Matthias De Caluwe, meester-bedelaar

Soms lijkt de horeca de enige sector die onder corona gebukt gaat

Het oudste beroep ter wereld kennen we allemaal: het contactberoep dankzij hetwelk er niet nóg meer huiselijk geweld is en seksuele delicten. Volgens vele antropologen is het op één na oudste métier ook bekend: dat van cafébaas. Er zijn gelijkenissen tussen de twee. Beide situeren zich in de ontspanningssfeer en maken vooral omzet tijdens de nachtelijke uren. Beide leven vooral van mannelijk cliënteel dat iets zoekt wat thuis niet te vinden is. Er is één groot verschil, en dat heet Matthias De Caluwe.

‘Een sterk pakket steunmaatregelen’

Enige zin voor drama helpt (Dag Allemaal)

De CEO van horeca Vlaanderen, een vlotte jongen met een grote bek afkomstig uit de Open-VLD van Kapellen, heeft zich in dit coronatijdperk opgeworpen tot welbespraakte meester-bedelaar. Ik bedoel dat niet pejoratief, het is een talent: het midden houden tussen assertiviteit en medelijden opwekken, doen alsof de groei en de bloei van de Vlaamse horeca dé pijler van ons maatschappelijk bestel is. Tussen alle economisch en psychisch leed rond lockdowns en beperkingen hoor je maar één stem, en dat is deze van de mannen aan de tapkraan. De wanhoop van de herbergier als deze zijn boîte moet sluiten om elf uur. Het gejammer dat ‘een cafébaas toch niet voor flik moet spelen’, als het over de covidpas gaat. Het belang van de kroeg als erfgoed en ontmoetingspunt in het stedelijk weefsel.

De duivel heeft het virus op ons afgestuurd, speciaal om ons het pintje aan de toog te misgunnen, en dat vergt een krachtdadig antwoord.

Daar valt cultureel inderdaad wat voor te zeggen, maar De Caluwe past met veel flair wet nummer één van de communicatiewetenschap toe: je moet overdrijven om het verschil te maken. Nog duidelijker gesteld: samen met de sport is de horeca de meest overbodige noodzaak. Als mensen op café geen bier drinken of leut maken, doen ze het wel elders.  En de jeugd, weet ik uit zeer betrouwbare bron, verschanst zich in het tuinhuis met een krat Carapils van de Colruyt. Veel goedkoper overigens, het scheelt factor tien.

Dit soort incivieke samenkomsten zorgt er evenwel voor dat sommige uitbaters het schoolmateriaal van hun kinderen niet kunnen betalen. Echt. De kunst van het zielenpoten dus, De Caluwe is er een meester in. De duivel heeft het virus op ons afgestuurd, speciaal om ons het pintje aan de toog te misgunnen, en dat vergt een krachtdadig antwoord. Nog maar pas zijn de nieuwe coronamaatregelen van kracht, of hij komt alweer op TV om “een sterk pakket steunmaatregelen” te eisen. “Dezelfde als voorheen zullen niet voldoende zijn.” Dus niet zomaar een steunmaatregeltje maar een pakket. Meer bepaald een stérk pakket. En méér dan voorheen. Let op de subtiele opbouw.

Struggle for life

Sinds Sihame El Kaouakibi weten we dat liberalen en overheidssteun niet per se met elkaar in tegenspraak zijn, ook niet in de sector die altijd voortrekker geweest bij het ontduiken van belastingen. In mei van dit jaar kregen ze al een BTW-verlaging naar 6% cadeau, zowel voor drank als voor maaltijden. Kostprijs aan de belastingbetaler: zo’n 730 miljoen euro. Vanzelfsprekend werd die verlaging niet doorgerekend aan de klant, integendeel, de prijs van een pintje werd opgetrokken naar aanleiding van het heropenen van de terrassen. Eind september werd het oude BTW-tarief terug van kracht, wat de cafébazen opnieuw inspireerde tot nogmaals een prijsverhoging, waardoor een pintje vandaag zowat 3,50 euro moet kosten. Daarnaast geniet de Vlaamse horeca van een voorkeursbehandeling vanwege de Vlaamse overheid, waardoor het voor sommige uitbaters rendabeler was om gewoon dicht te blijven en de premie te innen.

Er is nu eenmaal geen geld om iedereen te bedienen, wie het hardste roept wordt geholpen.

Wie nooit klaagt, en dus ook niet moet rekenen op cadeaus, is de sector waar ik deze column mee opende: wat men vandaag de sekswerkers noemt. Naar het schijnt zijn ze met zo’n 30.000 in België, maar ze hebben geen Matthias De Caluwe als woordvoerder, de overheid doet alsof ze niet bestaan, en dus leven ze vandaag van voedselpakketten. Er is nu eenmaal geen geld om iedereen te bedienen, wie het hardste roept wordt geholpen.

Het virus dwingt tot een struggle for life en zal de sterksten doen overleven, het is te zeggen, diegenen die het vlotst het TV-nieuws halen. De cafébazen dus. Daarnaast mogen de grote voetbalclubs, die federaal schatkistbewaarder Van Peteghem de arm omwrongen om die fiscale herziening af te blazen, niet klagen. Want zonder voetbal zou het leven zinloos zijn.

Helemaal achteraan de rij

Michael De Cock: minzaam woordvoerder van een sector die nauwelijks gemist wordt

Deze vorm van sociaal Darwinisme geldt in de omgekeerde zin ook voor de schone kunsten. Wat heb ik compassie met Michael De Cock, grote baas van de KVS en woordvoerder van de cultuursector. Zijn jammerklacht ‘Wij staan helemaal achteraan de rij’ maakt weinig tot geen indruk. Want, Michael, dat is nu eenmaal het lot van cultuur: achteraan in de rij gaan staan en wachten of er nog iets overschiet.

Wat kan het ons bommen dat theater en opera dichtgaan, als we maar drie en een halve euro voor een pint mogen afdokken en er voetbal op TV is.

Er zijn nu eenmaal prioriteiten te stellen. Wat kan het ons bommen dat theater en opera dichtgaan, als we maar drie en een halve euro voor een pint mogen afdokken en er voetbal op TV is. De Cock mag af en toe ook eens in De Afspraak zijn punt maken, maar je voelt dat hij er nauwelijks zelf in gelooft: dit is het verhaal van de 5% lieden die vinden dat ‘cultuur nodig is als zuurstof voor de samenleving’. Not. Niemand pikt die metafoor nog. De enige zuurstof is diegene die uit een beademingstoestel komt in de Intensive Care.

Maar dus de hoeren en de kunstenaars, de twee bedrijfstakken die door corona quasi zijn weggeveegd zonder dat er een haan naar kraait. Ik vergat de verpleegsters nog, een kruisbestuiving van de twee vorige, die in de eerste golf applaus oogstten en nu enkel nog afgepeigerd en overwerkt bagger over zich heen krijgen. Gelukkig is K3 weer met drie, na een thriller die Vlaanderen tien weken in de ban hield. Matthias De Caluwe en Gert Verhulst zullen, nadat de Omikronvariant deze beschaving heeft weggeveegd, triomfantelijk opstaan en een nieuw tijdperk van vreugde, verbondenheid en positivisme inluiden, van Afrika tot in Amerika, van op de Himalaya tot in de woestijn. Ik overweeg te passen voor die boosterprik.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Waarom Herman een probleem heeft met Piet

Academische tijdingen

Nog maar net heeft de VRT ons in herinnering gebracht dat de fameuze Zwarte Zondag- waar het Vlaams Blok in 1991 uit het niets twaalf kamerzetels haalde-  dertig jaar oud is, of het is alweer Black Friday. Weekdagen die een zwarte kleur krijgen, daar moest de wokebrigade zich maar eens in vastbijten. Alleszins is die term gemeengoed geworden, en heeft niemand, ook het VB niet, er zich tegen verzet. Sommige stigma’s worden geuzennamen, het is de beste manier om ermee om te gaan.

Nu is het woord zwart in het Vlaams zeer dubbel. Je kunt er iemand van Afrikaanse komaf mee aanduiden, maar al wie van ver of dichtbij met de collaboratie te maken had, en bij uitbreiding elke Vlaamsgezinde, werd in een nabij verleden als een zwarte beschouwd. Allicht houdt de naam ‘Zwarte Zondag’ daarmee verband. Tegelijk hebben de Vlamingen in België lang een negerstatuut gehad en was het Vlaams een taal van de achterlijke inboorlingen die dringend beschaving nodig hadden. Dat maakt ons toch weer zwart, in de dubbele betekenis.

Black Friday anderzijds, uit Amerika overgewaaid als de dag na Thanksgiving waar de winkeliers met enorme kortingen uitpakken, dankt zijn naam waarschijnlijk aan een enorme verkeersknoop die ooit in Philadelphia ontstond toen alle koopjesjagers tegelijk op ronde waren. Het zag er op straat ‘zwart’ van het volk, maar hoe moet je die uitdrukking interpreteren? Als een verstikkende menigte of als een plezante drukte? En is het gezegde ‘Het zag er zwart van de Afrikanen’ racistisch of gewoon een kleuraanduiding? Of een idee van aantal? En kan een blanke massa ook ‘zwart’ zien bij voldoende dichtheid? Zo ja, is dit dan gezichtsbedrog of een reëel fysisch verschijnsel?

Cancel culture

Deze en andere belangrijke vraagstukken wenste ik voor te leggen aan een wetenschappelijk comité, maar de realiteit heeft me weer eens ingehaald. Zonet heeft rector Herman Van Goethem een open brief gepubliceerd waarin hij studenten afraadt om zich als de traditionele Piet volledig zwart te schminken, en adviseert om het te houden bij de Roetpiet, een wit ventje dat zich al een paar dagen niet heeft gewassen.

Nu wist ik niet dat studenten zich nog met Klaasfeestjes bezig hielden, ik dacht dat het iets voor kinderen was. Niet dus, het blijkt een academisch onderwerp van de bovenste plank. “Weldra is het 6 december. Naar jaarlijkse traditie rijdt de heilige Sint-Nicolaas dan per paard over de daken”, zo begint zijn encycliek. Ja, dat wisten we al, maar snel gaat het over ‘Zwarte Piet als karikaturale afbeelding van een Afrikaan’, ‘vernederende stereotypes’ en, uiteraard, dekolonisering. Heel het woke-register passeert de revue. En om zijn punt af te maken haalt hij er de niet altijd smaakvolle dooprituelen bij, die ook op de schop moeten. Alles baadt in een zeer paternalistische toon die men eerder zou verwachten ten aanzien van een middelbare scholierenpubliek. Speelt de rector in op de nivellering die zich van laag tot hoog doorzet in het Vlaamse onderwijs?

Soms denk je dat rectoren zich vooral laten leiden door de adviezen van hun communicatie-afdeling. Een universiteit leiden is vooral een P.R. kwestie geworden.

