Ischgl, wir sind wieder da!

De Kitzloch-bar in Ischgl/Tirol, waar het allemaal begon

Over de morbide belachelijkheid van de Vlaming op skilatten

Pro memorie: begin maart van dit jaar pakten een aantal Vlaamse skitoeristen ijlings hun valiezen in het Oostenrijke Ischgl, bijgenaamd ‘het Ibiza van de Alpen’. Een barman met veel longinhoud, genaamd Anton, bleek daar op zijn eentje honderden toeristen besmet te hebben.

De teruggekeerde Vlamingen vreesden ingesloten te geraken in het quarantainegebied en pochten nadien op TV hoe ze veilig het thuisland hadden bereikt na een avontuurlijke busrit. Veilig, nu ja. Achteraf bleek dat krokustoerisme in Tirools Ibiza een van dé oorzaken van de coronaverspreiding en de aanloop naar de eerste piek. De experten Van Ranst, Herman Goossens en C° hadden overigens die mensen zelf aangemoedigd om op skivakantie te gaan (‘er is geen enkele reden om niet naar Italië te reizen’). Wie zich na de terugkeer probeerde te laten testen ving bot. Verplichte quarantaine voor de teruggekeerde sneeuwmannen/vrouwen vond Maggie De Block ‘totaal overbodig’. Ik betitelde haar onlangs op een VRT-radioprogramma als crimineel en kandidaat om terecht te staan in een corona-assisenproces, maar dat fragment werd uit het interview zedig weggeknipt.

Landschap en cultuur

Een goede gelegenheid toch om ons te bezinnen over de (on)zin van het skitoerisme in het algemeen en de belachelijkheid van de skiënde Vlaming in het bijzonder: een laaglander die vooral goed moet kunnen zwemmen tegen dat zijn perceel onderloopt, en hard moet kunnen lopen als de vijand zich aanbiedt. Ook door het slijk peddelen op de fiets is een plus in dit moerasbiotoop, daar zijn we terecht goed in. Maar skiën??

In landen als Noorwegen, Finland, Zwitserland en Oostenrijk zijn ski’s al duizenden jaren een normaal en noodzakelijk attribuut om zich op de sneeuw voort te bewegen. Sport is, zoals cultuur, identitair en vervlochten met het immaterieel erfgoed. De ski hoort bij de Zwitser of Noor als een fiets bij onze Flandriens. Het woord komt overigens van het Oud-Noors ‘skiða’ dat gewoonweg plank betekent.

De ski hoort bij de Zwitser of Noor als een fiets bij onze Flandriens.

In Vlaanderen sneeuwt het bijna niet -en steeds minder-, in Wallonië een beetje op de Hoge Venen. Zo’n plank dient hier enkel om een kiekenkot te maken. Wat wij wél hebben is geld om te laten rollen, althans de betere middenklasse die absoluut elk jaar een vliegvakantie naar het Zuiden wil boeken, maar ook in de winter last heeft van reiskoorts om de buren de loef af te steken.

Dat kwam goed uit: diverse Alpennegorijen als Sankt-Moritz, Zermatt en, jawel, Ischgl installeerden skiliften, legden pistes aan, en vooral: zorgden voor de legendarische après-ski, het zuipen tussen en na de sport, dikwijls met gebroken armen en benen tot gevolg. Bergen afval, overlast, natuurvandalisme en andere Ibiza-achtige voetsporen vormden de onvermijdelijke collateral damage in ruil voor dit economische wonder. Sommige van die gaten werden echte trefpunten voor de internationale jet set, anderen legden zich toe op de familiale sneeuwvakanties.

Homo globalicus

Peggy Lauwers van Reisbureau Skifriends: ‘Mits een warme sjaal en muts zijn skivakanties volkomen veilig!’

