Leve de spektakeldemocratie

Politicologie voor dummies

Dictatuur of democratie? Het zijn de twee bestuursvormen die vandaag tegenover elkaar staan. Een strikte politiestaat die geen inspraak of tegenspraak duldt, tegenover een regering-door-het-volk, wat de letterlijke maar ook tamelijk utopische betekenis is van het woord ‘democratie’. Wij westerlingen voelen ons goede democraten en verkiezen de laatste. Helaas met een wrang gevoel: er klopt van alles niet, we lijken meer in een farce te leven. De fameuze kloof tussen politiek en burger dus. Even de geschiedenis induiken, want daar is over nagedacht.

De vacature van Plato

De Griekse filosoof Plato (427-347 v.C.), een geboren en getogen Athener, was de eerste die het probleem ter hand nam. In zijn Politeia onderscheidt hij vijf bestuursvormen, van slecht naar uitmuntend: de tirannie (wat wij dictatuur noemen), de democratie (bestuur door het volk), de oligarchie (bestuur van de rijksten), de timocratie (een militair bestuur, zoals het toenmalige Sparta), en als summum de aristocratie: een regering van de besten, de meest competente leiders die ook, jawel, onbaatzuchtigheid voorop stellen.

Dé oplossing voor onze wijsgeer was de ‘aristocratie’: laat wijze mannen de staat besturen, filosofen dus zoals hij zelf…

Om maar te zeggen dat Plato geen hoge pet op had van de democratie. Iets meer dan de tirannie, maar niet veel meer. Het gewone volk dat inspraak wil en de staat meent te moeten besturen, kwalificeert hij als ‘darren’, met of zonder angel, respectievelijk dieven en bedelaars. Ze misbruiken de hen toegekende vrijheid en doen de staat vroeg of laat toch afzakken naar het stadium van de tirannie. Plato wist iets van verzuring af.

Dé oplossing voor onze wijsgeer was de ‘aristocratie’: laat wijze mannen de staat besturen, filosofen dus zoals hij zelf, die eindelijk uit hun grot konden komen. Deze onverbloemde sollicitatie leidde finaal zelfs tot het invullen van een echte vacature: toen de tiran Dionysios van Syracuse op Sicilië door de filosoof Dion werd afgezet, riep deze de hulp van Plato in om een filosofenregering te installeren. Zo gezegd zo gedaan, topadviseur Plato trad aan. Tot het regime van Dion zelf tirannieke trekjes kreeg, en Plato mocht kennis maken met politieke wet nummer één: macht heeft de neiging om zichzelf te stabiliseren, koste wat kost.

Met alle Chinezen

Lockdown in Shangai, mei 2022

Mokkend trok Plato zich terug en bleef een soort cultuurmarxisme avant-la-lettre verdedigen: de staat moet waken over goede zeden en correcte ideeën. Foute opinies zijn verboden, wie in gebreke blijft wordt uitgesloten van het maatschappelijke leven. Cancelcultuur zowaar.

Het weze duidelijk: Plato’s ‘aristocratische’ visie op het bestuur van de staat draaide rond een onvervalste éénpartijstaat ondersteund door een sterk politie-apparaat. Vandaag lijkt China het dichtst dat Platonisch ideaal te benaderen: een uitermate efficiënte bestuursvorm die op onvoorwaardelijke gehoorzaamheid is gebaseerd.

De coronapandemie -die vermoedelijk door de Chinese overheid zelf werd geïnitieerd- heeft de superioriteit bewezen van autoritaire regimes met zin voor efficiëntie.

Ook hier is een filosoof de inspiratiebron, namelijk Confucius (551 – 479 v.C), een bijna-tijdgenoot dus van Plato. Bij deze Chinese wijsgeer dezelfde ideeën van een bestuur-door-de-meest-bekwamen, staatsmanagers die de politieke correctheid bewaken en harde maatregelen durven nemen als de omstandigheden dat vereisen. Het volk is onbekwaam om de situatie te overzien, het moet aanvaarden en berusten.

De coronapandemie -die vermoedelijk door de Chinese overheid zelf werd geïnitieerd- heeft de superioriteit bewezen van autoritaire regimes met zin voor efficiëntie. Terwijl in westerse democratieën als de onze een praatbarak van parlementen en regeringen, al-dan-niet-zelfverklaarde experten en journalisten, tot een compleet imbroglio leidden, met overlegcomités waarin over het geslacht der engelen werd gediscussieerd, besliste Peking met één vingerknip om miljoenensteden in lockdown te laten gaan.

De Chinezen slikken het allemaal, omdat het systeem werkt, en omdat ze voldoende in de Confucianistische traditie geïndoctrineerd zijn. Daar besteedt de communistische partij veel tijd aan, want het monster van de democratie loert altijd om de hoek. Een antivaxbeweging van lieden die om persoonlijke redenen geen inenting tegen corona wensen, of problemen maken bij een QR-scan, is in China ondenkbaar. Noch Plato noch Confucius kennen zoiets als privacy of ‘persoonlijke redenen’. Het algemeen belang is absoluut.

Politieke clowns

Het ziet er sowieso naar uit dat heel de Platoonse piramide, met de aristocratie aan de top, als een hersenspinsel in mekaar stuikt. Er is nooit een aristocratie van topbestuurders geweest, hooguit hier en daar een betere, goedmenende politicus, die meestal als vreemde eend snel wordt gedeclasseerd in de partij. De democratieën verrotten aan snel tempo, maar ook de dictaturen zullen eroderen. Naarmate de Chinezen luxeproducten als vrije meningsuiting, inspraak, mensenrechten en privacy ontdekken, zal Peking inventiever voor de dag moeten komen dan met het rondstrooien van virussen en het afkondigen van groteske lockdowns. De Confuciaanse discipline zal afgelost worden door een spektakeldemocratie, met praatbarakken, ‘vrije’ sociale media -weliswaar onder politiek correcte supervisie-, veel sport en spel, idiote TV-kwissen, Warmste Weken enzovoort.

Macht corrumpeert, of beter: men moet al corrupt zijn om zich tot macht aangetrokken te voelen.

Het populisme gaat een grote toekomst tegemoet: Trump en Johnson zullen school maken. Ze spelen of speelden in de eerste divisie van de politieke commedia dell’arte. Plato had gelijk dat de democratie niet deugt, een louter spel is, maar hij onderschatte de kracht van de demagogie, de kunst om het volk te bespelen. De door hem versmade ‘darren’ zijn in de top van de piramide gekropen, men krijgt er hen nooit meer uit. Erger nog, ze tolereren uitsluitend nog andere, gelijkgezinde bedelaars in maatpak.

Macht trekt daarom per definitie psychopathisch aangelegde lieden aan. De filosoof-leider is een mythe die tot de politieke waan zelf behoort. Macht corrumpeert, of beter: men moet al corrupt zijn om zich tot macht aangetrokken te voelen. Bekijk onze politici, één voor één, en ruik hun narcistische lijfgeur die ze met mediatieke cosmetica en allerlei verkooppraatjes trachten weg te stoppen. Om het moment daarop in een TV-show te verschijnen als een echte nar. De vis rot aan de kop. In de marge, aan de staart, hebben ook columnisten, satireschrijvers en cartoonisten een broodwinning aan deze groteske vertoning.

De staat wordt een circus, totaaltheater, het publiek applaudisseert of schreeuwt luidkeels zijn afkeer uit. De politici zijn acrobatische clowns die zich vastklampen aan de trapeze van de instellingen, met een containerbegrip als ‘rechtstaat’ aangeduid. Iemand als Alexander De Croo, na 500 dagen en een embrouillage met een pornoster premier geworden louter wegens zijn familienaam, is technisch onbekwaam om te regeren maar beantwoordt perfect aan de uitgeschreven vacature van klucht-onderkoning, een soort Ubu Roi. Hij blijft met vlag en wimpel in Vlaanderen de meest populaire politicus. Een beter bewijs dat het volk regeert, is niet denkbaar.

Deze column is een voorpublicatie van mijn nieuw boek ‘Kakistocratie’ (Uitg. Doorbraak, september 2022).

Rechts-identitair ‘Frontnacht’-festival gecanceld

Koeien in Steenstraete, PVDA en Tom Lanoye reageren opgelucht

Op zaterdagavond 27 augustus had de eerste editie van het muziekfestival Frontnacht plaats moeten vinden, als opmaat naar de IJzerwake van zondag. Er waren een aantal muziekgroepen uitgenodigd die passen in de identitair-Vlaamse missie van de IJzerwake. Ik zei ‘had moeten’: de toelating die het comité van de stad Ieper kreeg, werd weer ingetrokken, wegens geruchten dat het om groepen en artiesten met een ‘neo-nazi’- signatuur zou gaan. Het IJzerwakecomité is nu van plan de reeds gemaakte kosten te verhalen op het Ieperse stadsbestuur.

OK, de affiche is niet super, het ontwerp alles behalve hedendaags: de krijger met de knots lijkt zich toch nog met wat anders bezig te houden dan met gezang en getokkel. Toch gaat het bij nader inzien vooral om een goed opgezette beschadigingsoperatie, stigma’s en uitingen van politieke onverdraagzaamheid vanwege de andere kant, vooral vanuit extreem-linkse hoek. Dat procedé kennen we: alles wat niet extreem-links is, is fascistisch en moet dus gewoon verboden worden. Vervelender is, dat de mainstream media ook op die kar sprongen onder het motto ‘guilty by association’. Als je iemand kent of er ooit mee in aanraking bent gekomen, of erdoor geapprecieerd wordt, word je in dezelfde hoek geplaatst.