Het witwassen van Piet dus, telkenmale rond 6 december, een traditie binnen de traditie. Mijn idee: in feite interesseert zich geen kat aan deze discussie, behalve de beroepsquerulanten, maar blijkbaar moest er iets gecompenseerd worden. Soms denk je dat rectoren zich vooral laten leiden door de adviezen van hun communicatie-afdeling. Een universiteit leiden is vooral een P.R. kwestie geworden. In juli van vorig jaar ondertekende Herman Van Goethem namelijk nog een open brief, getiteld Pleidooi voor het behoud van de vrije meningcultuur, -een initiatief van ondergetekende, – die waarschuwde voor bepaalde vormen van doorgeslagen politieke correctheid die het vrije denken dreigen te verstikken. Speciaal in academische milieus.

Schaamte, haat en zelfhaat

Na de publicatie werden bepaalde ondertekenaars benaderd door de voorvechters van de vrije meningsuiting die hen met het immorele gehalte van de brief confronteerden. En of ze dat even wilden rechtzetten.  Het lijkt erop dat de rector via onder meer deze anti-Pietenbrief zijn ‘misstap’ wilde goedmaken en zo de cancel culture bevestigt. Ook zijn Leuvense collega Luc Sels doet aan dit soort warm en koud blazen. Deze witwasoperaties -oeps- gaan niet over reële maatschappelijke issues, maar over wedstrijden in morele superioriteit, die op het einde altijd door links worden gewonnen.

Ik vraag me af waarom studenten van Afrikaanse komaf zelf niet zo’n open brief schrijven, waarin ze stellen dat ze zich door de Pietfiguur beledigd voelen, dat zou ik nog kunnen begrijpen. Maar neen, het is een ‘witte’ intellectueel en academische topfiguur die zich moet schamen voor een ‘kolonialistisch stereotype’ waar vooral de Vlamingen historisch weinig deel aan hadden, zoals een historicus als Herman Van Goethem toch heel goed moet weten.

Deze witwasoperaties -oeps- gaan niet over reële maatschappelijke issues, maar over wedstrijden in morele superioriteit, die op het einde altijd door links worden gewonnen.

Het vermoeden is dus dat de rector veeleer plooide voor de ‘witte’ schaamtecultuur dan voor de zwarte woede. Deze komt er sowieso, in de andere betekenis dan. Dat er nu volgens alle voorspellingen weer een Zwarte Zondag zit aan te komen, zou alleen kunnen vermeden worden als de verkiezingen op zaterdag worden georganiseerd. Of op vrijdag, maar dan is de concurrentie met Black Friday te groot. U begrijpt: schaamte, haat en zelfhaat zijn gevoelens die in dezelfde hersenknobbel huizen. Het gebrek aan moed in de academische wereld is legendarisch. En neen, dit gaat al lang niet meer over Zwarte Piet, een volstrekt belegen discussie, maar over het vervangen van wetenschap en kritisch denken door een opgelegde pensée unique. Wat dat betekent, heeft de geschiedenis voldoende aangetoond.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Is Samen-voor-Vrijheid het rechtse antwoord op woke en de klimaatbeweging?

“Een hellend vlak dat nu begint bij de coronapas (lees: medische apartheid), gaat straks onherroepelijk afglijden naar verplichte vaccinatie voor iedereen, een orwelliaanse QR-maatschappij die ons
uiteindelijk voert naar een ‘sociaal kredietsysteem’…” zo lezen we in een Nieuwsbrief van Samen voor Vrijheid, de vzw achter de betoging afgelopen zondag. Woordvoerster en organisator Sarah Melis kon zich dat citaat niet meer herinneren, en ook niet dat ze Frank Vandenbroucke en premier De Croo ‘mislukte tirannen’ had genoemd. Schoonheidsfoutje waarvoor Phara haar in De Afspraak van 22/11 genadig was. Sidekicks van dienst waren Egbert Lachaert (Open VLD) en Rik Torfs, twee heren van stand die het haar ook al niet te lastig maakten. Eigenlijk leken het twee wolven met Roodkapje voor zich, likkebaardend én nieuwsgierig rondjes draaiend, om uit te maken waar ze eigenlijk naar toe moest.

40.000 betogers dus, dat is de dag van vandaag niet niks, en allemaal voor ‘meer vrijheid’, dat was alvast een slimme zet van de organisatoren. Breder dan dat kan je je focus niet stellen, wie is er nu niet voor méér vrijheid? Daardoor kon je afgelopen zondag antivaxers, tegenstanders van de QR code en/of de coronapas, old school anarchisten, hooligans, gele hesjes, Belgicisten, anti-Belgicisten, critici van de Vivaldiregering, het Vlaams Belang, Bart Maddens, huismoeders met kinderen, verpleegkundigen tegen de vaccinatieplicht, en voorvechters van de kruidengeneeskunde in verspreide slagorde doorheen Brussel zien trekken. Officieel dus tegen de coronapas, maar als groot onderbuikgebeuren vooral tegen ‘het systeem’, wat dat dan ook moge zijn.

Door de grote opkomst -die ze niet hadden zien aankomen, waardoor de meesten eerst geen verslaggever op het terrein hadden- raken de mainstream media geobsedeerd om ‘profielen’ te maken van betogers, teneinde hun voorafgaandelijke onderschatting te compenseren. Een klassieker, zagen we na elke VB-zege en de Trumpverkiezing. Wie zijn ze? Wat willen ze? Welnu, het is eigenlijk simpel: wat we nu meemaken is een antwoord van rechts op linkse mobilisaties rond klimaat en racisme. De zomerse opstootjes in het Brusselse Terkamerenbos (La Boum) vormden de opmaat.

Tijd voor een update

We moeten het belang van dit moment niet onderschatten. De publieke vermoeidheid tegenover het virus en de virusmaatschappij is een perfecte ‘fond’ om oude elementen van de rechtse maatschappijkritiek in een nieuw verband samen te brengen.

Zoals daar zijn: de rol van de mainstreammedia als politiek correcte filters van (des)informatie, het opvoeren van steeds weer dezelfde experten en opiniemakers die de pensée unique moeten ondersteunen, de medeplichtigheid van het gros van de intellectuelen en de culturele elite, de manier waarop het Belgisch-Vlaamse-Brusselse-Waalse politieke establishment en de partijen, vetgemest door de dotaties, vooral bezig zijn met hun eigen voortbestaan, het status-quo nastreven, hun zaakjes onder elkaar regelen, altijd met één oog op de opiniepeilingen, en zorgvuldig het cordon bewakend dat een kwart van de Vlamingen politiek uitsluit.

Een Witte Mars als het ware, maar dan wat zwarter, 21^ste eeuwser, kleinschaliger ook dan een grote massamanifestatie, maar wel zichtbaar en radicaal, geen schapenoptocht

Dat zijn allemaal oude steentjes in de schoen, blaren waar we al lang op lopen, maar op de duur zijn zelfs fans van ondergetekende dat gezaag en geklop op altijd dezelfde nagel beu. Ik begrijp hen perfect. Tijd voor actie dus. De wegen blokkeren? Dat doet de politie al. Algemene staking? Zo banaal, zo 20^ste eeuw, en teveel vakbonden die zich willen moeien. Het parlement bestormen? Nope, Sarah Melis, nu al de Anuna van de rechterzijde, is tegen elke vorm van geweld. Gelijk heeft ze: elke ingeslagen vitrine is een argument voor Alexander De Croo om SamenvoorVrijheid af te doen als een zootje relschoppers.

Ik heb dus het vermoeden dat deze beweging vooral veel burgerlijk ongenoegen katalyseert dat al ver voor corona gistte. Maar omdat de oude protestvormen -inbegrepen de VB-stem- uitgeput en gedateerd geraken, was het tijd voor een update. Een Witte Mars als het ware, maar dan wat zwarter, 21^ste eeuwser, kleinschaliger ook dan een grote massamanifestatie, maar wel zichtbaar en radicaal, geen schapenoptocht. Het virus was de gedroomde kapstok. Iedereen is het kotsbeu en de remedies werken maar half, maar aan de grondrechten wordt ondertussen duchtig gemorreld. Meteen wordt de overheid ter verantwoording geroepen. Terecht. Maar wat als we de regels afschaffen en iedereen zijn zin doet?

Verlichtingswaarden

Michael Verstraeten: nieuwe politieke concurrentie op rechts?

Viruswaanzin, een van de steunende verenigingen van de betoging afgelopen zondag, heeft ondertussen zijn naam veranderd in het veel meer appellerend maar vagere Vrijheid, en de bezieler ervan, advocaat Michael Verstraeten, heeft nu ook een partij met dezelfde naam opgericht, die belooft de Verlichtingswaarden te zullen bewaken. Dat is interessant, want nu weten we tenminste waar dat magische motto samen-voor-vrijheid voor staat. De Verlichting heeft namelijk nogal wat denkers als Immanuel Kant voortgebracht, die vrijheid en verantwoordelijkheidszin in één adem vernoemde. Benieuwd eigenlijk wat Kant zou gedacht hebben van antivaxers die in naam van de vrijheid kankerpatiënten uit de ziekenhuizen verdringen, of van lieden die zelfs beweren dat er geen pandemie is.

Noteer dat ook de vermaledijde Frank Vandenbroucke ons een jaar geleden het rijk van de… vrijheid beloofde. Dat is toch wel ironisch: zowel het systeem als zijn tegenstanders bedienen zich van dezelfde fata morgana, een utopisch idee van de vrije wil waar niets tegenover staat. Een partij of een politicus die de vrijheid belooft, zonder de kostprijs of de keerzijde ervan, doet aan rattenvangerij. Of waarom ik denk dat Verstraeten binnen de kortste keren eieren voor zijn geld zal kiezen en als ‘onafhankelijke’ op een VB-lijst zal staan.

Benieuwd eigenlijk wat Kant zou gedacht hebben van antivaxers die in naam van de vrijheid kankerpatiënten uit de ziekenhuizen verdringen, of van lieden die zelfs beweren dat er geen pandemie is.

Eerlijk gezegd: ik geraak dat woord ‘vrijheid’ wat beu. Het dreigt een lege container te worden, zoals democratie en rechtstaat. Benoem de dingen. Zeg dan gewoon dat je tegen politiek correcte censuur bent, tegen staatssteun aan de media, tegen de particratie, tegen de controlemaatschappij met camera’s op elke hoek van de straat, voor mijn part zelfs tegen de coronapas. Maar leg altijd de consequenties van keuzes en beslissingen op de weegschaal.

MVR kwam niet

Sarah Melis, de Anuna van de rechterzijde… of net iets meer?

Ik denk overigens dat de betogers ‘het systeem’ waartegen ze te keer gaan, enorm overschatten. De politiek krijgt niets meer voor mekaar, zelfs het puin ruimen na een overstroming lukt niet, alles wat de overheid digitaal probeert in mekaar te flansen is om te lachen, wat zouden De Croo en C° een ‘Orwelliaanse QR-maatschappij’ op poten zetten. En waartoe? Binnen een paar jaar ververst het circus zich met nieuwe clowns, eventueel van een andere kleur.