Het moderne skitoerisme was een feit, en wie bij ons met Krokus of Pasen geen exotische sneeuw heeft gezien, is voorwaar een sukkel. Het ganse gezin voor een week op de latten, dikwijls na dagen aanschuiven op de Autobahn, maar het contrast met de thuisblijvende bleekscheten is dan ook groot. Hartverwarmende verhalen over witte roetsjbanen, aimabele liftjes, zwarte pistes, de kaasfondues en alle andere aspecten van het après-ski-gebeuren. Dikke pakken Gemütlichkeit vullen het dal en zijne stuben, de duisternis valt er vroeg en de nachten zijn lang. Menig Vlaamse milf is in die Alpendorpjes weergaloos van de grond gegaan, met dank aan de skileraar, terwijl de echtgenoot al volop aan de schnaps zat. Deze superverspreiders van de liefde zijn in Tirol even onmisbaar en even krachtig als het sneeuwkanon. Verdere gelijkenissen toevallig.

Menig Vlaamse milf is in die Alpendorpjes weergaloos van de grond gegaan, met dank aan de skileraar

Nu adviseert de regering om dat skiën en bijbehorende geneugten een jaartje zo te laten, even Danke schön te zeggen aan de coronacocktail van bar Kitzloch. Dat is buiten de reissector gerekend, die momenteel volop sneeuwvakanties verkoopt en met muts en sjaal ‘bewijst’ dat je op skilatten niet besmet kan geraken. Adviseren, what the f*ck, een beetje Vlaming veegt dat aan zijn sneeuwbotten en bindt alvast zijn Thule-bagagebox op het imperiaal, terwijl ze in Oostenrijk zelf nog niet weten wat ze in december gaan doen.

En zo blijft, ook in coronatijd, het symbool overeind van de homo globalicus vermengd met een flinke dosis kleinburgerlijk snobisme: de Vlaming op skilatten, die met de elegantie van een eend in de woestijn de natuur geweld aandoet. Geen virus houdt deze ontaarde soort tegen. Wir sind wieder da! Ook wie thuis blijft doet zijn duit in het zakje. Nadat we ons druk maakten over al te knuffelige moslims tijdens het suikerfeest, is het de beurt aan de Vlaamse versie ervan: de dikbevolkte schranspartij onder de Kerstboom met eindeloze pakjes vol nutteloze cadeau’s. We laten ons niet afschrikken door een virus waarvan de totale planetaire hoeveelheid in één koffielepeltje past, zoals een wetenschapper onlangs berekende.

Eén op de drie Belgen zal zich tijdens Kerst niet aan de coronaregels houden, wijst een UIA-bevraging uit. Ook niet met het uitzicht op het vaccin en een terugkeer naar het normaal in 2021. Soms denk ik dat de domheid een list van de natuur is om een soort zichzelf te laten elimineren. Een evolutionaire truc tegen planetaire overlast. De superverspreider als duivelslist of geschenk uit de hemel? Het is maar hoe je het bekijkt.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

De stad Gent en diversiteit: een donkergroen vermoeden

De Gentse schepen van personeelszaken, Bram Van Braeckevelt (Groen) heeft een ambitieus plan ontvouwd om diversiteit en inclusie te bevorderen inzake het aanwerven van stadspersoneel. Ooit was dat een kwestie van de juiste partijkaart te hebben. Tot het verlichte inzicht rijpte dat de meest competente kandidaat de voorkeur moet krijgen, los van afkomst of geaardheid. Simpel toch?

Voor politici is zo’n objectief criterium echter hoogst vervelend. Het doet hun gewicht krimpen en bemoeilijkt de vaste binding met de kiezer/klant, wat ooit het dienstbetoon heette te zijn.

Van Braeckevelt, die in 2016 nog in de pers kwam als de absolute mandatenkoning, is druk bezig die band te herstellen: om aan de stad Gent een job te krijgen, helpt het om allochtoon te zijn (streefcijfer 30%!) of LGBTQ. Daarnaast krijgen ook mensen met een beperking een voorkeursbehandeling, maar beschouw dat als een alibi dat de twee andere criteria wat moet indekken.

 

Voor wie niet thuis is in het diversiteitsjargon: het letterwoord LGBTQ staat voor al wie zich Lesbisch, Gay (homo dus), Bisexueel, Transseksueel, of Queer voelt. Bij de vier eerste categorieën kan een domme hetero zich nog iets voorstellen. Maar de queers? Die zijn absoluut contrarie en willen helemaal geen seksueel etiket. Vandaag vrouw en morgen man en overmorgen iets tussenin, waarvoor ook een speciale toiletruimte is voorbehouden. Diversiteit mag iets kosten.