In de koeiewei

Tom Lanoye waarschuwt meteen voor een ‘identitaire zuiveringsoorlog’

Een artikel in De Standaard geeft een idee van hoe die stemmingmakerij werkt. ‘Verscheidene van de aanwezige groepen of soloartiesten genieten enig aanzien in het rechts-extremistische milieu’, zo weet journalist Stijn Cools. Als dat zo zou zijn, is er dan een probleem? Moeten we de Brusselse band Stikstof in de ban slaan omdat ze op het PVDA-festival Manifiesta spelen en vermoedelijk het gedachtengoed van deze extreem-linkse partij niet ongenegen zijn? Moeten we de boeken van Tom Lanoye verbranden omdat hij op datzelfde PVDA-propagandafeestje als spreker is aangekondigd? Hoe kosjer is het feestje van een partij die heel genuanceerd denkt over het Noord-Koreaanse regime, en als enige fractie in het Vlaams Parlement weigerde de Russische inval in Oekraïne te veroordelen?

Gelet op wat zich zopas afspeelde op een podium in Chautauqua/New York zou Tom Lanoye zich beter op een andere ‘zuiveringsoorlog’ focussen.

Diezelfde Tom Lanoye tekende de petitie die circuleerde om ‘Frontnacht’ te verbieden. ‘Geen fascistisch festival in vredesstad Ieper!’ luidde het motto. Hij waarschuwde meteen voor een ‘identitaire zuiveringsoorlog’. Gelet op wat zich zopas afspeelde op een podium in Chautauqua/New York zou Tom Lanoye zich beter op een andere ‘zuiveringsoorlog’ focussen.

Dat Ieper een vredesstad is, willen we graag aannemen. Zoals het nabij gelegen Diksmuide, waar de IJzertoren staat met het motto ‘Nooit meer oorlog’, maar waarvan het comité gekaapt werd door Belgicistische revisionisten die met het Vlaamsvoelend karakter van het gebeuren korte metten hebben gemaakt. Waardoor, o ironie, radicale flaminganten naar een koeiewei in Steenstraete afzakten.

Het is zeker zo dat de uitgenodigde groepen en kunstenaars tot de identitair-rechtse scène behoren. Dat zo’n groep ‘Fuck EU’ zingt, kan voor sommige mensen vervelend klinken, maar het is een louter politieke boodschap. Ocad heeft ze doorgelicht en al maanden geleden een ‘niet sluitend negatief advies’ gegeven. Anders gezegd: men liet het aan de organisatoren over. Die hadden eerst hun akkoord gegeven, maar hebben nu bakzeil gehaald onder druk van extreem-linkse stemmingmakerij en de echo’s daarvan in de media. Ook Vooruit-voorzitter Conner Rousseau rook publiciteit en dreigde zijn partij terug te trekken uit de Ieperse bestuurscoalitie (met Open-VLD en N-VA). Waarna Groen-covoorzitter Jeremie Eeckhout uiteraard niet kon achterblijven: de wei van Steenstraete zal euh… gezuiverd worden van ongewenst gespuis. Van politiek opbod gesproken.

‘Samen luisteren en meezingen’

Nicholas Potter, neo-nazi jager en censor

De Standaard ging ondertussen in dezelfde stijl verder, en probeerde de uitgenodigde artiest Philipp Neumann te associëren met neo-nazi kringen:

‘Zo staat op de affiche van Frontnacht ‘Phil van Flak’ aangekondigd. Het gaat om Philipp Neumann, de frontman van de Duitse rockgroep Flak. Hij treedt nu solo op. Flak stond op de affiche van Hammerfest, editie 2019, het besloten muziekfestival van de Hammerskins. Er circuleert een foto van Neumann met een T-shirt met daarop Crew 38, een verwijzing naar het logo van de Hammerskins. Daarnaast bracht Flak muziek uit bij PC Records, een extreemrechts platenlabel uit het Duitse Chemnitz.’

Een foto van een T-shirt die verwijst naar een andere groep die…. Of als het over Flatlander gaat, waarover een rapport van de Anne Frank Stichting circuleert: ‘Binnen de neonazistische muziekscene kan Flatlander inmiddels op nationale en internationale belangstelling rekenen’. Van zo’n gemeenplaatsen zakt mijn broek af. Bestaat er zoiets als een ‘neonazistische muziekscène’? Ja, dus: Frontnacht. Quod erat demonstrandum.

De Standaard lijstte niets meer op dan een verzameling geruchten en van-horen-zeggens, en voerde zelfverklaarde ‘experten’ op die de stemmingmakerij moesten voeden.

Verderop werd als autoriteit ene Nicholas Potter aangehaald, een ‘onderzoeksjournalist’ die op neo-nazi’s jaagt. Nicholas wie? Toch geen familie van… Over de deelnemende artiest Sacha Korn orakelt hij het volgende: ‘Hij probeert zichzelf te presenteren als een patriottistische singer-songwriter, maar er zijn linken met extreemrechts. Al wijst hij dat label zelf af’. Ook als je dus uitdrukkelijk afstand neemt van neo-nazi-ideologieën, ben je er toch een spreekbuis van. En ook als De IJzerwake zich expliciet distantieert van neonazi-toestanden, dan blijft het toch met dat etiket rondlopen omdat mijnheer Potter en Tom Lanoye dat willen. De Standaard lijstte niets meer op dan een verzameling geruchten en van-horen-zeggens, en voerde zelfverklaarde ‘experten’ op die de stemmingmakerij moesten voeden.

De krant besluit met een ijzersterk argument vanwege dezelfde Potter tegen een festival als Frontnacht: ‘Het versterkt de mensen die er naar luisteren in hun ideologie. Samen luisteren en meezingen, geeft ze het gevoel niet alleen te zijn. Bovendien kunnen de tickets en de merchandising een belangrijke bron van inkomsten zijn.’ 

Jeugdbendes

Wim De Wit: ‘Als het Ieperse stadsbestuur alsnog toegeeft aan de politieke druk, dienen we een schadeclaim in’

Samen luisteren en meezingen! Schaf het Zangfeest dan ook maar af, en neen, ook massa-evenementen als Tomorrowland lijken me in dat opzicht, zeker de winstgevende ticketverkoop, heel verdacht.

Het weze duidelijk: de linkerzijde vindt het heel vervelend dat de IJzerwake, met zijn comité van 70-plussers, naar verjonging zoekt en daartoe andere artistieke genres aanboort waarin, uiteraard, een politieke boodschap verpakt zit.

Het onderhoud van de soldatenkerkhoven en het blazen van de Last Post is misschien niet meer toereikend in een wereld waar de dreiging toch van een andere kant komt.

Daar zit het echte kalf gebonden: rechts heeft de wind in de zeilen bij jongeren, die het kotsbeu zijn dat bijvoorbeeld in mijn gemeente Overijse Brussels-Marokkaanse jeugdbendes drugshandeltjes opzetten nabij middelbare scholen en er een soort straatterreur op nahouden. De politie treedt nauwelijks op, uit schrik om het etiket ‘racisme’ op zich geplakt te krijgen. Dààr zit de voedingsbodem voor radicaal rechts, niet in een tamelijk marginaal muziekfestival. Er mogen op school dan wel campagnes voor diversiteit opgezet worden, met veel regenboogvlaggen, de jeugd ervaart de realiteit enigszins anders. Allemaal mensen die in 2024 voor de eerste keer gaan stemmen, politici hou u vast aan de takken van de bomen.

De ‘vredesstad Ieper’ moet zich dringend beraden wat vrede betekent en hoe zich dat vertaalt in de huidige maatschappelijke context. Het onderhoud van de soldatenkerkhoven en het blazen van de Last Post is misschien niet meer toereikend in een wereld waar de dreiging toch van een andere kant komt. Soms is de witte vlag niet genoeg om onze vrijheid te verdedigen, anders hadden we daar nooit twee wereldoorlogen voor over gehad.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Allemaal (een beetje) Rushdie

Uw waarborg voor een betere gezondheid

Het gaat beter met Salman Rushdie, de auteur van de Duivelsverzen, die afgelopen vrijdag in een volle aula werd neergestoken net voor hij een lezing zou geven. Zoals bekend rust er al sinds 1988, publicatiedatum van die verzen, een fatwa op de auteur,- -uitgesproken door ayatollah Khomeini-, die sindsdien onder permanente politiebescherming stond.

Salman Rushdie is misschien wel hét icoon van de vrije meningsuiting, naast de Charlie-redactie die ook deze vrijheid aan de lijve ondervond en sindsdien in een bunker leeft. Maar net deze iconisering heeft een keerzijde: men beschouwt dit soort mensen als een apart ras, helden die hun nek uitsteken, en dingen doen waar de modale schrijver, dichter, columnist voor past. En dan schieten we helemaal niet op.