Dat is goed voor de ideologische diversiteit, want vooral bij de jeugd dreigde er een verstikkende monocultuur van groenlinks en wokes te ontstaan.

Het systeem is vooral inert, inefficiënt, corrupt. Een pluspunt voor de democratie dat jonge mensen zich eindelijk bezig houden met dit soort ‘vervuiling’. Dat is goed voor de ideologische diversiteit, want vooral bij de jeugd en jongeren dreigde er een verstikkende monocultuur van groenlinks en wokes te ontstaan.

Conclusie: prima dat we met SamenVoorVrijheid ook een activistisch platform op de rechterzijde hebben, iets voor mensen die hun anti-establishment ideeën en gevoelens met wat actie willen onderstrepen. Rechts had behoefte aan een nieuw, moderner en concreter narratief, een breder mobilisatieplatform, buiten het klassieke verhaal van identiteit en vervreemding. De beweging zal in elk geval, als ze echt in vrijheid en democratie geïnteresseerd is, ruimer moeten gaan dan het verzet tegen de pasjesmaatschappij, een term die, o ironie, door de liberalen is uitgevonden.

Wist u overigens dat de organisatoren van de betoging afgelopen zondag Marc Van Ranst als spreker hadden uitgenodigd, en dat deze bedankte? Ik zie het de klimaatactivisten nog niet doen, iemand als pakweg Jean-Marie Dedecker op hun podium vragen. Sarah Melis heeft in twee weken tijd een betoging in elkaar gebokst, samen met haar vennoot Ezra Armaky, maar ze gelooft wél in echt debat, openheid en de choc des idées. Als Sarah wat beter haar huiswerk maakt en nu eindelijk dat diploma sociologie probeert te behalen, zie ik haar Anuna nog wel overklassen. Niet met spijbelen dus.

‘Ook wij, virussen, doen maar ons werk’: het grote Corona-interview

In de constante overkill aan informatie, cijfers, discussies rond het enige onderwerp dat sinds twee jaar telt, namelijk covid-19, de maatregelen, de vaccinatie, wordt één stem nooit gehoord: die van het virus zelf. Een uitdaging voor de rechtgeaarde onderzoeksjournalist: wie zijn ze, wat willen ze?

We spraken af met een Delta, ook Indische variant genoemd, de enige actieve corona momenteel, die de vijf vorige uitgaven verdrong. Er kwam wat kunst en vliegwerk bij kijken om de communicatie aan de gang te zetten, maar met wat vertaalprogramma’s en spullen uit de betere elektronicazaak lukte dat. Een verrassend en toch ook wel geestverruimend gesprek.

– Een goeie vijf miljoen doden wereldwijd, in België 26.000 op twee jaar tijd, 257 miljoen besmette personen, overvolle ziekenhuizen, lockdowns die er terug aan komen, verplichte vaccinatie en de bijbehorende heisa. Tevreden?

– Het loopt behoorlijk lekker, onze strategie werkt alvast wél, en er wordt niet gemord. Toch wil ik beginnen met een misverstand recht te zetten. De meeste mensen hebben geen flauw benul wat een virus is, er moet dringend meer en onpartijdige informatie komen hierover. Een paar miljard jaar geleden zijn mijn voorgangers ontstaan als DNA-moleculen die uit ‘normale’ organismen zijn weggeglipt. Je kunt dat een accident noemen, zo gebeuren er veel in de natuur. Sindsdien proberen we terug binnen te geraken, met succes, om te doen wat elk levend wezen wil doen: zich vermenigvuldigen. Daartoe gebruiken we het lichaam in kwestie als kopieermachine. Hebben jullie daar een probleem mee? Jammer, parasitisme is een algemeen verschijnsel in de natuur, het komt ook bij mensen algemeen voor, bekijk de Waalse werkloosheidscijfers maar.

– Begrijpen wij de natuur niet, miskennen we jullie plaats in het geheel van de evolutie, als uitdagers en opruimers?

– Absoluut. Jullie houden alsmaar statistieken bij en tellen de doden, terwijl de levenden worden opgesloten om langzaam te creperen. De mens beschouwt het virus als een vijand, een ‘killer’, en gebruikt lachwekkende metaforen als ‘oorlog’. Terwijl we verdomme jullie hersenen in gang zetten en dwingen tot out-of-the-box denken. Overigens interesseren die doden ons niet, ook dat is een misvatting. Ons gaat het om reproduceren en verspreiden. De ziekte is een middel, geen doel. Het zit zo: als u besmet geraakt, uw longen verstoppen door de virale lading en u begint te hoesten, stoot u aerosolen uit, blaasjes met vocht die in andermans mond vliegen, liefst iemand die veel onderweg is en weer andere mensen kan infecteren. Geef toe, geniaal in zijn eenvoud. Wij willen dat u leeft, beweegt, reist, lacht, zich amuseert, kust, rampetampt. En dat heeft zijn prijs.

De kosmopolitische mens als superverspreider

Het nieuwe logo van Brussels Airlines is niet alleen afgekeken, het doet ook denken aan een wolk aerosolen

– Alles wat leuk is dus. Dat het toerisme een zegen is voor elk virus, wisten we al sinds die barkeeper in Ischl de skitoeristen vrolijk besmette die het virus dan in alle windstreken mee naar huis namen.

– Terwijl de virologen ook daarna nog zeiden: ga gerust skiën, mensen! Je zou voor minder in een lachkramp schieten. De wereldreiziger, de kosmopolitische mens, de migrant, de toerist, ja, en heel de industrie daarachter én de globalistische ideologie, geven het virus een versnelling die aan de mens zelf ligt. Het idee dat je elders moet zijn en niet hier, dat verplaatsing de essentie is, een teken van succes, en de rust een anomalie, een defect, teken van armoede, heeft van de mens een gedroomde superverspreider gemaakt.

“De biologie beschouwt ons, virussen, als een accident-de-parcours van de natuur, maar wat moeten we van de mens dan zeggen?”

– Is dat onze zwakte, die drang naar de anderen en het andere, de verre einders, waardoor we de infectie haast programmeren?

– De biologie beschouwt ons, virussen, als een accident-de-parcours van de natuur, maar wat moeten we van de mens dan zeggen? Jullie hebben wel wat cultuur voortgebracht, maar biologisch zijn jullie compleet gedegenereerd, instinctloos en onefficiënt. Mensen zoeken voortdurend, haast panisch het gezelschap van andere mensen op, willen opgaan in de massa. In sportstadions, evenementen, samen eten en drinken in allerlei gelegenheden, mekaar aflikken in zweterige dancings op zoek naar, ja, naar wat?

– Om zich voort te planten, zoals u zeker?

– De mens moet zich niet meer voortplanten, hij is uitgeplant, zijn dichtheid is ons succes. De mens kan niet zonder de anderen, en tegelijk zitten jullie met acht miljard op mekaar gepropt, waardoor iedereen iedereens concurrent is in de jacht naar ruimte, voedsel, energie. Binnen die paradox voelt elk virus zich kiplekker. Het HIV-virus, echt verbonden met de seksuele daad, is nu wel onder controle, maar dankzij Corona hoef je helemaal geen seks meer te hebben om besmet te worden. Dat is een vooruitgang.

– Van uw kant bekeken toch. De ontdekkingsreizen vanaf 1500 en de industriële revolutie anno 1800 lijken de twee grote kantelmomenten in die opbouw van dichtheid en mondiale verkeersnetwerken. De industrieel Bill Gates had de grote epidemieën voorspeld, het is uitgekomen. Mogen we ons opmaken voor een duurzame virale omgeving?

– Tenzij negen tienden van het mensdom verdwijnt door een catastrofe, een decimering dus, denk ik van wel. Politiek-filosofisch zitten jullie helemaal vast. Rechts is voor de groei en links is voor de verbinding. Beide komen ons uitstekend uit. Denk maar eens aan de recente klimaatconferentie in Glasgow. Dat moest en zou een fysieke show worden met veel contacten en blabla, veel aerosolen dus. Hoeveel besmettingen zouden de kompanen van Anuna hebben doorgegeven? Wij, van het polyviraat, zijn helemaal voor het grote klimaatgebeuren, voor betogingen van om het even welke aard, voor Ibiza, alle mogelijke meetings en conferenties, het Erasmusonderwijs, laat maar komen. Is het u trouwens niet opgevallen, hoe sterk het nieuwe logo van Brussels Airlines op een verzameling aerosolen gelijkt?

Het rijk van de traagheid

– Laten we het eens hebben over de experten en de politici, de maatregelen en de weerstand die ze oproepen. Jullie amuseren je vast fameus bij heel het imbroglio waarin voor- en tegenstanders van de vaccinatie beiden met ‘wetenschappelijke’ bewijzen en tabellen hun gelijk willen halen.

– Ach, jullie doen maar, wij kiezen plaats en moment goed uit en trekken ons van ideologie niks aan. De Chinese miljoenenstad Wuhan, met spleetogen die verlekkerd zijn op vleermuizenvlees (virussen zijn berucht om hun politiek incorrect taalgebruik – nvdr), dat was de ideale basis voor de grote sprong van dier naar mens, begin december 2019. Maar daarna viel er in China voor ons weinig te rapen, want na enige aarzeling pakten de autoriteiten het groots aan. Zij zijn efficiënt en spelen snel op de bal. Vandaag gaan Chinese miljoenensteden onmiddellijk in lockdown bij de eerste besmettingshaard.

– Dus drong een migratie naar het westen zich op, waar mensen niet zomaar de regels opvolgen en politici alsmaar om het ‘draagvlak’ bekommerd zijn?

– Jep, dat biedt voor ons veel meer mogelijkheden tot expansie. Dus streek het Wuhan-virus in januari 2020 al in Noord-Italië neer, binnen de EU dus, waar iedereen bakkeleit over elk krom stuk hout. Goed georganiseerde, alerte systemen zijn voor ons niet interessant. Gelukkig zijn er de democratieën, de liberale praatbarakken met een ingebakken vergadercultuur, waar politici eindeloos palaveren om tot belachelijke compromissen te komen. Elke beslissing komt te traag en moet langs veertien cenakels passeren. Joepie.

“Goed georganiseerde, alerte systemen zijn voor ons niet interessant. Gelukkig zijn er de democratieën, de liberale praatbarakken met een ingebakken vergadercultuur, waar politici eindeloos palaveren om tot belachelijke compromissen te komen” 

– U houdt zeker van Europa en ook van zijn centrum, België, het rijk van de traagheid en het thuisland van het compromis.

– O jawel, wij houden van de democratie, de EU, België, al doet de Vlaamse regering het ook uitstekend qua getreuzel en inconsistente maatregelen. Het jojo-gebeuren tussen verstrenging en versoepeling bevalt ons uitstekend, het demoraliseert de bevolking en zet aan tot ongehoorzaamheid. Het ingebakken wantrouwen tegen de overheid, de argumenten pro privacy en vrijheid die de antivaxbeweging voortstuwt, wat kan een virus zich meer wensen. De Verlichtingsfilosofie die samen met de Industriële Revolutie het kritische, weerbare individu voortbracht, is nu de drijvende kracht achter de superverspreiders geworden, haha.

