Een blinde wordt ook best niet fotograaf. En ik voegde eraan toe hoe weerzinwekkend ik haar egoïsme en gebrek aan zelfinzicht vond. Zij keerde me de rug toe – om mijn “wangedrag” te melden aan de docenten die ook op het “feestje” waren. Een van deze zei me dat zij (het was natuurlijk een vrouw – surprise!) het spijtig vond dat zij alsnog mijn diploma niet kon ongedaan maken. Ik heb onmiddellijk en zonder nog een weerwoord te geven het “feestje” ter gelegenheid van de diploma-uitreiking verlaten.

    Nu – jaren later – wens ik toch nog een weerwoord te geven. Dat meisje met dyslexie is natuurlijk niet verantwoordelijk voor haar dyslexie. Maar iemand had haar in haar jonge leven en bij haar beroepskeuze toch aan het verstand moeten brengen dat je met dyslexie beter geen leerkracht Nederlands wordt. Omdat dit niet alleen haarzelf ongelukkig zou maken – maar ook duizenden toekomstige leerlingen zou beroven van een écht bekwame leerkracht. En dat ook zij slachtoffer was – door de misdadige leugenachtigheid van de politiek-correcte docenten van de lerarenopleiding die haar met valse beloften hebben gepaaid en haar een waardeloos diploma hebben uitgereikt. Duizenden slachtoffers dus – die niet zullen krijgen wat hen beloofd is.

    Ik voeg er hier aan toe dat niet ik de smeerlap in heel het verhaal ben – om dat dyslectisch meisje te wijzen op het totaal irrealistisch perspectief om taalleerkracht te worden – maar dat de échte smeerlappen haar docenten van de lerarenopleiding zijn. Crapuul dat uit eigen egoïstisch deug-genot verantwoordelijk is voor deze catastrofe – zowel voor het dyslectisch meisje zelf als voor haar toekomstige leerlingen. Docentencrapuul dat na het “feestje” van de diploma-uitreiking walgelijk zelfvoldaan over de eigen deugdzaamheid huiswaarts trekt. En zich voor de rest niet meer verantwoordelijk voelt voor de catastrofale gevolgen van hun “deugen”. Het was neerbuigend van hen om dat dyslectisch meisje haar diploma te geven. Zoals “deugen” tegenover “gehandicapten” meestal neerbuigend is – en weerzinwekkend. En altijd leidt tot miserie.

    Meer heb ik daar niet aan toe te voegen.

Reacties zijn gesloten.