Bakske vol met stro

Urbanus in 1979: geen fatwa, maar toch boze pastoors op zijn nek

Zo bekeken is de cultus van de eenzame uitzondering contraproductief en zegeviert de terreur. Indien Rushdie zou overlijden -laten we hopen van niet-, dan zouden we een grote martelaar/zondebok van de vrije meningsuiting rijker zijn. Hij zou misschien wel postuum de Nobelprijs krijgen -nadat de Zweedse academie jarenlang een tamelijk laffe houding aannam rond de fatwa- en hij zou bijgezet worden in de galerij van de moedige vrijdenkers. Terecht, maar het is ook een valstrik: misschien hebben wij niet zozeer martelaren nodig, dan wel een brede basis, een ‘cultuur’ van de blasfemie, die moslimextremisten totaal in de war zou brengen. Want waar nog beginnen als Mohammed overal als bordeelhouder opduikt?

Misschien hebben wij niet zozeer martelaren nodig, dan wel een brede basis, een ‘cultuur’ van de blasfemie, die moslimextremisten totaal in de war zou brengen.

In feite zouden de Duivelsverzen dus ‘mainstream’ moeten worden, en dan bedoel ik niet het uitzonderlijk literair niveau ervan, en ook niet de nu ongetwijfeld piekende verkoop van de bundel, maar wel het parafraseren van de Koran op zich en het vrijmoedig omgaan met religieuze symbolen. Zoals niemand zich vandaag nog opwindt over bijbelparodieen à la Monty Python’s Life of Brian uit 1979, niet toevallig hetzelfde jaar dat Urbanus’ Bakske vol met stro uitkwam. 

Noteer dat dit bakske toen ook niet onopgemerkt passeerde: Urbanus kreeg behoorlijk wat scheldproza in de bus -mails bestonden nog niet- vanwege gechoqueerde gelovigen. Pastoors verboden hun parochianen het nummer te draaien, en katholieke columnisten kropen in hun pen om het einde van de christelijke beschaving aan te kondigen.

Zelfcensuur

Leraar Samuel Paty: onthoofd in 2020 voor het gebruik van een Mohammedcartoon in de les

Gelukkig bleef het daarbij: zolang we op het niveau van de polemiek blijven, moeten we alleen maar constateren dat onze cultuur van de vrije meningsuiting werkt, en dat men van mening kan verschillen zonder mekaar de kop te hoeven inslaan.

Wat ons weer bij het fenomeen Rushdie brengt. De wereldwijde reacties van verontwaardiging na de aanslag klinken wat vals, want als zo’n moslimextremist met een steekwapen het podium bestormt, dan is dat deels omdat onze doctrine van de diversiteit en de anti-discriminatie dat soort lieden een alibi verschaft. Geschriften als de Duivelsverzen zouden ‘een aanval op de godsdienstvrijheid’ (liberté de conscience) vormen. Schrijvers en lezers worden dan geacht aan islamofobie te lijden, waardoor de abnormaliteit aan de andere kant wordt gelegd, een bekend stramien.

Als zo’n moslimextremist met een steekwapen het podium bestormt, dan is dat deels omdat onze doctrine van de diversiteit en de anti-discriminatie dat soort lieden een alibi verschaft.

Ik herhaal mijn punt: er moeten niet één, twee, maar talloze Rushdies opstaan, zodat het martelaarschap van één moedig individu plaats maakt voor het normaal van een niet-gecensureerde cultuur. Als het vrijmoedig parafraseren van de Koran -of elk ander religieus boek- géén heldendaad is maar iets waar ook een zondagsdichter of modale scribent aan durft beginnen, welke fatwa’s over wie zullen er dan nog uitgesproken worden?

Dit kantelpunt hebben we nog niet bereikt. Integendeel, de terreur werkt. Toen het hoofd van de Franse leraar Samuel Paty twee jaar geleden letterlijk op de kasseien rolde, nadat hij een Mohammedcartoon in een les had verwerkt, wist de modale leerkracht hoe laat het was: kop in kas. Na de aanslag op de kantoren van Charlie Hebdo in 2015 kregen nogal wat cartoonisten van moeder de vrouw, of van de hoofdredacteur zelf, de wenk om wat uit te kijken. Zelfcensuur werkt altijd beter dan censuur.

Overkill

Een van de beruchte Mohammed-cartoons, gepubliceerd in de Jyllands-Posten (2006)

Verontwaardiging is goed, de daad bij het woord voegen beter. Ik ben dus voor een brede maatschappelijke respons. Na de aanslag op Rushdie zouden bij wijze van protest en signaal de Duivelsverzen overal moeten gepubliceerd worden, in kranten, tijdschriften, tot op reclamepanelen van twintig vierkante meter. Deze overkill is het echte antwoord op terreur. Tegelijk zou bijvoorbeeld het publiceren van de Mohammedcartoons, of het verwerken ervan in een lespakket, geen kamikaze-actie mogen zijn, maar iets waar collega’s elkaar steunen en directies ook achter staan, de administraties, tot op het hoogste niveau, de minister van onderwijs. Helaas zal op dat moment het woord islamofobie weer opduiken, en zullen de anti-racisme-agenten klacht bij UNIA indienen. 

Het is niet ondenkbaar dat de totalitaire denkschema’s van de wokeness en deze van de islam elkaar kruisen, om gezamenlijk jacht te maken op vrijdenkers.

Verontrustend is ook dat vandaag niet alleen het moslimextremisme, maar ook de woke-ideologie en de cancelcultuur het vrije denken, spreken en schrijven aan banden wil leggen. Met inbegrip van het besnuffelen van satire uit de jaren ’70, ’80 en ’90, die zo nodig van waarschuwende onderschriften wordt voorzien. Van twee één: het is niet ondenkbaar dat de totalitaire denkschema’s van de wokeness en deze van de islam elkaar kruisen, om gezamenlijk jacht te maken op vrijdenkers. Noteer dat de VRT-webstek zich in een eerste reactie op de Rushdie-aanslag nog afvroeg of ‘moorden en geweld gerechtvaardigd zijn’ als de profeet beledigd wordt. Een passage die een paar uur later enigszins werd afgezwakt. 

Het is dus aan elk van ons om verzet te plegen. Tegen het advies in van mensen uit mijn omgeving die het goed bedoelen, blijf ik dus de Mohammedcartoons gebruiken als beeldmateriaal in mijn lezingen over humor en satire. Niet om de held uit te hangen, maar net om de normaliteit ervan te onderstrepen. Omdat ze er gewoon in thuishoren, en omdat terreur nu eenmaal niet zou werken als iedereen dit doet. De wet van de kwantiteit die kwaliteit wordt, vrij naar de filosoof Hegel.

Vanaf september maak ik terug Vlaanderen onveilig met mijn lezing over humor en satire. Meer info en boeking hier.

Het heet wel ‘dodentocht’ voor iets

De jaarlijkse Dodentocht, die nu vrijdagavond in Bornem van start gaat, is drastisch ingekort omwille van de voorspelde hitte. Normaal 100 km, nu slechts 65 km, teneinde vóór de grootste namiddaghitte de eindmeet te halen, althans diegenen die op twee benen lopen, voldoende drinken en de weg niet kwijt zijn. Zie verder.

De beslissing werd eendrachtig genomen door de FOD Volksgezondheid, politie, brandweer, de gemeente Bornem en de organisatoren, zegt het persbericht. Tussen de regels leest ik dat laatst genoemden onder druk werden gezet via een ‘negatief advies’. Tja, waarom heet het dan dodentocht? Zie verder bis.

De fanfare vooraf

‘Zij die gaan sterven, groeten u’

Het doel van de tocht is om binnen 24 uur een parcours af te leggen van 100 kilometer door Klein-Brabant. Het evenement werd voor de eerste keer georganiseerd in 1970 door jeugdhuis vzw Kadee met 65 deelnemers. Dat is tot op vandaag de organiserende vereniging. De belangstelling groeide gestaag, het gebeuren werd een vaste trefplek voor passionele langwandelaars: vanaf de eeuwwisseling jaarlijks 8000 à 10000 deelnemers, uit onder meer België, Nederland, Duitsland, Frankrijk en Groot-Brittannië. Sinds 2017 moet men zich vooraf inschrijven, geen kwestie dus van op het laatste moment nog aan de start te komen.

Al vraag ik me af, als iemand nu mee inschuift zonder een ticket van 57 euro te betalen, een Hollander bijvoorbeeld, wie gaat die budgetbewuste persoon de toegang tot de openbare weg ontzeggen? En als Limburgers de dag voordien al vertrekken om binnen de tijdslimiet binnen te komen, wie houdt hen tegen?

Wat ooit een gezondheidswandeling was, is uitgegroeid tot een overlevingstocht waar afzien een must is, en de dood een optie

Laten we wel wezen: wat ooit een gezondheidswandeling was, is uitgegroeid tot een overlevingstocht waar afzien een must is, en de dood een optie: gelieve dit te respecteren. De naam van het evenement, feestelijk voorafgegaan door lokale fanfares, is overigens een ludiek-cynische verwijzing naar de dodenmarsen die door de nazi’s werden georganiseerd om de bevolking van de concentratiekampen wat uit te dunnen. Wie omver viel van vermoeidheid werd door SS-ers neergekogeld, althans dat was nog de meest humane optie.