– Ja, ik zie het komische er wel van in, weer eens een andere versie van de dialectiek der verlichting: de vrijheid om zich te laten besmetten. Wat vindt u trouwens van Marc Van Ranst?

– Een uitstekend viroloog, geschikte kerel, zo’n experten hebben we graag. Hij beweerde stellig dat die mondmaskers tot niks dienden, toen bleek dat de bevoegde minister ze had laten verbranden. En goed wetende dat het Astra Zenica vaccin brol van de Aldi is, prees hij het aan omdat jullie diepvriezers er nog van uitpuilden. Ook die leugenachtigheid ondergraaft de sanitaire strategie: als de wetenschappers al niet meer te vertrouwen zijn, wie dan wel? Neen, van Van Ranst hebben we geen schrik, dat is een open boek dat ik al tien keer heb uitgelezen. Virologen horen in de luwte te opereren, zoal virussen. Johan Neyts bijvoorbeeld, dat is een stille, daar moeten we voor opletten, die verspilt zijn tijd niet met media-optredens.

Evolutionair

– Ik ga het toch nog één keer vragen: denkt u dat de wetenschap de strijd tegen het virus kan winnen? Komt er ooit een virusvrije mensheid?

– Ja, zoals uw gezondheidsminister Frank Vandenbroucke alsmaar het Rijk van de Vrijheid aankondigt. Neen, van dodelijke virussen raken jullie nooit meer af, leer ermee leven. Waarom trouwens over een strijd, een oorlog spreken? Beschouw het misschien eerder als een spel waarin de twee partijen een eigen strategie hanteren. Wij doen ook maar ons werk en zijn een schakel in de natuurlijke cyclus van leven en dood. De mens vaccineert, het virus muteert. In alle eerlijkheid: ik vind mutatie een superieure strategie tegenover vaccinatie, misschien moeten jullie ook eens meer muteren, haha.  Overigens zou het stoppen met vaccineren strikt biologisch voor de mens meer winst opleveren.

– Wat bedoelt u daarmee?

– Als individuen incarneren de antivaxers ontegensprekelijk een vorm van domheid, ze handelen tegen hun eigen belang en komen happend naar adem op de IC-afdeling terecht. Ze zijn als PC’s zonder beveiliging, je wandelt er gewoon binnen en doet je ding. Maar principieel hebben ze wel een punt: voor de menselijke soort zou het ontbreken van vaccins tot natuurlijke immuniteit leiden waar virussen het veel lastiger mee hebben.

– Na een enorme sterfte weliswaar. De drie grote argumenten om te vaccineren zijn net het beperken van de mortaliteit, beletten dat het zorgsysteem in elkaar stort, en de economie vrijwaren.

– Dat zijn korte termijnperspectieven. Alles bij jullie is door dat perspectief gekenmerkt, waarin economische, politieke en ethische motieven voorrang krijgen. De boel moet draaien, de horeca open blijven, politici willen herverkozen worden, en jullie willen als deugmensen door het leven gaan. De natuur werkt zo niet: een soort wordt maar sterker door de dood van de zwakke exemplaren. Elk werkend vaccin is een dam tegen natuurlijke immuniteit. In termen van evolutie is vaccineren een domme zet. In die zin juichen wij de wetenschap en de farmaceutische industrie toe, ze geven het virus telkens een voorsprong en belemmeren de opbouw van immuniteit.

“Wen maar aan het idee dat wij veel langer zullen bestaan dan de mens, dankzij onze effectiviteit en flexibiliteit”

– Jamaar de wetenschap is toch ook een evolutiekenmerk, zijn die antivirale strategieën geen teken van toenemende intelligentie?

– Ik denk dat vooral de farmaceutische sector en zijn aandeelhouders er wel bij varen. En als ik uw jongste artikel lees over de afgang van het Vlaamse onderwijs, en de kijkcijfers van programma’s als De Verhulstjes, zie ik de slimheid niet echt toenemen. Ik denk eerlijk gezegd dat de mens evolutionair op een eindpunt zit, neem dat niet persoonlijk hé. Misschien geraak je nog op Mars, maar wat ga je daar doen, behalve meer van hetzelfde, namelijk de horeca openhouden en virussen doorgeven. Als je al door de regen ruimteafval geraakt, haha. Maar alle gekheid op een wattenstaafje: wen maar aan het idee dat wij veel langer zullen bestaan dan de mens, dankzij onze effectiviteit en flexibiliteit. Wij veranderen voortdurend en zijn overal, identiteit is bij ons geen enkel punt.

(zucht) – Afgetroefd door een wezen waarvan de totale planetaire biomassa in een speldenkop kan. Voor een virus kunt u het wel goed uitleggen.

– Alleen al het idee om ons op gewicht en afmeting te beoordelen typeert uw reptielenbrein. De tijd van dit aangenaam interview hebben we trouwens nuttig besteed door u een stevige virale dosis van een nieuwe variant toe te dienen, Sanctorum. Ook wij hebben testfases.

Bedankt alleszins voor dit gesprek (kuch)

Vlamingen en hun moedertaal, het blijft een vaderlands gebeuren

Toen ik met mijn twee zonen afgelopen weekend Den Haag bezocht en de promenade van Scheveningen aandeed, waren we het er roerend over eens: inzake taalvaardigheid en communicatievermogen slaan wij een triest figuur tegenover onze Noorderburen. Niet dat alle Nederlanders Couperus kunnen citeren of de verzamelde werken van Reve in huis hebben. Het gaat veeleer om vlotheid en branie, een verbale assertiviteit die zich ook uit in een kritische attitude, het omgaan met humor en ironie, alles wat onder emotionele intelligentie wordt gerangschikt.

Menig opiniemaker heeft zijn licht al laten schijnen over dit cultuurverschil, waardoor een kelner in Nederland zich vlotter lijkt uit te drukken dan een Vlaams minister. En om er deze keer de Val van Antwerpen niet bij te halen: de taligheid van de jonge Vlaming gaat er niet bepaald op vooruit. Sinds 2000 is de kwaliteit van het Vlaamse onderwijs volgens alle internationale onderzoeken in vrije val, en dat voor de economisch meest welvarende regio van Europa. Moeten we ons zorgen maken? Ja dus. 

Een ondertussen beruchte PISA-grafiek die regelmatig opduikt: de steile duik van het Vlaamse onderwijsniveau sinds 2000

Het kneusje van de klas

Het begint al in de lagere school. Het leesniveau van 10-jarigen zakte volgens een in 2016 gepubliceerd internationaal PIRLS-onderzoek (Progress in International Reading Literacy Study) van de achtste naar de tweeëndertigste plaats in de ranking. Baf. Ooit behoorden we tot de top, nu zijn we hekkensluiters. Ook de leesvaardigheid van Vlaamse 15-jarigen gaat blijkens elk nieuw internationaal vergelijkend PISA-onderzoek achteruit. Er is bij de schoolgaande jeugd geen enkele motivatie om een boek of een tekst ter hand te nemen, het wordt als puur tijdsverlies beschouwd.

De gevolgen zijn verstrekkend. Met name is begrijpend lezen de sleutel tot kennisverwerving en kritisch inzicht. Vlaamse leerlingen hebben al twee schooljaren achterstand op de toplanden (Estland, Finland, Ierland, Polen), ook inzake wiskunde, exacte- en menswetenschappen. Geen enkele andere onderwijsregio ging in tien jaar tijd meer achteruit dan Vlaanderen, ook Brussel of Wallonië niet. ‘Vlaanderen is daarmee het kneusje van de klas’, aldus An De Moor, ondervoorzitter van de expertengroep die door de Vlaamse regering werd aangesteld om het probleem in kaart te  brengen en adviezen te formuleren.

Dit knipperlichtbeleid is al een decennium aan de gang en zorgt er voor dat er net niéts verandert.

Onderwijsdeskundigen dus, daarvan hebben we er zeker genoeg. Telkenmale zo’n rapport verschijnt en in de media wordt geciteerd, haast de bevoegde minister zich om een expertenteam bijeen te roepen dat ‘het veld bevraagt’, zich in werkgroepen afzondert, en enige tijd later bevalt van een lijvig rapport met vele voetnoten. Waarna het in de onderste lade terecht komt. Dit knipperlichtbeleid is al een decennium aan de gang en zorgt er voor dat er net niéts verandert. Experten hebben nu eenmaal de neiging om in hun eigen logica en jargon vast te zitten.

Vorige maand kregen we nog maar eens een studie erboven op, met de ronkende titel ‘Naar de kern: de leerlingen en hun leer-kracht’. Een ambtelijk-academisch document van 150 bladzijden waarvan de makers blijkbaar wilden bewijzen dat ze wél lange zinnen konden maken die de bevoegde minister Weyts vast in zijn haar deden krabben. Helaas lijken de auteurs van het werkstuk, die elkaar al in de inleiding feliciteren, op een andere planeet te leven. Zo denken ze de oprukkende ontlezing te bestrijden door schrijvers naar de scholen te sturen die hun boeken zullen aanbevelen. Ik zie het al helemaal voor me, lachen geblazen jongens.

Het ‘keren van de tanker’

Dirk Van Damme

Dé expert ter zake is ongetwijfeld Dirk Van Damme, verbonden aan de OESO tot hij vorig jaar op pensioen ging. Van Damme was sinds 2000 pedagogisch topadviseur van de Vlaamse Gemeenschap, en van 2004 tot 2008 kabinetschef van de minister van Onderwijs Frank Vandenbroucke. Gedurende heel zijn carrière is het met het Vlaamse onderwijs bergaf gegaan, ironische vaststelling. In 2019 mocht hij weerom een expertengroep leiden die de puinhoop moest inspecteren, en zich afvragen ‘hoe de tanker kon gekeerd worden’. Versleten beeldspraak ondertussen. Het schijnt veeleer om een kanker te gaan die verder teert.

Van Damme uit zich de laatste jaren als criticus van de pedagogische trend waarvan hij ooit mee gangmaker was:  er is teveel ‘nonchalance’ van de leerkrachten in de omgang met taal, en de zin om te ‘excelleren’ is vervangen door de bezorgdheid om het de leerlingen zo veel mogelijk naar hun zin te maken.  Dat is natuurlijk waar, maar het is een symptoombeschrijving, geen analyse ten gronde. Want dat het Nederlands in het klaslokaal meer een Lingua Franca wordt dan een echte cultuurtaal, heeft te maken met het feit dat kinderen met een migratie-achtergrond het Nederlands altijd maar als tweede taal zien, en thuis Marokkaans of Turks spreken. In Antwerpen geldt dat voor maar liefst 46 procent van de kinderen in het basisonderwijs en 36 procent van de leerlingen in het secundair onderwijs. Gevolg: de lat wordt in de klas heel laag gelegd.

