We hebben nog wat extra duwtjes nodig om echte Vlaamse onafhankelijkheid als een reële optie te zien
‘De gemiddelde Vlaamse kiezer is geen revolutionair, hij of zij is zelfs geen voorstander van onafhankelijkheid’. Aldus citeert een artikelop de VRT NWS site zichzelf, getekend Jihane Sliti en Fabian Lefevere. Een hele rist politici en zelfverklaarde experten passeert de revue, opmerkelijk genoeg geen enkele VB-er. Om de auteurs te situeren: twee Pano-journalisten -dat is al een referentie op zich-, en beiden gespecialiseerd in het speuren naar extreem-rechtse complotten en het vermaledijde Vlaamse racisme.
Meteen zitten we weer in de eeuwige draagvlak-discussie: willen de Vlamingen onafhankelijkheid? Neen, zeggen de cijfers, zeggen alle analisten, ook bij de N-VA, en dan gaat het verder over confederalisme, ‘wat we nog samen willen doen’, ‘de Belgische staat als een sokkel’, en meer van die gemeenplaatsen.
Eendjes in het park
OK, men kan op straat gaan en niets-vermoedende wandelaars lastig vallen met de vraag: ‘Wilt u België compleet laten verdwijnen en van Vlaanderen een onafhankelijke staat maken?’ Moeders staan daar dan met de kinderen in het park de eendjes te voederen, en zeggen: ‘Verdwijnen, neen, dat nu ook weer niet’, terwijl ze in gedachten heel het gebied tussen Nederland en Frankrijk, inclusief hun huis met voortuin, in de grond zien zakken en revolutionairen de koninklijke familie naar de guillotine slepen.
Ik maak er nu een karikatuur van, maar zo komen peilingen tot stand en zo antwoorden mensen: impulsief en afhangend van de vraagstelling. Vaders zien bij het einde-België-verhaal meteen de Rode Duivels definitief opgedoekt, 14 slagbomen op de toch al stilstaande Brusselse Ring, en het bedrijf waar ze werken dat ijlings de koffers pakt. Een karikatuur die ooit in het RTBf-programma Bye bye Belgium met glans werd uitgetekend en bijna de allures kreeg van het legendarische hoorspel War of the Worlds van Orson Welles (1936). We herkennen zowaar Christophe Deborsu als nepreporter van dienst.
Een splitsing wordt tot op vandaag nog altijd als een romantische draak beschouwd, die het liefst karikaturaal wordt voorgesteld. Maar laten we het eens van de andere kant bekijken. In de open brief die de ouders van de vermoorde Julie Van Espen onlangs publiceerden, weerklonk een diepe onvrede met het bestaande justitie-apparaat en eigenlijk met heel het systeem. Helaas stopte het daar ook mee, en werd Koning Filip weerom aangesproken als de deus-ex-machina. Paul Marchal, vader van An, deed dat ook al eens in 1998 en richtte prompt een neo-Belgicistische partij op. Zelfs in hoogste nood knielen Vlamingen voor hét symbool van het status-quo. Een optocht met witte ballonnen en veel tricolore vlaggetjes rondt het af, en dan wordt het weer stil.
Een splitsing wordt tot op vandaag nog altijd als een romantische draak beschouwd, die het liefst karikaturaal wordt voorgesteld.
De lamentabele inefficiëntie en het democratisch deficit van de NV België zouden nochtans tot een heel andere politieke keuze kunnen leiden: het regime zelf in vraag stellen en gaan voor een totaal nieuwe politieke ruimte. En wat zou dat in ons geval anders kunnen zijn dan een Vlaamse res publica, helemaal los van het koninkrijk dat met instemming van de Europese grootmachten in 1830 het levenslicht zag?
We spreken dan over een natie die door de Vlaamse gemeenschap wordt belichaamd. Nieuwe instellingen, een nieuw huis, nieuwe fundamenten, een nieuwe bestuurscultuur. Dat vereist een breekpunt, een point-of-no-return, maar wat hebben we te verliezen in een failed state als deze, waarrond deelstaten als satellieten blijven draaien, met het totaal archaïsche Hof als epicentrum?
Zwarte zwanen
Berlijn, november 1989
Revolutionaire momenten ontstaan uit ogenschijnlijke kleine voorvallen die de geest uit de fles laten. Het is het verhaal van de zwarte zwaan, de sneeuwbal die gaat rollen, of van de vlinder die in het Amazonewoud opstijgt en aan de overkant van de oceaan een wervelstorm veroorzaakt.