Breendonk ligt maar op een boogscheut van Bornem, doch het is de mening van ondergetekende dat een oorlog maar voorbij is als je er mee kan lachen, met dank aan John Cleese en de makers van ‘Allo Allo!’. Noteer overigens dat de doodskist en de doodskop tot op vandaag het officiële (en zelfs gedeponeerde) embleem vormen van het evenement, een stille wenk ter attentie van deelnemers die hun grenzen willen verleggen. Dat probleem heb ik bijvoorbeeld met de huidige marathon: geoefende atleten lopen hem in een goeie twee uur, alsof het niks is. Terwijl de man die ooit van Marathon naar Athene liep om de Griekse overwinning te melden, bij de aankomst doodviel. De echte eindmeet is een einde.

Darwin forever

De slimsten zijn sowieso de toeschouwers (let op het vrouwelijk overwicht)

Om maar te zeggen: de Dodentocht van Bornem behoort tot het rijtje steeds zeldzamer wordende foute feestjes, zoals een Rammstein-concert, Kamping Kitsch, of het Aalsters carnaval. De burgemeester van Bornem in eigen persoon, nota bene een vrouw, legt de vinger op de wonde: de gezondheidspolitie wil het feestje verbrodden en van de dodentocht weer een gezondheidswandeling maken. De experten maken het kapot. Noteer dat Marc Van Ranst daar in de buurt woont, namelijk te Willebroek, als hij niet op een onderduikadres zit.  ‘Als veiligheidsdiensten en deskundigen nee zeggen, kunnen wij niet anders dan dat advies volgen’, aldus burgemeester Greet De Bruyn (CD&V) van Bornem. ‘Dan is dat helaas tegen het principe dat een mens zelf moet kunnen beslissen wat hij wel of niet doet.’

Een maatschappij die mensen voortdurend wil pamperen en ‘beschermen tegen zichzelf’, is ook een maatschappij die mensen niét beschermt tegen onheil dat ze niét willen.

Meteen is Greet een vrouw naar mijn hart en het bewijs dat nog niet alle politici de politiek correcte waan achterna lopen. Want jawel, een maatschappij die mensen voortdurend wil pamperen en ‘beschermen tegen zichzelf’, is ook een maatschappij die mensen niét beschermt tegen onheil dat ze niét willen. Urenlang in een stilstaande snikhete trein doorbrengen bijvoorbeeld. Of verzuipen als het regent.

Cru gezegd moet de Dodentocht doen wat hij belooft, en moet de hitte een bijkomende factor zijn die de deelnemers een klop van de hamer kan geven. En of het nu eigenlijk niet gewoon dom is om in deze hitte zo’n moordwandeling te maken? Daar hebt u zeker een punt, en dat is een extra reden om voor de volle 100 km te gaan en de lijken effenaf op te bezemen: vanuit Darwinistisch standpunt -een sekte waar ondergetekende zich toe rekent- zullen de fitsten overleven en hun goede genen doorgeven, en de onnozelaars die zich aan de tocht mispakken, ten onder gaan. Andermaal: het evenement heeft niet voor niets een doodskist als logo. En diegenen die de naam van de tocht eer aandoen, zullen het niet meer doorvertellen. Morituri te salutant.

Bijkomende vaststelling in de marge: de sluwsten zijn sowieso diegenen die de tocht aan de kant gadeslaan, met een biertje, liefst eentje van hoofdsponsor Duvel. Darwin dus, zoals God op elk moment op alle plaatsen. Nog een koele hittegolf gewenst.

(Met dank aan Kadee vzw voor de foto’s)

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Besturen is vooruitzien: wat hamsters en bevers ons kunnen leren

Pepinster, augustus 2021/West-Vlaanderen, augustus 2022

Het alarmisme rond hitte en droogte bereikt weer enorme pieken. Vroeger was een periode van warm weer goed nieuws, vandaag heet het code oranje of rood. Verstoppen wie zich kan, het Laatste Oordeel komt eraan. En dan is er nog de mare dat de aarde trager om haar as draait dan nooit tevoren: op 29 juni werd een absoluut record bereikt en was een dag 1,59 duizendsten van een seconde korter dan de normale 24u. Waar gaat dit eindigen. Nostradamus zou vandaag al zijn apocalyptische voorspellingen zien uitkomen.

Ondanks de huidige droogteperiode neemt de neerslag in België, over een heel jaar gemeten, niet af maar toe.

Natuurlijk is er een klimaattransitie. Die zijn er in het verleden altijd geweest, en dat de CO2-uitstoot de opwarming van de atmosfeer bevordert, daar moeten we niet flauw over doen. Maar evenzeer zijn het alarmisme en de apocalyptische retoriek misplaatst. Eén simpele vaststelling: ondanks de huidige droogteperiode neemt de neerslag in België, over een heel jaar gemeten, niet af maar toe. Er is van jaar tot jaar een grote variabiliteit, maar in 2020 lag de trendlijn 66 mm of bijna 9 % hoger dan bij het begin van de metingen (1833).

Wat betekent dit? Dat er water genoeg is, er is alleen een stockageprobleem. Je moet er toch geen hogere wiskunde bij halen om te snappen dat opvangen van hemelwater (inclusief gescheiden riolering) en het aanleggen van spaarbekkens de oplossing zijn. Vlaams minister van omgeving Zuhal Demir (N-VA) heeft nu het initiatief genomen om aan het Albertkanaal in Ranst een reservoir te laten aanleggen dat goed is voor drie tot vier miljoen extra kubieke meter water dat tijdens extreme droogte als reserve kan dienen voor drinkwaterproductie. Dat is een voorbeeld van goed bestuur: gouverner, c’est prévoir. Als het goed is, zeggen we het ook.

Politiek nihilisme

Guy Verhofstadt, de man die het Belgische malgoverno op een hoger niveau tilde

Helaas werd het Belgische én Vlaamse beleid in het verleden vooral gekenmerkt door dagjespolitiek en kortetermijndenken. Zie het loodgietersdevies waarmee Jean-Luc Dehaene onsterfelijk is geworden: ‘de problemen maar oplossen als ze zich aandienen’. Dan is het natuurlijk te laat. In België is het altijd te laat. De grote gangmaker van dit politiek nihilisme heet Guy Verhofstadt, Dehaenes opvolger. Het malgoverno, dat altijd min of meer aan de Belgische constructie heeft gekleefd, dankzij de rotte compromissen die deze niet-natie samenhouden, heeft zich met de opeenvolgende paarse en paarsgroene regeringen aan het begin van deze eeuw tot ideologie op zich veredeld.

Een blauwe bazarmentaliteit, gekoppeld aan een groene fata morgana: de ideale mix om de generaties na zich met shit op te zadelen.

Analisten als Rik Van Cauwelaert, Pascal Paepen en Geert Noels zijn daar unaniem over: het zogenaamde progressistisch monsterverbond van toen dreef op een dwaas en redeloos optimisme dat ontaardde in een echte ‘après nous le déluge’– mentaliteit. Daar is de Belgische politiek definitief de bocht uitgegaan, terwijl praalhanzen als Patrick Dewael en de complete Teletubbie-kliek zich op de borst klopten dat ze een modelstaat aan het creëren waren.

Vandaag ervaren we die modelstaat aan de lijve. In één beweging werd de kernuitstap beslist én de uitverkoop van ons energiepark aan Frankrijk gerealiseerd. Een blauwe bazarmentaliteit, gekoppeld aan een groene fata morgana: de ideale mix om de generaties na zich met shit op te zadelen. Verhofstadt is ook de architect van onkosjere operaties om aan snel, makkelijk geld te geraken, zoals de beruchte sale-and-lease-back-constructies. Of denk aan de lege doos, genaamd Zilverfonds, die begrotingsminister Vande Lanotte uit zijn goochelaarshoed schudde.

Geld onder de matras

Dit volksbedrog is de eigenlijke basis van de antipolitieke stemming en het wantrouwen dat de Wetstraatklasse vandaag achtervolgt. De Vivaldi-regering blijkt steeds meer de exécuteur testamentaire van de Verhofstadt-regeringen, die in, in volle Euro-roes, enkel nog aan perceptiepolitiek deden en een collectieve verarming teweeg brachten. De vertrouwensbreuk tussen politiek en bevolking is totaal. Niet alleen het stemgedrag is daarvan een signaal. De burger probeert zijn eigen micro-economie te vrijwaren en doet wat Verhofstadt en C° nooit deden: vooruitzien, reserves opbouwen. Zo’n 300 miljard euro staat er gezamenlijk op alle Belgische spaarrekeningen geparkeerd,- dus de lopende rekeningen niet mee geteld, en natuurlijk ook het geld onder de matras niet-. Een appeltje voor de dorst: de Belg en (vooral) de Vlaming is al lang zijn eigen spaarbekken aan het aanleggen.

De scepsis tegenover een klungelende overheid is wel degelijk te linken aan ‘subversief’ hamster- en spaargedrag van de kleine man/vrouw.

Helaas brengt dat spaargeld vandaag niets op, integendeel, door de inflatie vermindert het aan waarde. Wanhopig zoeken mensen uit de middenklasse naar alternatieven, onder andere vastgoed, wat huizen en appartementen dan weer duurder maakt. Ook niet ideaal. Maar de scepsis tegenover een klungelende overheid is wel degelijk te linken aan ‘subversief’ hamster- en spaargedrag van de kleine man/vrouw.