Je krijgt dan ‘progressieve’ intellectuelen genre schrijfster Kristien Hemmerechts die ervoor pleit om dt-regels af te schaffen, kwestie van niemand te discrimineren.

Dit gebrek aan inburgering komt voort uit het multiculturele dogma, dat vereist dat alle culturen in Vlaanderen en België zich in aparte gemeenschappen moeten kunnen organiseren, waar het Nederlands niét gebruikt wordt. Groen-politici pleiten er zelfs voor om de klas op te delen in verschillende taalhoekjes. Er is dus geen leidcultuur en ook geen leidtaal, zoals de Fransen die wél cultiveren. Je krijgt dan ‘progressieve’ intellectuelen genre schrijfster Kristien Hemmerechts die ervoor pleit om dt-regels af te schaffen, kwestie van niemand te discrimineren. Ze lijkt niet te beseffen dat ze daardoor de boom afzaagt waarop ze zit, en dat ze binnen tien jaar misschien zelfs geen lezers meer heeft die haar boeken ter hand willen nemen. 

De opkomende woke-ideologie versterkt nog deze nivellering: om discriminatie te vermijden en iedereen ‘te laten zijn zoals hij/zij is’, is analfabetisme bijna een kenmerk van identiteit geworden. Want lezen is deelnemen aan een taalcultuur, die als ‘neokolonialistisch’ of ‘wit’ wordt weggezet. Dat er bij ons nog met moeite een boekenbeurs op poten kan gezet worden, zegt misschien veel over de verkleutering die aan de gang is onder de noemer ‘inclusiviteit’.

Nederbelgen

In Antwerpen spreekt bijna de helft van de lagere schoolkinderen geen Nederlands thuis

We hadden het al over Nederlandse branie en Frans chauvinisme. Helaas is onze Vlaamse taalbeleving gekoppeld aan het politieke feit België, ook al zijn bevoegdheden als cultuur en onderwijs ‘geregionaliseerd’ zoals dat heet. Zo’n covid-persconferentie van een Belgische premier, geflankeerd door de hoofden van de deelstaten, is eigenlijk een veelzeggende vertoning. Een eerste minister die elke twee zinnen Nederlands afwisselt met evenveel zinnen Frans, waarna ook Jan Jambon en zijn Franstalige collega hun zeg mogen doen.

De hiërarchie is duidelijk, en in de strikte tweetaligheid is vooral het Nederlands onderhevig aan vervlakking. In regel vormen bij federale overheidscommunicatie Franstalige teksten nog altijd het origineel, je merkt het onmiddellijk. Komt daarbij dat Vlamingen beleefd zijn, zich als Nederbelgen gedragen en direct naar het Frans overschakelen als ze in die taal worden aangesproken. Voor de rest regeert de tussentaal. Wij hebben geen enkele reflex tot handhaving van onze onze moedertaal, laat staan dat we die zouden celebreren in iets als een natiestaat.

In laatste instantie is herwaardering van de taal, taalvaardigheid en leescultuur een nationalistisch project.

Dat laatste is de echte clou, waar experten als Dirk Van Damme lichtjaren van weg blijven: in laatste instantie is herwaardering van de taal, taalvaardigheid en leescultuur een nationalistisch project. Ook in tijden waar diversiteit de stoplap is, deelt iedereen een taal waarbinnen diversiteit überhaupt kan gearticuleerd worden en er meningsverschillen kunnen ontstaan. De natie is de container én de machine die deze dynamiek draaiende houdt. Sterk onderwijs zorgt voor de verversing en vernieuwing van dit cultureel zelfbewustzijn. Helaas hebben we geen culturele elite noch media die daarvoor willen gaan, want dat druist in tegen het kosmopolitische en multiculturele overlevingsprogramma van de Belgische staat.  

Een aantal puzzelstukken vallen dan op hun plaats: het groot aantal allochtone gezinnen met een andere thuistaal, de daaruit volgende taalarmoede en nivellering in het klaslokaal, de slordige behandeling van het Nederlands, zelfs vanwege intellectuelen en journalisten, de kinderachtige toon van de televisiejournaals (met Martine Tanghe als absolute trendsetter), het toenemend aantal spelfouten ook in ‘kwaliteitskranten’, de basale toon van de overheidscommunicatie, en last but not least: de politieke realiteit, de hybride Belgische constructie, het geneuzel van de Vlaamse ministers en hun Minister-President (Da gade gij nie bepale) en de verankerde positie van Vlaanderen als provincie, niet als autonome natie.

Ben ik duidelijk? De fameuze ‘tanker keren’ is niet alleen een pedagogische kwestie, maar in laatste instantie ook een politiek verhaal. Taalkundige verbondenheid moet, zoals Denemarken het aantoont, steunen op het onvermoeibaar handhaven van een inburgeringsplicht, het uitdragen van een leidcultuur, en een sterk gevoel van nationale soevereiniteit. Voor Vlaanderen is dat allemaal nog verre toekomstmuziek, en daar kan ook Ben Weyts weinig aan veranderen.

Zo lang die republikeinse ‘drive’ niet uit de startblokken schiet, zullen we blijven treuren bij afwaartse PISA-curves, rapporten over ontlezing en onwerkbare adviezen van experts. Groeten van een Randbewoner.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Het Aalsters basket en zijn ‘racistische’ dansmiekes

De Okapi-cheerleaders van Studio One

Half november, en alweer tijd voor een Zwarte Pietenrel, in Aalst nog wel

Terwijl op VRT-Canvas een serie loopt over het onuitroeibare Vlaamse racisme, werd afgelopen zaterdag in Aalst nog maar eens bewezen wat moest bewezen worden. De traditionele cheerleaders van basketclub Okapi besloten voor de opwarming van de match tegen Antwerp Giants twee danseresjes voor de gelegenheid uit te dossen als Zwarte Piet. Zwart geschminkt en met kroeshaar, olala, wat zullen ze zich dat beklaagd hebben. Giant-speler Jean-Marc Mwema, kind van een Congolese vader en Belgische moeder, nam er aanstoot aan, bekloeg zich op Instagram over het Pietendansje en kreeg meteen de volle persaandacht. ‘Mijn Amerikaanse ploegmaats wisten niet wat ze zagen’, aldus Jean-Marc Mwema. ‘In de VS is dit heel omstreden.’

Dat is nader beschouwd een raar statement. Om te beginnen ligt Aalst bij mijn weten niet in de VS en moeten die ploegmaats toch enige kennis van aardrijkskunde hebben. Ja, dat hebben ze zeker. Bovendien is Jean-Marc Mwema zelf een Belg, geboren in Merksem en heeft zelfs nooit in een buitenlandse club gespeeld. Hij heeft als kleine jongen -nu ja- vast in Antwerpen ook wel de Sint op de stoomboot weten aankomen, met een hele schare gitzwarte Pieten in zijn zog die alsmaar snoep gooien.

Racisme als spookbegrip

Jean-Marc Mwema: ‘zeer fout anno 2021′

Niettemin doet Mwema alsof hij een Amerikaanse zwarte is, die niet weet dat de lenige Zwarte Piet een duo vormt met de stramme Sinterklaas, en daartoe volgens de legende door de schoorsteen kruipt. Zijn ‘knechtschap’ is, geheel in de Hegeliaanse visie, deze van de superieure assistent zonder wie de Sint nooit zijn ronde zou kunnen voltooien. De roots van Zwarte Piet liggen overigens niet in het kolonialisme maar in de Christelijke duivelsfiguur en, ouder nog, de Germaanse kobold of aardgeest als tegenspeler van Wotan/Klaas.

Columnisten genre Dalilla Hermans voeren zichzelf op als gekleurde beroepsslachtoffers en moeten het beeld van het Vlaamse racisme om den brode in de actualiteit houden.

Dat Mwema niets van filosofie of cultuurgeschiedenis kent, neem ik hem niet kwalijk. Maar dat George Floyd hier opduikt, om een stuk folklore te stigmatiseren binnen een totaal andere context dan het fatale -en voor alle duidelijkheid laakbare- politie-optreden in Minneapolis, is het zoveelste bewijs dat racisme in onze maatschappij grotendeels een spookbegrip is. Het roept zichzelf op en creëert een pseudo-realiteit, een narratief waarbinnen onzinnige discussies worden gevoerd over symbolen en intenties. Columnisten genre Dalilla Hermans voeren zichzelf op als gekleurde beroepsslachtoffers en moeten het beeld van het Vlaamse racisme om den brode in de actualiteit houden. 

Ik heb in een recente eerdere column al benadrukt dat kritische research over het kolonialisme en de slavernij tot het normale wetenschappelijke Vrij Onderzoek behoort en dat dit voorwerp mag zijn van een maatschappelijk debat. Dat er ergens een borstbeeld van Leopold II sneuvelt, I couldn’t care less, ik voel me niet aangesproken.  Iets anders is, dat de BLM-doctrine geuniversaliseerd wordt tot een wit/zwart-ideologie die constant op uitzuivering is gericht en in feite het averechts racisme promoot. In de sport worden campagnes rond politieke correctheid gepromoot die met veel moraliserende hypocrisie het publiek beleren. Onze Rode Duivels, de hemel in geprezen maar nog nooit een internationaal tornooi gewonnen, blinken er in uit.

Werelderfgoed af

Zullen ze het in Aalst dan nooit leren? (De Vismoojl’n, 2020)

De kortgerokte meisjes uit de dansschool Studio One, een vaste attractie bij Okapi-thuiswedstrijden, hebben nog veel minder iets met racisme te maken hebben dan enige carnavalswagen. Ze dansen naar eigen zeggen vooral omdat ze vallen voor die stoere binken van 1m90 en meer. Hoe mooi is dat. Sport tot ver buiten de veldomtrek.

De reactie van Aalst was en is de enige juiste: een opgeheven vinger.

Het is daarom goed dat de betrokken Aalsterse club Okapi, bij monde van woordvoerder Sven De Smet, niét toegeeft aan de door de media opgepookte hetze, en zelfs verklaart dat er volgend jaar nog meer Pieteressen zullen dansen. Men herinnert zich nog de hetze rond de zogenaamd antisemitische praalwagen van de Vismooil’n waardoor Aalst uit het UNESCO werelderfgoed werd gekegeld. Waardoor het pas écht werelderfgoed werd. De reactie van Aalst was en is de enige juiste: een opgeheven vinger. Men hoeft zich niet te excuseren voor ingebeelde beledigingen of voor beleving van cultuur of traditie.

‘Ik ben benieuwd hoe de Amerikaanse spelers van Aalst hierover denken’, aldus nog de boze Giant. Helemaal niets dus, geen interesse van die kant. Behalve Jean-Marc Mwema had niemand zin in een potje Zwartepieten. Weten die Amerikanen meer van wanten dan de Congolese Belg? Afwachten maar of er van bovenuit, de Bond, toch weer niet een of andere reprimande onderweg is. Overigens wonnen de Antwerp Giants de match, die zonder het minste incident verliep. Het lijkt wel alsof één man daar niet zo gelukkig mee is.