 

 

Al wie ‘anders’ is

Die genderkwestie koppelen aan sollicitatiekansen is een bizarre zaak. Hoeveel sympathie men ook kan hebben voor speciallekes, seksuele geaardheid behoort tot de privé sfeer en kan/mag eigenlijk geen criterium voor aanwerving zijn. Doet het er professioneel toe wat u in bed uitricht, hoe en met wie? Hetzelfde geldt voor afkomst of huidskleur. Maar gelet op de zoektocht naar nieuwe vormen van cliëntelisme heb ik een donkergroen vermoeden: als partijlidkaarten niet meer in de mode zijn, kan diversiteitspolitiek helpen.

Men mag immers veronderstellen dat mensen die zich zo intens met genderkwesties bezighouden, de partij van Van Braeckevelt meer dan gemiddeld genegen zijn. Idem dito voor de allochtonen, in Gent zijn dat vooral Turkse moslims. Al wie ‘anders’ is, krijgt gewoon een groene stempel.

Door die groepen een voorkeursbehandeling te geven in een aanwervingsprocedure beloont men hen voor hun kiesgedrag en spoort men andere leden van die populaties aan om zich daarbij aan te sluiten. Anders gezegd: ‘positieve discriminatie’ is een achterdeur voor politieke benoemingen en het favoriseren van eigen kiescliënteel.

 

Een banaal geval van electorale marketing dus, dat diversiteitsverhaal. Groen is zo slecht in het verkopen van het ecologische gedachtegoed, zijn core business,  dat het zijn toevlucht moet nemen tot het aantrekken van allerlei ‘gediscrimineerde’ doelgroepen waarop de slachtofferlogica kan toegepast worden. Het pamperen dus van minderheden die een bepaalde identiteit cultiveren en zich op een of andere manier bedreigd, benadeeld voelen.

 

 

‘Positieve discriminatie’ is een achterdeur voor politieke benoemingen en het favoriseren van eigen kiescliënteel.

 

Helaas, klein detail dat Bram Van Braeckevelt ontgaat: de allochtone moslims hebben helemaal niks op met holebi’s en diversen. Ze zullen dus Groen ook weer verlaten eens er zich een islampartij aandient, en dan wordt het stuiteren op de kiesdrempel voor de ecologisten.

Vanop een afstand bekeken wordt dit nog lachen: de Groenen rijden zichzelf op middellange termijn de vernieling in met hun diversiteitsbijbel, hierin gevolgd door links-liberale goeroes van het type Bart Somers of Vincent Van Quickenborne.

De ironie is ook dat de Groenen, door op etnisch profiel en genderspecificiteit te focussen, als onvervalste racisten én seksisten uit de kast komen. Of hoe politieke correctheid finaal toch het madammeke gelijk geeft, dat het recht opeist om naar eigen smaak een poetsvrouw te kiezen: liefst blank, Vlaams en euh… geen van de LGBTQ’s.

Voor meer van dit soort Zwarte Pieten verwijs ik naar ‘Politiek incorrect’, net in herdruk uitgekomen, een exclusief kerstgeschenk voor al wie buiten de inclusieve aanpak van de Gentse personeelschef Bram Van Braeckevelt dreigt te vallen.

Met dank aan cartoonist Erwin Vanmol.

 

 

 

 

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

En op het einde krijgt iedereen gewoon een spuitje

Hoopvolle bedenkingen bij -80°C, met enkele beleggingstips

Pestdokter Schnabel

Terwijl vandaag iedereen zonder kleerscheuren de pandemie probeert de doorspartelen -de grootste van de moderne tijden-, wordt nogal eens de vergelijking gemaakt met de middeleeuwse pest. In een paar jaar tijd, midden 14^de eeuw, stierven in Europa zowat 100 miljoen mensen aan de Zwarte Dood, waarvan we nu weten dat een bacil, de Yersinia pestis, aan de oorzaak lag. Met de rat en een onnozele vlo als tussengastheren. De chaos was totaal, het economisch systeem lag plat, er heerste complete, aan de waanzin grenzende radeloosheid, die soms een uitweg vond in orgieën waarbij vergeleken onze lockdownfeestjes maar brave breikransjes zijn.