Kleine oorzaken, grote gevolgen. Een uit de hand gelopen operavoorstelling zoals in 1830 (het zal dan nu misschien eerder Tomorrowland zijn), een verkeerde kraan die wordt opengedraaid, een fatale drukfout in het Staatsblad, nog eens een geval van gerechtelijke absurditeit- wie zal het zeggen. Het is zeer goed mogelijk dat de splitsing zal volgen uit zo’n ogenschijnlijke bagatel die de druppel teveel blijkt, waarna een algemene sense-of-urgence de normale loop der dingen opschort. En het zullen gewone mensen zijn die het proces in gang zetten, niet de politici of de partijen. Er kunnen dikke boeken over geschreven worden, genre ‘De ordelijke opdeling’ van G. Annemans, maar dat zijn academische oefeningen. De Berlijnse muur werd ook eerst door het volk gesloopt, alvorens de politici aan tafel gingen zitten.
Revolutionaire momenten ontstaan uit ogenschijnlijke kleine voorvallen die de geest uit de fles laten.
Ook zo’n open brief van ouders van vermoorde kinderen zou een kantelmoment kunnen betekenen, het begin van een aanzwellende golf van verontwaardiging. Laat ons de kracht van het publieke ‘genoeg-is-genoeg’-gevoel niet onderschatten.
Ik droom nu even luidop. Stel u eens voor dat de open brief een bezetting van de justitiepaleizen had veroorzaakt. Per SMS en via het internet worden sympathisanten gemobiliseerd die hun tenten opslaan op het terrein. Het worden er zo’n 10.000. Zwarten, groenen, gelen, bruinen, roden, blauwen. Daarna komen de schoolgaande jeugd en de studenten eraan.
Ook de gele hesjes komen er zich mee moeien. een afvaardiging uit Catalonië meldt zich. Men organiseert meetings in nokvolle arena’s, concerten, happenings. Verbijsterde politici komen polshoogte nemen en worden uitgejouwd als ze olie op de golven proberen te gieten. Ook de modale pers en de VRT kunnen alleen maar constateren dat ze ‘het niet hebben zien aankomen’, sommigen draaien bij uit puur opportunisme.
Binnenlandse Zaken aarzelt om op te treden, de politie weet het ook niet en kiest deels de kant van de bezetters. De impasse is compleet, de nationale en internationale pers is aanwezig. Het Vlaams parlement komt in spoedzitting bijeen en roept een voorlopige onafhankelijkheidsverklaring uit. Waarna een nieuwe grondwet tot stand komt, niet alleen uitgedokterd door politici en specialisten, maar vooral ook via volksbevraging en referenda. Een dol scenario, maar de geschiedenis puilt ervan uit.
Lethargie
Helaas is dat op dit moment inderdaad utopisch, onder meer omdat analisten voortdurend zeggen dat het utopisch is. Wegens een ‘ontbrekend draagvlak’, weet u wel. Democratie bestaat echter niet alleen uit peilingcijfers en verkiezingen. Democratie is ook en vooral: het publiek debat op gang brengen, een visie onderbouwen en naar buiten brengen, mensen goesting doen krijgen.
Het colloque singulier van de politieke wereld en het journalistieke universum onderhoudt echter liever de verhalenfabriek dan een regimewissel bespreekbaar te maken. Vlaamse staatsvorming wordt in die wereld onveranderlijk als een zeepbel voorgesteld, zelfs nu, op het moment dat er na een jaar nog altijd geen uitzicht is op een federale regering. Men gewaagt over B- en C-plannen, maar zelden of nooit over een vlexit.
Dat heeft natuurlijk te maken met banale overlevingsdrang: politici blijven zich met journalisten wentelen in het Wetstraatmoeras, het publiek staat erbij en kijkt ernaar. Het is een decadent soort fin-de-siècle-sfeer, wellicht zelfs een fin-de-régime-sfeer, die wel de verrotting constateert, maar nooit de extreme conclusies trekt. Op het einde geraken mensen gewoon vermoeid, en dat is wellicht ook de bedoeling.
Hoe langer Vlaanderen een soort Belgische deelstaat blijft, hoe meer Belgische trekken het krijgt, als een woekerende gangreen.