 

‘De vrijwilligers zullen de klus wel klaren’ (denkt de overheid gemakshalve)

(Vaccinatiecentrum Overijse – Foto Ring TV)

Het was een frappant beeld, de voorbije zomer: massa’s (vooral Vlaamse) vrijwilligers die naar Wallonië afzakten om hulp te bieden na de overstromingsramp, terwijl er van professionele hulpverlening nauwelijks iets te bespeuren viel. Vandaag trouwens nog steeds niet, de schimmels groeien weelderig op de doorweekte muren, kleinere privé hulporganisaties lenigen de grootste nood. In een normaal land was de verantwoordelijke minister al lang de laan uitgestuurd, maar Annelies Verlinden bleef die dagen op haar vakantie-adres en liet zich in Pepinster en omstreken nauwelijks zien.

Vrijwilligerwerk dus. Vlamingen hebben wel degelijk de neiging om in de bres te springen, ook over de taalgrens. Zo’n opstoot van idealisme hoort bij een acute, niet te voorspellen noodsituatie waar het simpelweg alle hens aan dek is. Maar de nalatigheid van de overheid -zowel wat het voorzien van de waterramp betreft als de hulp nadien- maakt van de vrijwilligers, om het respectloos te zeggen, nuttige idioten. Ze doen wat de hulpdiensten eigenlijk moeten doen en creëren een sentimenteel beeld van ‘solidariteit’ die als schaamlap dient voor schuldig verzuim. Waar ligt de grens tussen de warme samenleving en misbruik van naïviteit?

Non-profit sfeer

Antwerpse jongeren komen hulp bieden in Waals overstromingsgebied, waar le Croix Rouge hen wandelen stuurt (ATV/5 aug 2021)

Het is dus nuttig om aan te geven welk soort onbaatzuchtigheid zinvol en wenselijk is in onze samenleving. Langs de ene kant is er het vrijwilligerswerk dat vanuit een idealistische motivatie bijspringt in non-profit initiatieven in de culturele, socio-culturele en zorgsfeer. Dat zijn de echte vrijwilligers, die doorgaans al een job hebben, gepensioneerd zijn, of werkloos.

Er moet plaats zijn voor sociaal engagement dat onder een statuut valt, tegen een bescheiden onkostenvergoeding en qua verzekering OK

Het is een breed netwerk van mensen die zich belangeloos inzetten voor een goed doel of een interessant project. Ze doen het omdat ze het graag doen en om zich nuttig te maken, in plaats van bijvoorbeeld ’s avonds TV te kijken. Die maatstaven zijn zorgvuldig bepaald door de Vlaamse overheid zelf, om misbruiken te voorkomen. Het gaat bijvoorbeeld om allerlei taken in sportclubs, het verenigingsleven, jeugdbeweging, amateurkunsten, scholen, bibliotheken, maar bijvoorbeeld ook voedselbedeling en sociale keukens. Er moet plaats zijn voor sociaal engagement dat onder een statuut valt, tegen een bescheiden onkostenvergoeding en qua verzekering OK.

Aan de andere kant valt er iets voor te zeggen dat langdurig werklozen ingeschakeld worden in een specifiek circuit waar helpende handen nodig zijn, acuut of structureel. Dat zijn dan geen vrijwilligers, het gaat veeleer om een specifiek arbeidscircuit waar de achtergrond en opleiding van de man of vrouw uiteraard een rol spelen. Ze krijgen een uitkering en mogen daar iets voor terugdoen. Het kan gaan om het onderhouden van gemeentelijke plantsoenen, klussen voor hulpbehoevende personen, gemeentelijke administratie, technische ondersteuning. Dat kunnen ingroeibanen worden, echte jobs.

Wat niet kan, is vrijwilligers gebruiken als goedkope arbeidskrachten in een permanent systeem. Twee jaar geleden, aan het begin van de pandemie, gaf toenmalig minister van sociale zaken, Maggie de Block, de private woon- en zorgcentra de toestemming om met quasi onbetaalde vrijwilligers te werken. Een beslissing die door haar opvolger, minister Frank Vandenbroucke, werd verlengd.

Medische routine

Bij deze de-professionalisering van de zorg wordt veelal het personeelstekort ingeroepen, maar uiteindelijk evolueren we zo naar een maatschappij waar de burger belastingen betaalt én nog eens verondersteld wordt om kosteloos taken op zich te nemen die de zijne/hare niet zijn. Dat is geen billijke situatie, en het veroorzaakt op de duur concurrentie met het echte socio-culturele vrijwilligerswerk.

Rond vaccinatiecentra hangt nog teveel de sfeer van noodhospitalen in een ontwikkelingsland, met helpende handen en lange wachtrijen.

In dezelfde zin hebben Tom Lemahieu en Eva Hambach van het Vlaams Steunpunt Vrijwilligerswerk zich al herhaaldelijk kritisch uitgelaten over het blijvend inzetten van vrijwilligers in de vaccinatiecentra. Rond deze centra hangt nog teveel de sfeer van noodhospitalen in een ontwikkelingsland, met helpende handen en lange wachtrijen. In de eerste fase waren het inderdaad in allerijl uit de grond gestampte hulpposten, en diende de achterstand, in hoge mate te wijten aan de traagheid van zorgminister Beke, goed gemaakt met de inzet van menig goede ziel. Waarbij de vaccins dan nog op zich lieten wachten.

Maar we zijn al lang een paar staties verder. De vaccintoelevering is verzekerd. Cultuurmakers moeten hun programma niet meer afgelasten omdat het desbetreffende centrum opgeëist wordt. De prik is tot een medische routine geëvolueerd, en zal periodiek herhaald moeten worden. Het Pfizervaccin (het meest effectieve en nu algemeen gebruikt) vergt een bijzonder behandeling omdat het bij extreem lage temperatuur wordt bewaard. Deze context vraagt om een professionele omkadering.

Warmste Week

(Foto StuBru)

Pasjes dus of geen pasjes, en ondanks het handvol antivaxxers, zullen de covidprikken nog een tijd deel van ons leven uitmaken. Dat impliceert het inschakelen van volwaardige arbeidskrachten met een volwaardig uurrooster en een dito sociaal statuut. Eventueel zelfs gekoppeld aan een opleiding.

In een land met bijna de hoogste belastingdruk ter wereld, is het ongepast dat de burger ook nog eens, in naam van de verbondenheid, de taken en lasten van de overheid op zich neemt.

Desondanks draaien de vrijwilligers in de vaccinatiecentra, uitgebaat door de Vlaamse overheid, nog steeds hun nestel af voor een onkostenvergoeding van 3 euro per uur. Het zijn goedkope arbeidskrachten geworden, waarvan het belangeloos enthousiasme wordt misbruikt. Het motto ‘de vrijwilligers zullen de klus wel klaren’ roept liefdadigheid en onbaatzuchtigheid in, doet beroep op mensen met veel gevoel voor ‘burgerzin’, terwijl de overheid er zich op een goedkope manier van af maakt. Stel u maar eens voor dat de ziekenhuizen vol zouden lopen met ‘vrijwilligers’, verplegers met en zonder diploma die voor 35 euro per dag het vuile werk doen. En wat voor iets is een ‘brandweervrijwilliger’? Is het blussen van branden iets voor mensen die mits een minimale onkostenvergoeding mee willen draaien in een toch wel niet risicoloze hulpdienst?

Het probleem stelt zich nog breder. In Antwerpen is de hoofdzetel voor België en Nederland gevestigd van de katholieke  gemeenschap van Sant’Egidio, een liefdadigheidsvereniging met spirituele inslag, waarin vrijwilligers zich inzetten voor de opvang van daklozen, drugverslaafden en dies meer. Een mooi initiatief. Schrijfster Kristien Hemmerechts is er een notoir lid van. Politici van allerlei gezindte koesteren er een warme sympathie voor en willen wat graag voor de foto eens soep opscheppen in de keuken, evenals het koningspaar Filip en Mathilde. Die sympathie van de politiek en de monarchie is niet helemaal onschuldig: dit soort liefdadigheid ontlast het systeem van een verantwoordelijkheid, en gebruikt het altruïsme als dekmantel. Dat Sant’Egidio de islam ziet als een positieve kracht in ‘het samenbrengen van de wereldgodsdiensten’, zal er ook wel mee te maken hebben: dit initiatief vormt ook nog eens het uithangbord voor de multiculturele doctrine. Het is dezelfde vereniging die acties steunt voor de regularisering van illegale asielzoekers. Un train peut en cacher un autre.

In een land met bijna de hoogste belastingdruk ter wereld, is het ongepast dat de burger ook nog eens, in naam van de verbondenheid, de taken en lasten van de overheid op zich neemt. De oproep tot solidariteit is helaas een alibi daartoe. Denken we bijvoorbeeld aan evenementen zoals De Warmste Week en de Kom-op-tegen-Kanker campagne, ondersteund door veel BV-sentiment, inclusief echte tranen. Terwijl kankerbestrijding, en het steunen van onderzoek daarin, toch vooral hoort bij de zorgplicht van de overheid, en niet van liefdadigheid moet afhangen.

Solidair dus, maar niet idioot. In de grijze zone tussen de warme samenleving en een nalatige, lakse overheid moet de kritische burger constant positie kiezen. Met een goed hart en een slecht karakter, zoals het motto van een bekend Vlaams weekblad luidt.

De Congo-obsessie van Leopold II maakt ons nog niet tot racisten

Bedenkingen bij een tentoonstelling over een tentoonstelling

Momenteel loopt in het Afrikamuseum te Tervuren de tentoonstelling Mensentuin, waarin kritisch wordt teruggekeken op de manier hoe Afrikanen in de koloniale periode als levende curiosa werden opgevoerd. De wereldexpo van 1897 was de grote trigger: Leopold II liet toen 296 Congolezen naar Brussel overkomen, die in expodorpen werden te kijk gesteld. Zeven ervan stierven tijdens hun verblijf, vermoedelijk van de kou en een infectie. Ze kregen veel later een graf aan de kerk van Tervuren.

De tentoonstellingen kenden een groot succes: een miljoen bezoekers passeerde in de expo 1897 langs de Afrikaanse Bokrijken met echte negertjes. Niemand betwist vandaag dat zoiets respectloos is. Al bestaan er ook vandaag in Amerika indianenreservaten waar toeristen zich kunnen vergapen aan de native Americans, die daar overigens op alle mogelijke manieren munt uit weten te slaan. Een kiekje? Afdokken!