Dat is een logische reflex. Door de covid-pandemie en de karikaturen van volle karren en lege rekken toiletpapier, werd hamsteren als asociaal gedrag en bijna als een vorm van paranoia beschouwd. Terwijl de kunst er natuurlijk in bestaat om WC-papier in te doen als er zich nog géén schaarste aankondigt. Ook in de natuur betekent overleven vooruit kijken, en bijvoorbeeld een wintervoorraad aanleggen op momenten dat er veel voedsel beschikbaar is. Zo simpel. En toch. Politici krijgen het maar moeilijk geleerd.

Sproeischaamte

Spaarbekken van Kluizen/Oost-Vl.

Ondertussen duiken er weer ronduit idiote voorstellen op om water te sparen, zoals urineren als je onder de douche staat, om zo op toiletwater te besparen. Men denkt dat het een grap is, maar er lopen echt experten rond die u in uw eigen pis willen doen staan. Het woord sproeischaamte duikt op, als de buur vanachter de haag boos toekijkt hoe u de terrasplantjes van water voorziet.

Laat u niets wijs maken: symbolische adviezen als dit dienen enkel om de burger een schuldcomplex en aansluitend boeterituelen aan te praten. Het weekblad Knack heeft rond dat culpabiliserend eco-moralisme een complete marketing opgezet. Neen, het is niét uw schuld als er geen water uit de kraan komt, en neen, u moet niét plassen in de douche om uw burgerzin te bewijzen. Als de politiek nog één laatste kans wil benutten om te bewijzen dat een overheid werkt, dan is het nu, met een efficiënt waterbeheer. De ramp in Pepinster en de droogte op de West-Vlaamse velden moeten als communicerende vaten gezien worden. Het surplus stockeren tegen het moment dat er een tekort is: gouden regel nummer één van goed rentmeesterschap.

Als de politiek nog één laatste kans wil benutten om te bewijzen dat een overheid werkt, dan is het nu, met een efficiënt waterbeheer.

Het defensief spaargedrag van de hamster dient gekoppeld aan het offensief ingrijpen in het landschap van de bever: de natuur heeft alles al uitgevonden. In afwachting dat Zuhal Demir haar bekkens klaar heeft, is het zeker nuttig om uw eigen tuin in orde te brengen, cultiver son jardin zoals Voltaire het noemde. Wacht niet op de overheid, wees zelf de hamster en de bever. Tip voor wie wat spaargeld opzij heeft gezet: verzamel water, laat een grote regenwaterput plaatsen, een gouden investering. Andere aanrader: zonnepanelen mét thuisbatterij, tegen de tijd dat afschakelingsplannen uw huis in het donker zouden zetten. In de limiet valt burgerschap samen met autonomie en zoveel mogelijk onafhankelijk zijn van de netwerken.

U begrijpt dat geen enkele systeempartij, de blauwen en de groenen nog het minst, voor dit soort onthechting te vinden is. Een teken dat we goed zitten.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Bienvenu à Wemmel

Wemmel, Sint-Servaaskerk

Een kind verliezen is wat men zijn ergste vijand niet toewenst. Het is iets wat in de privé sfeer moet verwerkt worden, en verdraagt geen enkele emotionele uitbuiting, laat staan politieke recuperatie.

Daar lijkt het toch op, nu de Franstalige Brusselse krant La Capitale in zijn schreeuwerige stijl uitpakt met een ‘terrible drame’ van een Vlaamse priester in de faciliteitengemeente Wemmel, die zou ‘geweigerd hebben een kind te begraven omdat de ouders geen Nederlands spreken’. Dat is manifest onjuist, want er zijn twee kerken in Wemmel, eentje voor de Nederlandstalige eredienst en eentje voor de Franstalige. Het ware dus heel logisch dat men bij die laatste ging aankloppen, als men opteert voor een Franstalige mis. Maar blijkbaar wou iemand hier een rel veroorzaken op de kap van een overleden kind en treurende ouders.

Pacificatiewet

Eerst iets over die fameuze faciliteiten, door onbekwame en/of perfide politici in mekaar gebricoleerd om de nv België te laten overleven. Begin de jaren zestig, om precies te zijn 1 september 1963, werd de taalgrens definitief vastgelegd. Voeren kwam bij Limburg, Komen-Waasten en Moeskroen gingen naar Henegouwen. De adder onder het gras waren de faciliteiten, een regime dat in toen bijna puur Nederlandstalige gemeenten als Wemmel een uitzonderingsbehandeling voor Franstaligen waarborgde, wat als een magneet voor verdere verfransing zou werken. De Vlamingen hebben zich toen gewoon laten rollen, niet voor de laatste keer.

Via straffe staaltjes Franstalige onderhandelingstechniek en evenredig dom Vlaams underdoggedrag kwam in de praktijk de vastgelegde territorialiteit toch onder druk, want de gemeentebesturen deden gewoon hun zin.

In 1988 werden de faciliteiten ‘gebetonneerd’ in de grondwet. De zogenaamde Pacificatiewet behoort tot de betere reeks rotte compromissen die dit land rijk is: de Franstaligen verkregen het definitief karakter van de faciliteiten (dus niet als overgangsmaatregel, zoals de Vlaamse politici én media het in hun naïviteit geïnterpreteerd hadden), de Vlamingen kregen in ruil een tamelijk dubbelzinnige toegeving dat de burgemeester en schepenen wel de streektaal moesten machtig zijn, maar dat hun verkiezing ook een ‘onweerlegbaar vermoeden van taalkennis’ met zich meebracht.

Altijd maar weer pacificeren dus, we laten het graag gebeuren. Via straffe staaltjes Franstalige onderhandelingstechniek en evenredig dom Vlaams underdoggedrag kwam in de praktijk de vastgelegde territorialiteit toch onder druk, want de gemeentebesturen deden gewoon hun zin. Iets waar de fameuze omzendbrief Peeters uit 1997 vergeefs probeerde aan te verhelpen. Toenmalige VLD-voorzitter Karel de Gucht noemde die omzendbrief overigens een voorbeeld van pestgedrag¸ waarmee de voormalige Pest Voor Vlaanderen nogmaals de these bevestigde: de oorzaak van de verfransing in Vlaanderen ligt aan de Vlamingen zelf.

Begrafenispomp

Olivier Vandenhoute, zaakvoerder van Dignity Funeral Services 

Terug naar Wemmel anno 2022. Net naar aanleiding van het faciliteitenstelsel besliste het bisdom indertijd de taalwetten strikt toe te passen, en bestemde in Wemmel de hoofdkerk Sint-Servaas voor de Nederlandstalige eredienst, terwijl in de nabij gelegen Sint-Engelberthus de Franstalige inwoners aan hun trekken konden komen. Maar voor Olivier Vandenhoute, de zaakvoerder van Dignity Funeral Services waar de ouders van het overleden kind aanklopten, is dat blijkbaar niet genoeg.

La Capitale is de vaste spreekbuis van DéFI, het voormalige FDF, waar voorzitter François De Smet vorig jaar nog de inlijving van de Vlaamse rand bij Brussel bepleitte

Dignity Funeral Services is een begrafenisonderneming uit Sint Lambrechts-Woluwe, met een ééntalig francofone webstek. Het is Vandenhoute die de zaak aankaartte op zijn Facebookpagina. Hij leidt zijn post in als volgt:  ‘Ik ben begrafenispomp in de gemeente Wemmel. Faciliteitsgemeente van het Brussels Gewest’. Daarna volgt een jammerklacht over flamingant extremisme en het gebrek aan respect voor de ouders van een overleden kind.

De politieke kennis van Vandenhoute lijkt tamelijk beperkt, gezien hij niet schijnt te weten dat Wemmel een Vlaamse faciliteitengemeente is en niet tot het Brussels gewest behoort. Zouden er zo wel meer francofonen in de Vlaamse rand zijn, die denken dat ze in het Brussels gewest wonen? Misschien is een informatiecampagne hier wel op zijn plaats. Onze begrafenisondernemer is naar alle waarschijnlijkheid ook de man die La Capitale heeft getipt over het Scandale à Wemmel, met een harteloze Vlaamse pastoor in de hoofdrol ‘die een kind weigert te begraven’ (‘le curé refuse un enterrement car la famille est francophone’). Het medium is niet zomaar gekozen. La Capitale is de vaste spreekbuis van DéFI, het voormalige FDF, waarin voorzitter François De Smet vorig jaar nog de inlijving van de Vlaamse rand bij Brussel bepleitte, als er in 2024 weer een rondje staatshervorming, pardon, pacificatie op het menu staat.

Minderhedenverdrag

Ook Dirk Verhofstadt doet zijn duit in het zakje om de zaken op hun kop te zetten

De stukjes van de puzzel vallen samen: we bevinden ons weer in de Belgische krabbenmand en de hogere algebra van rabiate francofonen. Het zijn gore types als lijkenbidder Vandenhoute die de dood van een kind gebruiken om een communautaire rel uit te lokken waar er geen probleem is. Dat de ouders en het kind van Afrikaanse origine zijn, wettigt het vermoeden dat ze evenmin wisten hoe de vork aan de steel zat, en zich lieten gebruiken om een rondje francofoon victimisme ten beste te geven.