Jan Fabre, notoir lakei en hofleverancier
De verkleutering, verambtelijking en het welbekende verdrinken van de vis spelen verder in het voordeel van deze lethargie. Vlaanderen is een zaak van streekproducten, zwartgele verkeerspalen, Jeroen Meus en een regering van boekhouders. En dan is er nog de culturele sector, die wel het Vlaamse subsidiegeld in dank aanvaardt, maar voor de rest het unitair-kleurrijke Belgique à papa bezingt.
Ondertussen dreigt de zin in echte verandering op te drogen. De opkomende dhimmitude en het aanpassingsgedrag aan de islam, de manier hoe de media dat proces omzwachtelen en vergoelijken, maar ook het onderwijsniveau dat afglijdt in het quasi-analfabetisme, de politiek-correcte gedachtepolitie,- het zijn allemaal factoren die een republikeins bewustzijn afremmen en er dus voor zorgen dat het fameuze ‘draagvlak’ geen kantelpunt bereikt.
De tijd der traagheid speelt daarbij in het voordeel van de NV België, het bureaucratisme sluipt in alle politieke geledingen en dringt de logica van de kleine lettertjes op, op waar we juist vanaf wilden. Hoe langer Vlaanderen een soort Belgische deelstaat blijft, hoe meer Belgische trekken het krijgt, als een woekerende gangreen. En hoe meer echte autonomie een taboe-onderwerp wordt. De lange historische traditie van underdog, die we achter ons sleuren, heeft zich nu veredeld tot burgerlijke zelfgenoegzaamheid en conservatisme, het welbekende centenflamingantisme dat de Belgische rompstaat en zijn monarchie gedoogt. Lamme Goedzak regeert.
Uilenspiegel
Dat maakt het nu net zo belangrijk dat een culturele elite het voortouw neemt en de geesten rijp maakt. Waarom hebben wij zo weinig figuren à la Bart Maddens? Waarom grijpt ook links deze kans niet aan? Waarom wordt Vlaams geld niet geïnvesteerd in media die de nodige stuwing kunnen geven?
De republikeinse optie is de kwintessens van alle politiek-incorrecte tendensen in Vlaanderen, wat een enorme hefboom kan betekenen. Er zullen aan alle kanten schakelaars moeten omgedraaid worden en intellectuele comfortzones verlaten. De old-school flaminganten moeten het idee opgeven dat Vlaamse onafhankelijkheid een exclusief-rechts verhaal is dat moet leiden naar een conservatief sluimerstaatje zonder veel allure.
En links moet zich onthechten van het Belgisch-multiculturele dogma met zijn perverse migratielogica. Moeilijk ja, maar niet onmogelijk, het vergt vooral verbeelding en enig outside-the-box-denken, zie de Oostenrijkse Kunz-coalitie. Jawel, de klimaathorde zullen we moeten nemen en gaan voor een fossielvrije economie, niet afhankelijk van de grotendeels Arabische olielobby.
Het curieuze -of net niet- is overigens dat we een even lange literair-filosofische traditie van de subversiviteit in onze bibliotheek herbergen. Eric Defoort zaliger opperde ooit dat we veel te weinig met de figuur van Reinaert de Vos doen, het middeleeuwse dierenepos van de sluwe rebel. Tijl Uilenspiegel, de evenknie van de Zwitserse Willem Tell, wordt eveneens in Vlaanderen onderbelicht, wellicht omdat hij als geus niet katholiek genoeg was.
In plaats van de klimaatspijbelaars belachelijk te maken, duw ze een Vlaamse leeuw in de handen, zo moeilijk kan dat niet zijn.
Het zou de moeite lonen deze bronnen opnieuw te ontginnen. Niet als louter bellettrie maar als inspiratie, geestelijk voedsel, energie. Men heeft onze kritische massa afgepakt en ons gepamperd, in slaap gewiegd, wij moeten ze terugwinnen. Heel het socio-culturele middenveld –cultuurpodia, verenigingen, actiegroepen, onderwijs,…- zou van daaruit het elan van de breuk, de verandering, kunnen overnemen. Het moet ook en vooral een verhaal van de jeugd worden: in plaats van de klimaatspijbelaars belachelijk te maken, duw ze een Vlaamse leeuw in de handen, zo moeilijk kan dat niet zijn.