Of hoe het kapitalisme uiteindelijk iedereen emancipeert. De hamvraag is echter of de kijklustigen in 1897 iets te verwijten valt. Zij waren niet verantwoordelijk voor heel het opzet, en zelfs niet voor de achterliggende kolonialistische ideologie en de bijbehorende ‘racistische‘ typeringen. Dat was namelijk de mainstream, de pensée unique die door het systeem, de media en de intellectuele elites werd uitgedragen. Een Belgisch-francofone mainstream overigens, waarin ook de Vlamingen als untermenschen werden beschouwd. Eerlijkheidshalve dient gezegd dat er ook toen al journalisten waren die het negercircus smakeloos vonden, en dat wordt in de tentoonstelling ook vermeld. Maar ze vormden een minderheid en werden beschouwd als pretbedervers en caractériels. Toen al.

Woke-cultuur

Rode Duivels brengen de BLM-groet

Ik vind de vraagstelling belangrijk, omdat men deze tentoonstelling -op zich documentair waardevol- niet mag bezoeken vanuit een opgelegd schuldgevoel, dat is gewoon oneerlijk. Congo was primair de obsessie van Leopold II, die er zoals bekend een groot privé domein bezat, 80 keer de oppervlakte van België, waar de lucratieve rubberwinning werd opgezet en de bevolking als slaven werden behandeld, tot en met de afgehakte handjes. Officiële excuses kwamen er tot op vandaag nooit vanwege het Belgische koningshuis, overigens ook, zoals historisch bewezen, medeschuldig aan de liquidatie in 1961 van premier Patrice Lumumba. Waarvoor ik evenmin enig collectief schuldgevoel koester.

De mainstream intellectuelen bepalen wat we je mag denken, zeggen en doen, maar achteraf wassen ze hun handen in onschuld, en komen ze vertellen hoe fout je weer was.

De fameuze ‘tijdsgeest’ is niet iets dat zomaar komt aangewaaid, of zich spontaan in het volk manifesteert. Hij wordt gevormd door het politieke establishment, de media, het onderwijs en de zogenaamde opiniemakers waarvan we elke dag een mening ingelepeld krijgen. Indoctrinatie heet dat. Vandaag propageren ze niet meer het kolonialisme maar de omkering ervan, de woke-cultuur die iedereen, maar vooral gewone mannen en vrouwen, tot boetedoening aanzet voor iets waar ze schuld noch deel aan hebben. Vandaag mag u niet meer kijken naar negerdorpen, foei, maar moet u een BLM-knieval doen, zoals de paters vroeger met enige aandrang de Afrikaanse kindjes leerden bidden.

Dat is het moderne cynisme van de intellectuele elite waar filosoof Peter Sloterdijk vanaf 1980 essays over publiceerde, later gebundeld in het boek Kritik der zynischen Vernunft. De mainstream intellectuelen bepalen wat we je mag denken, zeggen en doen, maar achteraf wassen ze hun handen in onschuld, en komen ze vertellen hoe fout je weer was. Terecht leeft er vandaag een groot ongenoegen, net bij die gewone man en vrouw, voor die arrogantie. Mensen pikken het niet meer dat er voor hen gedacht wordt, en dat ze nadien toch met een soort historische schuld worden opgezadeld.

Cordon sanitaire

Filosoof Ignaas Devisch, hoofd van de Itinera-denktank 

Anders gezegd: het kolonialisme bestaat nog steeds, ook in België en Vlaanderen, maar het heeft zich nu gekeerd tegen de ‘witte’ neger, de huis-tuin- en keuken-Vlaming met zijn achterlijke brein onder de schedel en fout stemgedrag. Worden u en ik te kijk gezet in een tentoonstellingsdorp? Neen, niet letterlijk. Wel proef ik elke avond op de VRT de minachting van bwana’s genre Ignaas Devisch, nu zelfs tot hoofd van de denktank Itinera gebombardeerd. Zij halen hun neus op voor het klootjesvolk en zijn enthousiast over het cordon sanitaire waarbinnen de wilden zich kunnen uitleven zonder gevaar voor de beschaafde omgeving. Komt dat zien.

Het verschil is alleen dat steeds meer bezoekers binnen de schutskring terecht komen en fameus tegen de omheining gaan leunen.

Cordon, schutskring, reservaat, kijkdorp? Verrassend hoe dit toch weer een mensentuin wordt, mét opzichters, anno 2021. Het verschil is alleen dat steeds meer bezoekers binnen de schutskring terecht komen en fameus tegen de omheining gaan leunen. Hoe lang dat nog kan duren,- dat hangt af van de mate waarin de fameuze ‘tijdsgeest’ de leugen nog kan volhouden. De denktank denkt voor u, de openbare omroep draagt dagelijks de opiniemis op, maar steeds meer lijkt het circus zich dààr af te spelen en ontstaat er hilariteit.

Het belang van humor dus: het spektakel draait zich binnenste buiten, missiepater Ignaas Devisch wordt zelf grappig en het mikpunt van spot, samen met zijn secondanten Bart Schols en Phara de Aguirre. De cartoonisten en satireschrijvers hoeven weinig meer te doen dan de ridiculiteit van onze beschavers te tonen. Komt dat zien.

Groeten uit het paviljoen.

Johan Sanctorum: ‘Terug naar Malpertus – Over humor en satire in woketijden’. Bestel het boek en krijg het persoonlijk gesigneerd thuis geleverd!

 

Tinne versus Zuhal: de mooiste partij vrouwencatch in jaren

Gas! Nee! Kern! Nee! Gas! Foert!

Het zit er bovenarms op in het Vlaams-Belgische milieudomein. De belachelijke manier hoe de Vlaamse regering in twee dagen tijd een klimaatplan in elkaar flanste dat van geen kanten realistisch is, deed Zuhal Demir dan toch maar in covid-quarantaine gaan, kwestie van niet met beschaamde kaken in Glasgow te staan. Alsof er niet zoiets als een PCR-test bestaat: geloof me, ze had er geen zin in. De nog belachelijkere manier hoe de groenen, in casu federaal energieminister Tinne Van der Straeten, zich vastklampen aan vervuilende gascentrales, levert een ferme partij vrouwencatch op die momenteel vooral via Twitter wordt uitgevochten. Het gaat er hard aan toe, niet voor gevoelige zielen. De meeste politieke debatten onder heren zijn saai-strategische schaakspelen, maar hier borrelt de brute schoonheid van oerkrachten op. Hormonale stoom, fonteinen van oestrogeen. Een van beiden zal ten onder gaan, misschien alle twee. Dat zou pas een wreedheid van de natuur zijn. Mag ik u voorstellen.

Een Griekse tragedie

Eerst aan mijn linkerhand, de groene madam die met gas en oude vliegtuigmotoren wil stoken. De ideologische kramp van Tinne, die van geen kerncentrales wil weten, gaat terug op een verhaal van giftige kippen. Na de dioxinecrisis in 1999 kwamen Agalev en Ecolo in de regering Verhofstadt I terecht, met de kernuitstap als pasmunt. Zonder twijfel wist Guy Verhofstadt toen al dat die kernuitstap een groene fata morgana was, maar dat waren zorgen voor later, zoals ook de gigantische staatsschuld die door de drie edities van de Verhofstadtregering werden opgestapeld.

In 2003 werd Agalev van de tabellen geveegd en haalde het niet eens de kiesdrempel: het dioxine-effect was uitgewerkt, maar de kernuitstap zou nog twintig jaar als een monster van Loch Ness blijven opduiken, vooral op momenten dat het licht dreigde uit te gaan ’s winters. Het syndroom van de giftige kip en de daarop volgende afgang heeft de partij niet meer losgelaten, ook niet toen ze in een wanhoopspoging vervelde tot Groen! Met uitroepteken. Kukelu!

Zonder twijfel wist Guy Verhofstadt toen al dat die kernuitstap een groene fata morgana was, maar dat waren zorgen voor later

Het is de reden waarom ondergetekende, telkens hij in de Colruytslagerij bij de braadkippen belandt, Tinne Van der Straeten meent te zien en zich snel uit de voeten maakt. Met haar half dozijn universitaire diploma’s geen domme kip, pas op, maar die kernuitstap dus, en niet willen toegeven dat ze daarmee de klimaatdoelstellingen onderuit haalt, dat is toch een bewijs van verregaande tunnelvisie. Of waarom de 7 miljoen hoenen die met dank aan vetsmelter Verkest vergast werden, hun gram halen, tot op vandaag, als in een Griekse tragedie.

Over naar Zuhal Demir aan mijn rechterkant, de N-VA-coryfee waarvan de voorzitter zegt dat ze vooral op temperament drijft. Dat klopt. Een vrouw met pit. En een groot slachtoffer van positieve discriminatie. Ik heb altijd gezegd en zal het blijven zeggen: was Zuhal geen vrouw geweest, niet allochtoon, en geen Limburgse, dan was ze nooit minister geworden. Ook niet dom, verre van, en ook voorzien van veel diploma’s waarbij altijd weer dat verhaal van de bescheiden komaf opduikt. Commandeur in de Orde van Leopold II bovendien, toch een bizarre onderscheiding voor een N-VA-politica.

Helaas neem ik haar zelden nog serieus, sinds ze in 2015 het parlement als decor gebruikte voor een fotoshoot met pikante nachtkledij van P-magazine. Als statement kan dat tellen. Zuhal functioneert vooral hormonaal, daar is niets mis mee, maar van zodra het over inhoud en essentie gaat, zakt haar discours als een pudding in elkaar en zie ik haar alleen nog spaarzaam gekleed en met een sappig Genks accent. Ja, het zullen mannelijke vooroordelen zijn. Het draait in beide gevallen rond vlees, hoe raar is dat.

Geslachtsoperatie

Levert Petra de sleutel tot de oplossing?

Om tot de pointe te komen van deze seksistische column: het gekibbel tussen de kip Tinne en de vamp Zuhal gaat niet alleen (meer) over gas versus nucleair, maar over twee vrouwtjesdieren op ramkoers. Mochten we die energie kunnen capteren, we zouden in een complete centrumstad de fornuizen warm kunnen houden. Helaas is de technologie niet in die mate gevorderd. Ondertussen genieten we wel van deze sessie slijkworstelen, vroeger ook saccochengevecht genoemd, waarin alle wapens zijn toegestaan. Wie interesseert zich nog voor de afloop, als je dit meemaakt? Politieke esthetica 24 karaats, om de termen van mijn confrater Sid Lukkassen te gebruiken.

Mochten we die energie kunnen capteren, we zouden in een complete centrumstad de fornuizen warm kunnen houden.

Deze vrouwelijke oerrivaliteit -volgens antropoloog Desmond Morris de echte reden waarom vrouwen zich uitdagend kleden: niet om mannen te verleiden, maar om hun seksegenoten te imponeren- zal nu in België en Vlaanderen nog een tijdje het energiedebat bepalen. Het catchgehalte waarborgt opbod en escalatie: hoe sterker Zuhal die gascentrales zal afkeuren, des te sterker zal Tinne ze willen doordrukken. Een neveneffect van het Belgische kluwen: twee vrouwen met dezelfde bevoegdheid die elkaars bloed kunnen drinken. Waarom heeft toch niemand dit voorzien? Of net wel?