De faciliteiten moeten worden afgeschaft, omdat ze een bron zijn van dubbelzinnigheid en als middel dienen voor haatzaaierij.

Laten we duidelijk zijn: er is een vrijheid van religie en eredienst, en er is een vrijheid van taalgebruik in de privé sfeer. Als je de kans krijgt om als Franstalige in Vlaanderen vlakbij de deur in jouw taal een mis bij te wonen, doe dat dan en huldig de tolerantie van de gastgemeente, de regio of het land. Wemmel behoort tot de Vlaamse rand, en in Waver, hier vlak over de taalgrens, waar tal van Vlamingen wonen, hoor ik nooit iets over dat soort ‘persoonsgebonden’ eisen.

De faciliteiten moeten worden afgeschaft, omdat ze een bron zijn van dubbelzinnigheid en als middel dienen voor haatzaaierij. Zo mogelijk via een grondwetswijziging, en desnoods gewoon via een eenzijdig Vlaams decreet waarover het Grondwettelijk Hof nog jaren mag bakkeleien en Europa nog even lang met het (door Vlaanderen niet geratificeerde) Minderhedenverdrag mag zwaaien.

Meer wil ik over deze zaak, die op een ongelukkige en misplaatste manier in de media kwam, niet kwijt.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Olaf Scholz en zijn gasturbine: de meest aandoenlijke foto van het jaar

Moet er geen gas zijn? Jawohl, gas, ‘wir wollen viel Gas, roepen de Duitsers in koor, want de herfst nadert en Duitsland is, veel meer nog dan andere Europese landen, voor zijn energiebevoorrading aangewezen op leveringen van Gazprom via de verschillende oost-west-pijpleidingen.

Dat weet Vladimir Poetin natuurlijk ook, en dus worden die pijplijnen gebruikt als chantagemiddel: niet braaf, kraan dicht. De Duitsers weten niet goed hoe zich daartegen op te stellen. De gloednieuwe Nord Stream 2-leiding werd, bij wijze van protest, niet in gebruik gesteld, maar dat maakt de bevoorradingsproblemen natuurlijk alleen maar groter. In de bestaande Nord Stream 1 verminderden de Russen de levering eerst met 60 procent, daarna met 80 procent. Uit het eindstation in Berlijn komt dus wel nog een gasgeurtje, maar niet veel meer.

Officieel laat Gazprom weten dat een defecte turbine de oorzaak is. Deze werd ontkoppeld en naar de fabriek in Canada gestuurd voor nazicht. Maar de Russen zijn blijkbaar niet gehaast om hem terug te plaatsen zodat er weer volop gas via Nord Stream 1 kan gepompt worden. Momenteel staat het ding in Mühlheim an der Ruhr, waar Siemens (dat de Canadese fabriek ondertussen overnam) een vestiging heeft. Helemaal nagezien, op een stevig chassis, wachtend op transport dat er maar niet komt. Iets met importdocumenten zogezegd.

Na de sjeiks, de tsaar

En nu de titelfoto van deze column. Om enige ‘druk’ op Poetin en Gazprom uit te oefenen, poseert kanselier Olaf Scholz (SPD), wiens partij de meest enthousiaste Ruslandversteher telt,- waaronder Gerhard Schröder, ex-bondskanselier en boezemvriend van Poetin,- trots bij de SGT-A65, de turbine dus die vanuit Sint-Petersburg Russisch gas naar Berlijn moet pompen.

Het netwerk van gaspijplijnen blijken nu wurgtentakels die we zelf hebben laten woekeren, uit naïviteit en kortzichtigheid. 

Freude schöner Götterfunken! ‘Een duidelijk signaal richting Rusland’, juicht de pers. Een signaal? Ja, maar van wat? Vooral een oefening in zelfvernedering, lijkt me. Hoe ridicuul staat Scholz daar te gasturberen bij een hoop ijzer. Het is een surrealistisch beeld dat illustreert hoe belabberd slecht Europa zijn energiebevoorrading de voorbije decennia heeft georganiseerd en na de Arabische oliesjeiks een nieuwe tsaar de kraan liet bedienen. Het netwerk van gaspijplijnen blijken nu wurgtentakels die we zelf hebben laten woekeren, uit naïviteit en kortzichtigheid. 

De kernuitstap heeft die afhankelijkheid nog versterkt en Duitsland gedwongen om ook de zeer vervuilende bruinkoolcentrales maximaal in te zetten. De fameuze Energiewende streeft ernaar om tegen 2050 (nu is dat 2035 geworden) honderd procent van de energie uit hernieuwbare bronnen te halen. Hoe ze dat gaan doen, is niet duidelijk. Je kan wel het land vol met laadpalen zetten, maar je moet ook de stroom opwekken voor al die elektrische auto’s. In afwachting poseren we dus bij een turbine in het magazijn.

Waterstoftechnologie zou een belangrijke rol kunnen spelen. Maar dat zijn allemaal toekomstdromen waar je geen beleid op kunt bouwen. Iets wat bij de Groenen elders, ook in België, begint te dagen. De nucleaire bocht, waarbij het Franse Engie de Belgische staat en zijn Vivaldi-regering de arm gewoon omwrong, en in ruil voor het openhouden van twee kerncentrales de kosten voor de afvalberging en de latere ontmanteling aan de overheid zal doorrekenen, is de erfenis van een kwakkeltraject dat al in 1988 onder Martens VIII begon. Even het geheugen opfrissen.

Groene fata morgana’s

Tinne Van der Straeten (Groen), het laatste theelichtje voor het licht uitgaat

Het Belgische kroonjuweel Electrabel, toen in handen van de Sociéte Générale de Belgique, kwam met 55% van de aandelen onder controle van de Franse holding Compagnie financière de Suez. Het francofone establishment had daartoe efficiënt gelobbyd, en hield zowel de Italiaanse zakenman-fantast Carlo De Benedetti als de Vlaamse industrieel André Leysen buiten de debatten. De Fransen hadden toen al door dat de Belgen zich makkelijk lieten ringeloren.

In 2005 verpatste de regering Verhofstadt Electrabel volledig aan Suez, met dank aan de liberalisering van de energiemarkt. Alle winsten liepen vanaf dan netjes naar het moederhuis in Parijs. De ijdele hoop dat de vrije markt voor lage elektriciteitsprijzen zou zorgen, verdampte snel toen dit feitelijk monopolie de opeenvolgende regeringen gewoon zijn wil oplegde.

De groene illusie van de kernuitstap bleek een versneller voor de blauwe luchtbel van de vrije energiemarkt.

Ondertussen had de Belgische kernuitstap, in het regeerakkoord van 1999 met de Groenen aan tafel bedisseld, de positie van Suez alleen maar versterkt, naarmate bleek dat de transitie naar ‘duurzame energiebronnen’ nooit binnen de termijn zou gehaald worden. De groene illusie van de kernuitstap bleek een versneller voor de blauwe luchtbel van de vrije energiemarkt. Met als resultaat dus het akkoord dat het sluiten van Doel 4 en Tihange 3 met tien jaar uitstelt, helemaal onder de genoemde condities die Engie stelde, het vroegere Suez.

Broek af en billen bloot, de Europese machthebbers gedragen zich als bedelaars. Wat ons weer op die iconische foto van Olaf Scholz en de gasturbine brengt. Het schuldig verzuim van de overheid, door de groene fata morgana’s aangedreven, maakt die overheden vandaag belachelijk. In België doet ze een knieval voor een Frans overheidsbedrijf, in Duitsland staat een premier te poseren met een 19^de eeuw aandoend ijzeren gevaarte… dat niet geraakt waar het moet staan, omdat een nieuwe tsaar het gewoon niet wil.

Dikke Bertha

Vladimir Poetin en Gerhard Schröder in 2003

Men moet zich voorstellen wat de toekomstige generaties van die zielige spektakels zullen denken: het is de karikatuur voorbij. Dat de Duitsers iets met gas hadden in de tweede wereldoorlog, en het pijplijnproject vanuit Rusland een uitloper is van een Wiedergutmachungs-traditie, verhoogt zeker het vermakelijkheidsgehalte van deze Zwarte Komedie. De gelijkenis van de SGT-A65 met de superkanonnen die Hitler liet bouwen -ook pure propagandastunten- maakt het plaatje af. Maar toen rolde het resultaat nog uit de Krupp-fabrieken, nu moest het uit Canada komen. De Duitsers gaan er niet op vooruit.

Dat de Duitsers iets met gas hadden in de tweede wereldoorlog, en het pijplijnproject vanuit Rusland een uitloper is van een Wiedergutmachungs-traditie, verhoogt zeker het vermakelijkheidsgehalte van deze Zwarte Komedie.

Soit, de pathetische pose van Olaf Scholz met zijn dikke Bertha, die vergeefs wacht op haar reis naar Sint-Petersburg, toont hoe Europa een hapklare brok is voor Rusland en China. Poetin lacht zich een kriek en Xi grinnikt mee. De invasie van Taiwan staat voor de deur, het Aziatische Oekraïne, met dat verschil dat de Chinese strijdmacht nog wat anders is dan het wodkaleger dat Poetin op Kiev en omstreken afstuurde. Ook Nancy Pelosi dient in deze hulde betrokken, want iemand moet toch de kip spelen die het hanengevecht inleidt.