Bepaald kleurrijk ook waren de flagellanten die zichzelf tot bloedens toe sloegen omdat de pest een straf van god heette te zijn. Ze spoorden hun medemens ijverig aan om hetzelfde te doen, en dit tot ver in de vier windstreken, wat de verspreiding van het bacil alleen maar bevorderde.

De middeleeuwse pestepidemie heeft Europa mentaal herkneed, het individualisme vorm gegeven en de koopmansgeest bevorderd.

Doch elk nadeel heb zijn voordeel: door de sterke uitdunning van de bevolking bleven er minder werkkrachten over, arbeid werd duurder, het klootjesvolk kon zijn situatie verbeteren. Ook al omdat de voedselschaarste door de massale oversterfte verdween en de prijzen daalden. Tevens vermoedt men dat de overlevenden natuurlijke immuniteit tegen de ziekte ontwikkelden, dat we er dus sterker uit kwamen. Tenslotte wordt deze periode door historici gezien als een keerpunt in de opkomst van een zelfbewuste burgerij, de vrijsteden, de groei van de ambachten, en uiteindelijk de ontwikkeling van het prille kapitalisme en het vrije marktmodel.

Recent herwerkte ook Joren Vermeersch -de kersverse huisideoloog van de N-VA, maar dat bleek een misverstand- zijn doctoraatsverhandeling over de 14^de eeuwse pest in Vlaanderen tot een zeer leesbaar boek. Speciaal rond de gelijkenis tussen de pest en corona had hij een lezingreeks gepland, die diende afgelast te worden wegens… corona.

De middeleeuwse pestepidemie heeft Europa mentaal herkneed, het individualisme vorm gegeven en de koopmansgeest bevorderd. Inclusief het ontstaan van de beurzen. Dat is meteen de grote link met covid-19. Want wie zijn de grote triomfators in de huidige pandemie? Inderdaad:

De Big Pharma

De zorg: pompen of verzuipen, ook in hoogontwikkelde landen

We hebben allemaal de dramatische ziekenhuisbeelden gezien: ook in deze tijd van medische toptechnologie kunnen de helden van de zorg weinig meer doen dan pompen of verzuipen.

Het lijken bijna de middeleeuwen: verpleegkundigen, voor het overgrote deel vrouwen, die zich gemaskerd en in een omhulsel kapot werken en de stroom zieken niet aan kunnen. Onderbetaald, overwerkt -en dat dateert al van ver vóór corona-, doen ze hun dag- of nachtshiften met stille toewijding. Af en toe breekt er eens een vlaag van witte woede uit, die snel gaat liggen: de patiënten moeten toch hun natje en droogje krijgen, en bij een staking moet de aanwezige minimumbezetting zich afpeigeren voor drie. Zot moet je zijn om dat werk te doen. Ook al krijgen ze nu een premie van een paar honderd euro netto.

Het complete systeem én de beurzen dreigden te collapsen door de pandemie, mislukken was geen optie. 

De medische sector op zich kan de strijd tegen corona nooit winnen. Er is ten andere nog altijd geen geneesmiddel, afgezien van het gerecycleerde anti-Ebola-medicament Remdesivir. Er zal er ook geen komen: de farmasector, voor het grootste deel in Amerikaanse handen, heeft alle middelen toegespitst op de ontwikkeling van een vaccin. Doen die farmaceuten dat uit naastenliefde? Natuurlijk niet: vanuit goed begrepen eigenbelang hebben ze gedaan wat moest gedaan worden, namelijk de westerse wereld behoeden voor een economische collaps.

Het punt is namelijk dat door de pandemie het systeem, de sociale zekerheid én het daaraan verbonden verdienmodel voor de pharma dreigden in te storten en vooral de oudere bevolking het slachtoffer zou worden. Dat zijn ook de grootste consumenten van medicatie, niet in het minst van het welbekende blauwe pilletje. In Amerika sloegen de aandeelhouders alarm: Johnson & Johnson en Pfizer moesten dat vaccin snel vinden en het desnoods gratis uitdelen. Het complete systeem én de beurzen dreigden te collapsen door de pandemie, mislukken was geen optie.