De splitsing van België wordt dan een hype, in plaats van een taboe. De straat, de school en de publieke ruimte worden op dat moment de plekken waar de verandering gecultiveerd wordt, en mensen elkaar vinden rond een nieuw toekomstperspectief op sociaal, economisch en cultureel vlak.
Kort en goed: ik ben Vlaams republikein omdat het geen zin heeft een huis met betonrot een nieuwe laag verf te geven. Ik ben deze staat beu, ook in alle mogelijke reformversies, maar tegelijk eis ik de grond op waarop ik geboren ben. Ergens is het heel simpel, al stellen specialisten het heel ingewikkeld voor. Met Schotland, Catalonië en eventueel nog andere regio’s moeten wij de EU voor een voldongen feit stellen, en de Vlaamse republiek serveren aan de internationale instanties. Laat dan de draagvlak-sceptici maar komen.
Net omdat het idee vandaag niet-mainstream is, is het niet besmet door de politique politiciene noch door het mediagelul, en kan het dingen in beweging zetten die koffiedikkijkers niet hebben zien aankomen. Ik reken er vooral op dat de jonge republiek zich kan ontdoen van de verstikkende politieke correctheid die de Belgitude zo typeert, en dat de democratie en de vrije meningsuiting zullen opgewaardeerd worden. De media wezen gewaarschuwd.
Vlaanderen te klein? Letland, Estland en Litouwen zijn niet groter. Ze hebben bij het uiteenvallen van de Sovjet-Unie hun kans gezien, laten wij haar ook met twee handen grijpen.
Tot dusver mijn politieke analyse. De 36-jarige Clijsters speelt momenteel op het tennistornooi van Dubai, en is al aan haar tweede comeback toe, na deze van 2009. Maar dit keer is het menens. Het blijkt in de eerste plaats een media-event met lange commerciële uitlopers. Het productiehuis De Mensen, bekend van programma’s als Blokken, volgt haar met een professionele filmploeg overal op de voet en regisseert haar terugkeer als een vaderlands gebeuren zonder weerga. België’s hoop in bange tijden.
Weinig aan de hand dus. Tot we op het 
En dan is er het Brusselse cultuurlinks milieu waarvan Arno Hintjens het absolute icoon is. Je kan deze zogenaamde Dansaert-Vlamingen dagelijks in L’Archiduc, het stamcafé van de zanger, komen bekijken. In deze omgeving is het bon ton om de provincievlaming weg te zetten als een bekrompen, rechtshangende cultuurbarbaar. Afkomstig uit de wereldstad Oostende heeft Arno zich altijd gemanifesteerd als kosmopolitische Belg, voor vorst en vaderland. Dat heeft al tot bizarre politieke statements geleid.
Verantwoordelijk, hoezo? Een minister mag zich toch niet inlaten met gerechtelijke uitspraken, die worden toch autonoom genomen? Ja, dat riep Geens ook in alle toonaarden nadat Steve Bakelmans werd gevat, de man die daar niet hoorde te zijn. Dat was een paar weken voor de verkiezingen, begrijpelijk dat er overuren werden gedraaid op het campagne-hoofdkwartier van Koen Geens. Sorry mensen, scheiding der machten!
Februari wordt elk jaar uitgeroepen tot alcoholvrije maand. Eens duchtig ontgiften, wie kan daar tegen zijn? Tournée Minérale is een initiatief van het Vlaams expertisecentrum voor Alcohol en andere Drugs (VAD) samen met de Stichting tegen Kanker. Niet te verwarren met concurrent Vlaamse Liga tegen Kanker die Kom op tegen Kanker organiseert. Probeer het maar uit elkaar te houden.
Maar de grootste ontkenning, Marijs, van jouw these over het gezinsgeluk is wel de religie die alcohol absoluut verbiedt als duivelse uitvinding, het bij hectoliters thee houdt, en niettemin homo’s van de daken gooit, jonge meisjes en kinderen als seksslavinnen verhandelt, en voor de rest de hele wereld vervloekt die Allah en zijn profeet niet onvoorwaardelijk aanbidt. Ik heb het inderdaad over de islam, ook in de Molenbeekse versie, waar de haat tegen het decadente Westen en de kafirs uit de theehuizen opdampt, en niet uit de klassieke herbergen, voor zover die er nog zijn.