Er moet natuurlijk wel een oplossing uit de bus komen. Stop nu toch eens met bekvechten!, riep UGent-rector Rik Van de Walle in diepste verslagenheid tot deze wentelteven. Neen Rik, zo werkt dat niet. De natuur is wat ze is. Een elegante oplossing zou echter kunnen zijn dat een van beiden van geslacht verandert. Dan hebben we een man/vrouw-debat, een wereld van verschil, dan kan er iets moois bloeien. Het is duidelijk wie zich moet opofferen: de minister waarvan de collega en partijgenote dat al eens voor mekaar heeft gebracht, zij het in omgekeerde richting. Maak van Tinne (van Christine) Christiaan, of Alfons (haar derde doopnaam) Van der Straeten, en binnen de kortste keren zijn we van die kippige gascentrales af. Hopelijk. De haan zal drie keer kraaien over de kerncentrales, en Engie/Electrabel blijft hoe dan ook de lachende derde. De mannen in Parijs dus, galant als steeds.

Oef, Zuhal Demir mag haar koffers pakken

Het eeuwige verhaal van te weinig en te laat 

Het spijt me dat ik u nog eens moet lastig vallen met een reprimande jegens de Vlaamse regering, waarschijnlijk de zwakste en minst daadkrachtige ooit.

Zaterdag wordt Zuhal Demir op de top van Glasgow verwacht om er de Vlaamse klimaatplannen te ontvouwen. Donderdagavond kwam er eindelijk een soort plan te voorschijn. Nu ja. Te elfder ure waren de excellenties samengekropen omdat ze in twee jaar tijd dat klimaatdossier begraven hadden onder een hoop andere dossiers met de stempel ‘niet dringend’. Op een A4-tje werden haastig wat voornemens neergepend waarmee Zuhal Demir zich belachelijk kan maken. Ik schaam me als Vlaming, het komt bovenop het coronageklungel van Jan Jambon die zich de covidpas door de strot liet jagen.

Linkse fata morgana?

Pepinster, juli 2021

Want het spijt me dat ik u ook dit nog eens moet meedelen: er is een serieus klimaatprobleem, het is door de mens veroorzaakt en het kan door de mens opgelost worden. We leven in het antropoceen, de aarde is een mensenaarde geworden, dus hebben we een zorgplicht. We hebben de boel laten verzieken sinds de industriële revolutie rond 1800 ongebreideld het broeikasgas CO2 door de schoorsteenpijpen joeg, en nadien kwamen de auto en het olietijdperk. Nu krijgen we de rekening in de vorm van een ontregelde planetaire thermostaat die de zonnewarmte niet meer teruggekaatst krijgt. De waterramp in Wallonië was nog maar een voorsmaakje. En de klimaatmigratie vanuit het verwoestijnde Zuiden zal nog van een andere categorie zijn dan het huidige asieltoerisme dat ons al zo dwars zit.

We leven in het antropoceen, de aarde is een mensenaarde geworden, dus hebben we een zorgplicht.

Het goede nieuws: we hebben de kennis en de technieken om die CO2-uitstoot te beperken, 1,5 graad gemiddelde opwarming is volgens alle experten de absolute limiet. Dat is haalbaar met de omschakeling naar een koolstofloze economie die het milieu ook een pak gezonder zou maken. Helaas circuleren er nog teveel complottheorieën, rechts declasseert het klimaatverhaal als een linkse fata morgana, en vooral: dit moet planetair worden aangepakt, het heeft geen zin dat wij stoppen met vervuilen en dat de Chinezen rustig doorgaan met steenkool stoken.

Ik weet het: Rusland en China sturen in Glasgow hun kat. En ik stel met u geërgerd vast dat die top voor nitwits als Alexander De Croo een gelegenheid is om voor de galerij wat te leuteren over Belgische klimaatslachtoffers, terwijl ze in Pepinster en omstreken nog altijd op de dool zijn of tussen beschimmelde muren overleven. En ja, Glasgow is de plek van de politieke grootspraak, superrijken zoals Amazon-oprichter Jeff Bezos die met hun privé-jets een acte de présence houden, en gehypte kindvrouwtjes zoals Greta Thunberg met in hun zog een karavaan hysterische pubers. Allemaal waar.

Surrealistische ballonnen

Lydia Peeters, Vlaams minister van mobiliteit: hoe absurder hoe beter

Los van die top en zijn charades, moeten we beseffen dat een klein land een pioniersfunctie zou kunnen vervullen, inspirerend kan werken en kan tonen dat duurzaamheid en economie geen tegenstrijdige begrippen zijn maar net complementaire. Dat is vooral een kwestie van mentaliteit: proberen bij de eersten te zijn, niet bij de hekkensluiters.

Denemarken, eeuwig door Vlaamse politici als het gidsland geprezen, wachtte niet op de rest en maakt zich sterk dat het tegen 2050 klimaatneutraal zal zijn. Geen gas of olie meer van doen. In Kopenhagen rijden alleen nog waterstoftaxi’s rond. Het land heeft door zijn windmolens een overschot aan energie, dat het onder meer aan… België verkoopt. Heel deze energietransitie werd voorafgegaan door een breed publiek debat en bezegeld met een parlementaire stemming die bindend is, ook voor toekomstige regeringen. Maar Vlaanderen heeft dus even twee dagen uitgetrokken om het varkentje te wassen. Het resultaat is ernaar: een chaotisch amalgaam van invallen, geventileerd door vermoeide excellenties.

Natuurlijk is dat voorstel van Lydia Peeters omtrent totale elektrificatie van het autopark onhaalbaar, en ze weet dat ook.

Eén ronduit absurde maatregel die uit de koker komt van Minister van Mobiliteit Lydia Peeters (Open VLD), namelijk vanaf 2029 -eerst was het 2027- alleen nog elektrische auto’s inschrijven, zweeft als een ballon boven een aantal losse flodders zoals de verplichting om bij aankoop een woning te isoleren, of minder varkens in de Vlaamse stallen. Iets waar boerenbondminister Hilde Crevits zich uiteraard hevig tegen verzette. Natuurlijk is dat voorstel van Lydia Peeters omtrent totale elektrificatie van het autopark onhaalbaar, en ze weet dat ook. We kunnen de nodige stroom daarvoor niet produceren, er zullen lang niet voldoende laadpalen zijn, en voor de gewone man/vrouw is zo’n elektrische wagen voorlopig te duur. Idem voor de verplichte warmtepomp bij nieuwbouw vanaf 2026: de hoogspanningsleidingen zullen roodgloeiend staan. Uiteindelijk schraapte de Jambonploeg een verlaging van 40 procent uitstoot bijeen tegen 2030, theoretisch wel te verstaan, terwijl de Europese norm 47 procent is. Oef, we kunnen weer achterover leunen, jongens.

Links/rechts-loopgravenoorlog

Tinne Van der Straeten, federaal minister van energie

Eerlijk: het interesseert de Vlaamse regering gewoon geen fluit. Voor haar is het klimaatprobleem nog altijd een non-probleem, opgevoerd door een aantal groene linkiewinkies, een geitenwollensokkenfantasie waar mensen met wat gezond verstand niet in meegaan.

Had de Vlaamse regering rustig de tijd genomen, haar huiswerk terdege gemaakt en met een écht, werkbaar en degelijk becijferd plan afgekomen, dan zou ze misschien wel een draagvlak vinden voor een ernstig klimaatbeleid dat ook een schoon milieu oplevert, meer gezondheid, meer levenskwaliteit. Maar dat plezier gunnen ze gewoon niet aan de groenen. De perverse situatie dat Groen!, en nog meer de zusterpartij Ecolo, zich altijd tot het linkse kamp heeft bekend, ook pro migratie, multicultuur en islamisering, maakt dat elke vorm van ecologisch denken als een politieke schietschijf wordt beschouwd. Pater Luc Versteylen keert zich om in zijn graf.

Dé oplossing om het energiegat CO2-vrij dicht te rijden, is het inzetten van veilige kernenergie, en liefst niet onder beheer van Engie maar nationaal verankerd. 

Die loopgravenoorlog herhaalt zich nu ook in de klimaatkwestie: voor een centrumrechtse regering een non-issue, want het hoort bij de linkse geloofspunten. Ondertussen is ook het amateurisme van de Belgische regering ter zake schrijnend, mét deelname van de ecologisten. Dé oplossing om het energiegat CO2-vrij dicht te rijden, is het inzetten van veilige kernenergie, en liefst niet onder beheer van Engie maar nationaal verankerd. Zoals de Fransen nu inzetten op kleine, flexibele centrales. In de plaats daarvan komen er twee gascentrales die voor méér CO2-uitstoot zullen zorgen. Nota bene door een groene energieminister gepromoot. Tussendoor moeten wat oude, supervervuilende vliegtuigmotoren bijspringen. Doet Tinne Van der Straeten überhaupt nog de moeite om dat aan haar eigen achterban uitgelegd te krijgen?

Vikingmentaliteit

Kopenhagen: vuilverbrandingsoven met warmtekoppelingsinstallatie

Onze elektriciteit behoort tot de duurste van Europa, en elke herfst duikt het woord ‘afschakelplan’ terug op in de perskolommen. Het Belgische malgoverno blijft afstralen op het Vlaamse beleidsniveau: geen fut, geen ambitie om zelf een gidsland te zijn, geen politieke durf, alleen een angstvallige blik op het ‘draagvlak’. Het valt me enorm tegen dat bijvoorbeeld het Vlaams Belang, toch een partij met een republikeinse missie, meegaat in het eco-scepticisme en het gefoeter tegen de ‘klimaatkerk’. Terwijl milieu en klimaat ook in een rechts verhaal een plaats kunnen krijgen, van nationale trots, streven naar autonomie, zin voor levenskwaliteit en samenhorigheid. De zin om erin te vliegen en voor het maximum te gaan, niet het minimum. En uiteindelijk van verbondenheid met de aarde, de natuur en de elementen.

Terwijl milieu en klimaat ook in een rechts verhaal een plaats kunnen krijgen, van nationale trots, streven naar autonomie, zin voor levenskwaliteit en samenhorigheid.

De Deense Vikingmentaliteit dus. Neen, wij hebben die niet, Vlaanderen is doorheen heel zijn geschiedenis een vazalstaat geweest, met rebelse bevliegingen die even snel weer werden neergeslagen. Net daarom moeten we nationalisme en echte soevereiniteit koppelen aan ambitie en nieuwe fierheid. Maak van die energietransitie een hefboom, in plaats van een vervelend dossier dat periodiek opduikt als het Loch Ness monster. CO2-neutraal tegen 2050, of neen, pak 2040, we gaan de Denen overtroeven. Niet omdat de EU of Frans Timmermans dat vragen, maar omdat wij dat godverdomme willen. Komaan N-VA en VB, creëer voor de verandering eens een draagvlak in plaats van het te volgen. Plus est en vous.