Maar we wijken af, tenzij we Jan Fabre nog even zouden parafraseren: geen seks, geen gas, de pijplijn tussen Rusland en Duitsland loopt, mocht u dat nog niet snappen, in de twee richtingen. Voor Bertha haar mondje mag zetten aan de Gazprom-uitlaat, om het excrement met een enorme versnelling westwaarts te spuwen, waarna de Duitsers het in hun ovens kunnen verbranden, moet kanselier Scholz zich eerst nog wat dieper bukken om de zeep op te rapen.

Een opeenstapeling van beeldspraak waar ik zelf van sta te kijken, maar Olaf is begonnen. En Vladimir maakt het af. Geef toe, de politieke show overtreft alle fantasie.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Apenpokken, homo’s en ‘stigmatiseren’? Zeg maar gewoon zoals het is

Brussel, Gay Pride 2022

Na het coronavirus, waarvan niemand weet welke verrassingen het nog in de mouw heeft tegen de komende herfst en winter, kregen we deze zomer een fijn tussengerecht op ons bord met het apenpokkenvirus. Zoals vele kwaadaardige virussen van Afrikaanse origine, en overgedragen via nauw lichamelijk contact. De symptomen zijn deels gelijkaardig als deze van covid (koorts, hoofdpijn, vermoeidheid) maar anderzijds ook de zeer karakteristieke puistjes en blaasjes met korstvorming, zoals bij andere pokken.

Vaccinatie is mogelijk, vooral het Deense Imvanex is effectief. Geneesmiddelen zijn er niet, isolatie en uitzieken is de boodschap. In een aantal gevallen echter treden er complicaties op, en kan de ziekte dodelijk zijn (sterftecijfer ca 1%), meer nog bij kinderen dan volwassenen. Dat is niet dramatisch, er sterven ook elk jaar mensen aan de griep.

Om die reden is geen paniek maar wel waakzaamheid geboden. Opmerkelijk daarbij is dat volgens de WHO 99% van de besmettingen plaats heeft bij mannen die seks hebben met meerdere andere mannen. Het is dus, statistisch gezien, een homokwaal, waarbij het gedrag als een determinerende factor moet worden gezien.

Roze driehoek

In dat opzicht is het bizar dat er vrijwel dadelijk werd geroepen dat vooral de homogemeenschap ‘niet mag worden gestigmatiseerd’. Alsof dat een groter probleem is dan de ziekte zelf. De WHO stuurde zelf zo’n dubbelzinnig signaal uit (‘Stigma en discriminatie kunnen even gevaarlijk zijn als een virus en een uitbraak aanwakkeren’).

De WHO situeert het virus en zijn superverspreiders eerst correct, en begeeft zich vervolgens op een hellend vlak van de politiek correcte zelfcensuur. Men wil zelfs de naam ‘apenpokken’ door een andere vervangen, want ‘beledigingen tegen culturele, sociale, nationale, regionale, beroeps- of etnische groepen moeten vermeden worden’, zo klinkt het. Hoezo? Een belediging voor de apen? Of voor homo’s die met apen zouden kunnen geassocieerd worden? Namen vervangen om problemen te verdoezelen, waar hebben we dat nog gehoord en gezien?

De WHO situeert het virus en zijn superverspreiders eerst correct, en begeeft zich vervolgens op een hellend vlak van de politiek correcte zelfcensuur.

Nu houdt het woord ‘stigmatiseren’ op zich een waardeoordeel in, als zouden mannelijke homo’s, door de dingen klaar en duidelijk te benoemen, een brandmerk krijgen, waarbij men graag naar de HIV-virus verwijst, en zelfs naar de roze driehoek onder de nazi’s en de heksenjachten uit de middeleeuwen. Dat is naast de kwestie. De wetenschap heeft ons leren dingen benoemen, oorzaken achterhalen en remedies uitdenken. Binnen die ratio past geen wolligheid of omzwachteld taalgebruik.

Laat dus de statistieken primeren op de ideologische premissen. Als mannelijke homo’s effectief seksueel shoppen (60% volgens een VUB-onderzoek, vermoedelijk nog een onderschatting), en het apenpokkenvirus vindt langs die weg de grootste verspreiding (wat de WHO zelf bevestigt), dan moet men vooral niet flauw doen om die mensen op hun verantwoordelijkheid te wijzen: ofwel geen seks, of zich beperken tot een vaste partner, ofwel zich laten vaccineren. Dat is niet ingewikkeld, al is het een onaangename boodschap die impact heeft op het privé-leven.

Dat was en is ook de reden waarom Rode Kruis Vlaanderen sinds de aids-epidemie niet te vinden is voor bloeddonatie van seksueel actieve homo’s. Het Grondwettelijk Hof oordeelde dat hier geen sprake is van discriminatie: niet de geaardheid maar het risicogedrag is bepalend. Een logica waar vooral groenlinks probeert onderuit te komen. Moreel bedenkelijk.

Slachtoffergedrag

Brussel, homobar ‘Le Baroque’: promiscuïteit is de regel in het milieu

Door voortdurend te benadrukken dat een groep niet mag ‘gestigmatiseerd’ worden, is de ontkenningsreflex in die groep net veel groter, wat zelfs kan leiden tot agressief victimisme, zoals bij andere zogenaamd gediscrimineerde groepen (bv. allochtonen). De media moedigen die attitude aan, en ideologiseren nodeloos het probleem door er de diversiteitskwestie, het anti-discriminatiespook en de door de overheid gepromote regenboogdoctrine bij te sleuren.

Responsabiliseren is het tegenmotto: de groep wijzen op haar sociale verantwoordelijkheid, vaccinatie sterk aanraden en misschien zelfs een vaccinatiebewijs verplicht maken op bepaalde risicoplekken zoals homobars, sauna’s, festivals

De vrijheid/blijheid-ideologie van de sixties, die in de 21^ste eeuw een renaissance kreeg met de diversiteitscultus (Lgbtqia+), situeert zich in een utopisch-hedonische wereld zoals de hippies die beleefden, en waarin bijvoorbeeld ook pedofilie een plaats kreeg. Strikt genomen is pedofilie ook een aspect van seksuele diversiteit, zoals professor Etienne Vermeersch in tempore non suspecto nog betoogde, maar we zijn er ondertussen achter gekomen dat deze mensen met hun geaardheid kinderlevens kapot maken. Dus worden ze, jawel, ‘gestigmatiseerd’.

Het aanmoedigen van slachtoffergedrag, waarbij de mannelijke homo’s zich veeleer als dupe van de situatie zien (‘homofobie’), dan als de oorzaak, leidt tot een vergroting van het probleem en een verdere verspreiding van het virus. Responsabiliseren is het tegenmotto: de groep wijzen op haar sociale verantwoordelijkheid, vaccinatie sterk aanraden en misschien zelfs een vaccinatiebewijs verplicht maken op bepaalde risicoplekken zoals homobars, sauna’s, festivals. Is dat ‘discriminerend’? Dan is het maar zo. Er zijn meer verontrustende maatregelen gepasseerd in de covidperiode, toen was ‘stigmatiseren’ van een bepaalde groep helemaal geen probleem.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Alle wegen leiden naar Tomorrowland

Politici en royals hebben een fijne neus voor domheid in stijl

‘Prinses Delphine van Saksen-Coburg werd zaterdag samen met haar echtgenoot Jim O’Hare gespot in de backstage op de Schorre in Boom. Ze had al veel over het festival gehoord en toonde zich erg onder de indruk’, lees ik in het Nieuwsblad. Delphine is niet de eerste royal die het dj-festival in Boom met een bezoek vereert. In 2017 werden ook Filip en Mathilde er gesignaleerd, naast zowat de voltallige Michel-regering.

Politici en royals hebben nu eenmaal een fijne neus voor goed geregisseerde oefeningen in domheid. Is het voetbal besmet door hooliganisme en bananen op het veld, in de Schorre heerst er alleen uitzinnige blijheid: allen daarheen. In 2013 trakteerde de tabaksgigant Japan Tobacco International een rist politici, waaronder Kristof Calvo en Zuhal Demir, op gratis inkomkaarten. Van groenen tot Vlaams-nationalisten, broederlijk/zusterlijk verenigd in de dance-euforie. Oeps.

Jetset

Ook Kristof Calvo was al op Tomorrowland, dankzij de tabakslobby

Dat de Coburgs zich graag profileren op plekken waar hun onderdanen zich van hun vrolijkste en onbenulligste kant laten zien, is begrijpelijk. Heel het koningshuis is een podium, bevolkt door aristocratische plaatjesdraaiers die ons wijsmaken dat ze de ruggengraat van de democratie en de rechtstaat vormen. Politici moeten echter opletten als ze in deze hoogmis van de verdwazing hun opwachting maken.

Het festival is een paar weekends per jaar een model van het kosmopolitische, multiculturele België zoals de linksdraaiende upperclass denkt dat het bestaat.

Want dat is Tomorrowland, het goudhaantje van de gebroeders Manu en Michiel Beers, die vorig jaar nog 1,8 miljoen euro belastinggeld van de Vlaamse regering cadeau kregen. Alles is er duur, om te beginnen de tickets, maar dat heeft een omgekeerd effect want na nog geen uur is de onlineverkoop voor een weekend ten einde. Het is dan ook geen rendez-vous plek voor muziekfreaks zoals het modale popfestival. Neen, het festival is een jetsetgebeuren voor rijkeluiskinderen die probleemloos van de andere kant van de wereld komen aangevlogen, en uiteraard met gemak ook een paar duizend euro daarvoor kunnen ophoesten. De Vlamingen staan in de rij en willen hun bloot achterwerk laten zien om er bij te kunnen horen.

Alle wegen leiden dus naar Tomorrowland. Het festival is een paar weekends per jaar een model van het kosmopolitische, multiculturele België zoals de linksdraaiende upperclass denkt dat het bestaat. Dat het festival met zijn bezoekers tot uit Korea, soms aangevlogen in privé jets, een voetafdruk heeft om U tegen te zeggen, is even naast de kwestie.

Escapisme

Dàt is de echte reden waarom het politieke establishment en de Lakense clan er zo op geilen: het decibelbombardement heeft een hypnotisch effect en zet de frontale hersenlobben, verantwoordelijk voor rationeel denken, even op hold. Duizenden opgezweepte jonkies die allemaal uit de bol gaan, al dan niet dankzij de drugs die op het festival ruim gedistribueerd worden, dat is gewoon een droom voor al wie een afkeer heeft van teveel kritische massa. Verzuring, mestkevers, vervreemding, ongenoegen, het bestaat allemaal niet in dit euforische Walhalla met zijn bordhouten flashy decor en zijn lichtshow die door een bataljon dieselgeneratoren wordt in gang gehouden.

Lawaai-overlast? Verkeersinfarct en en rond De Schorre? Er zijn nu eenmaal altijd Vlamingen die contrarie moeten zijn en hun nachtrust opeisen in plaats van thuis mee te huppelen op de boembas die tot 20 km ver de ramen doet trillen. Het natuurgebied De Schorre is in die periode niet toegankelijk voor normale bezoekers, en wat het decibelbombardement voor de lokale fauna betekent, ik zie daar nooit studies over, ook tabaklobbyist Kristof Calvo wil er zich niet mee moeien.

Verzuring, mestkevers, vervreemding, ongenoegen, het bestaat allemaal niet in dit euforische Walhalla met zijn bordhouten flashy decor en zijn lichtshow die door een bataljon dieselgeneratoren wordt in gang gehouden.

Elk jaar probeert de wijkraad van De Schorre in Boom dat overlastprobleem aan te kaarten, maar hun acties blijven in de media onderbelicht, ze worden als zeurpieten en pretbedervers beschouwd. Elk jaar ook organiseert Tomorrowland een kijkdag voor de omwonenden, die het terrein als grazende schapen dan eens mogen besnuffelen: dat komt wél uitvoerig in de pers. De camera’s van de Vlaamse zenders zijn er aanwezig, alleen enthousiaste omwonenden komen voor de micro, de PR-afdeling van het festival weet van wanten.

Ok boomer, I rest my case, er moet iemand de achterkant van de façade besnuffelen. Als vliegen op een stront voelen demagogen zich aangetrokken tot verbindingsrijke spektakels met veel lawaai. Zoals ik weinig opheb met Zangfeesten allerhande, ruikt ook dit discofestival naar escapisme, afstomping en massahysterie, met dat verschil dat men er veel dieper voor in de buidel moet tasten. Grote menigtes die zich verbonden voelen in een goed geregisseerd mega-evenement, daarvan wisten Hitler en Goebbels al de impact naar waarde te schatten. Oeps, de wet van Godwin doemt op, tijd om deze oefening in pretbederf af te blazen.

Daarvan gesproken, toch nog een filmtip: Una giornata particolare (Ettore Scola, 1977)

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Veggiegate, of het schandaal van de Gentse (niet-)worst

Ooit gaf ik een familiefeestje waarin ik een buffet met zelfgemaakte gerechten aanbood. Daaronder één ‘mol’: kip curry van de Aldi, in diepvries verkrijgbaar aan 2.29 euro. Gewoon de zak omdraaien in een pot en opwarmen, duurt vijf minuten. Het was een enorm succes. Iedereen prees mijn kookkunsten, iemand vroeg zelfs het recept.

Ook met drank deed ik het al -en nu komt mijn geloofwaardigheid op toekomstige familiebijeenkomsten in het gedrang-: goedkope rode wijn uit een karton in flessen overgieten waar ooit dure bordeaux in had gezeten. Zelfs de ‘kenners’ prezen al nippend en gorgelend de chateau. Wat leert ons dat? Dat smaak vooral berust op perceptie en illusie.

Zonder twijfel gaat het in bovenstaande gevallen om bedrog, maar ook om een experiment, en zelfs om een grap. Zo zag ik het toch, iedereen van de gasten loopt nog gezond en wel rond, en zonder staart. De morele kant van de zaak is iets voor professoren ethiek, Ignaas Devisch bijvoorbeeld, die altijd in De Afspraak mag opdraven als de Vlaming in gewetensnood zou kunnen verkeren.

Wurstpolizei

Bram Van Braeckevelt (Groen), het brein achter de 50% veggie-regel

Bedrog, experiment en grap: die drie dimensies ontdekte ik ook in het schandaal van de voorbije Gentse Feesten, wat zeg ik, dé ontmaskerde leugen van deze eeuw, Veggiegate genaamd. Twee kleine Vlaamse zelfstandigen, de trots van ons economisch weefsel, wilden op die feesten een worst- en hamburgerkraam neerpoten aan de Korenmarkt, maar botsten op een stedelijke oekaze dat daar alleen vegetarische kost mag aangeboden worden.

Nu is het een grote flater om zo’n belangrijk departement als Feestelijkheden aan een groene keizer-koster over te laten. Dat vraagt om problemen.

Dat was een idee van schepen van feestelijkheden Bram Van Braeckevelt, die op die manier de vleesetende Vlaming met zachte hand naar de nepworst wil begeleiden. Nu is het een grote flater om zo’n belangrijk departement als Feestelijkheden aan een groene keizer-koster over te laten. Dat vraagt om problemen. Groenen zijn per definitie immers adepten van een vreugdeloze samenleving, waarin elke vorm van plezier, losbandigheid, vertier -en dus meteen ook elke grap- wordt gewogen volgens de ecologische voetafdruk. Bij roden, blauwen en tsjeven is politieke correctheid een tic, bij de groenen is het de essentie van hun ideologie.

Van Braeckevelt wilde daarbij niets aan het toeval of de keuzevrijheid van de uitbaters overlaten, en besliste om 50% van de eetkramen veggie te maken. En zo komen we weer uit bij Caroline en Philippe Lainez, die normaal doodgewone worsten van Boma Industries verkopen maar aan de Korenmarkt op een njet botsten. Helemaal in de Vlaamse traditie besloten ze dan maar om in hun klassiek Oktoberfest-kraam vleesloze vleeswaren aan te bieden, overeenkomstig de instructies van de Gentse Wurstpolizei. Ze zochten, proefden, en kwamen uit bij Beyond Meat, Amerikaanse nepworsten en fakeburgers die, zo bleek achteraf, worden aangeprezen door onder meer door grootheden als Kim Kardashian en Romelu Lukaku, de armlastige voetballer die altijd op zoek is naar bijverdiensten.

Uilenspiegelprijs

Tot daar de foorkramerstruc. Ook echt Vlaams is de manier hoe ze de morele plicht -en zelfs de wettelijke bepaling- omzeilden dat de vleesloosheid van de worsten dient geafficheerd te worden: het werd mondeling meegedeeld als de rij niet te lang was. Geef toe, als staaltje van gezonde flexibiliteit, ondernemerscreativiteit en plantrekkerij kan dit tellen, op een plek waar de groenblauwe regeldrift het stadhuis heeft ingepalmd.

Op een volksfeest mag er al eens gelachen worden, en moet dit groot schandaal herleid worden tot het ontbreken van een waarschuwingsbord. Een grap leg je nu eenmaal niet uit.

Dat de lobby van de vleesindustrie op haar achterste poten staat, begrijp ik perfect. Dat het nepvlees unaniem als lekker werd bevonden, is te danken aan de research van de kraamuitbaters, chapeau. Dat dit lekkers puur uit additieven bestaat en geen gram voedzame bestanddelen bevat, weten we nu ook weer. Maar geef toe: wie gaat er nu worst aan een kraam kopen omdat het gezond is? Inderdaad: alleen Bram Van Braeckevelt.

Als advocatus diaboli pleit ik Caroline en Philippe Lainez dan ook vrij van enig crimineel opzet. Op een volksfeest mag er al eens gelachen worden, en moet dit groot schandaal herleid worden tot het ontbreken van een waarschuwingsbord. Een grap leg je nu eenmaal niet uit.

Stop dus de komkommerkwel rond dit bagatel. Hopelijk leidt dit niet tot petities, burgermanifesten en worstopstanden. De twee uitbaters verdienen een Uilenspiegelprijs, en mensen die bij mij van een buffet komen proeven wezen gewaarschuwd: in sommige achtertuinen is het altijd een beetje 1 april.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Rechtzetting: een eerdere versie van deze blogtekst bevatte een foto met het verkeerde worstenkraam, dat hier niets mee te maken heeft. Bovenaan nu de juiste foto.