Zaken doen op hoog niveau

Onmiddellijk na het goede nieuws over het Pfizer-vaccin veerden de beurzen op

Vandaag steekt het wanhopige geploeter van de zorg schril af tegen de elegante, lucratieve efficiëntie van de pharma. Deze gaan de wereld redden en vooral zichzelf: alle hoop ligt in de big business, niet in de overheid die de feiten ondergaat.

Met dat gratis liep het overigens niet zo’n vaart. Door op massale vaccinatie te focussen kon de sector op niveau onderhandelen met staten en regeringsleiders, en dan zijn er echt zaken te doen. Miljoenen dosissen gingen al over de virtuele toonbank, nog voor de vaccins er waren of enig nut hadden bewezen: er was gewoon geen tijd voor. Dat ging gepaard met versnelde goedkeuringsprocedures, extra overheidsbijdragen in de investeringen, en vooral: bescherming mochten er schadelijke neveneffecten blijken.

Kassa dus. Maar geef toe: ze hebben het toch maar voor mekaar gekregen.

Europa tekende in zeven haasten contracten met AstraZeneca (300 miljoen doses plus optie op nog eens 100 miljoen), Sanofi-GSK (300 miljoen stuks) en Janssen Pharmaceutica (200 miljoen). Daarnaast zijn er raamovereenkomsten met CureVac voor de levering van 225 miljoen doses en een optie op 180 miljoen en met Moderna (80 miljoen). En tenslotte is er nu het wondermiddel van Pfizer, te bewaren bij -80°C, goed voor een bestelling van 200 miljoen vaccins, plus een optie op 100 miljoen extra. Alles samen goed om ruim twee keer de EU-populatie te vaccineren: de immuniteit zal vermoedelijk in de tijd beperkt blijven, herhalingsvaccins zijn zeer waarschijnlijk:.

Kassa dus. Maar geef toe: ze hebben het toch maar voor mekaar gekregen. Geen betere stimulus dan winstbejag. Deze ‘wedren naar het vaccin’ is zonder meer een triomf van het kapitalisme, het systeem dat, o ironie, in die waanzinnige 14^de eeuw ontkiemde, toen alle sociale systemen in elkaar stuikten.

In maart kunnen we beginnen spuiten, nog één donkere winter, en dan kunnen al die overwerkte verpleegsters en dokters eindelijk gaan slapen, en Marc Van Ranst terug naar zijn labo. Het Pfizer-vaccin zou een goeie 30 euro het stuk kosten, grotendeels terugbetaald. Iedereen gelukkig, de aandeelhouders niet in het minst. Het vaccin is niet alleen een humanitair mirakel, het redt ook een complete samenleving, een politiek bestel, een economisch systeem.

Extatische taferelen

Blankenberge, zomer 2021

Meteen mogen de filosofen en sociologen, die een diepgaande mentaliteitswijziging voorspelden tegen het post-coronatijdperk (zoals: meer zin voor familie, authenticiteit, eenvoud, gezondheid, milieu, empathie, intellectuele verdieping, minder consumentisme, enz.) hun loze utopieën opbergen.

Het vaccin werkt namelijk ook tegen dat soort ascetisch gepieker. Indien we tegen de zomer een situatie krijgen die iets of wat op het oude normaal lijkt,- en dat ziet er toch naar uit,- voorspel ik u extatische taferelen. Iedereen zal dat verdomde klotejaar 2020 willen goed maken met de meest drastische middelen, alle remmen los. De straten zullen uitpuilen, de cafés en terrassen zwart van het volk zien. Op de stranden zullen de lichamen dicht bijeen gepakt liggen zoals de lijken ooit tijdens de middeleeuwse pest; de bordelen en rendez-vous hotels overrompeld, klanten tot in de gangen gestapeld wachtend op behandeling. Ik voorspel een nieuwe golf van scheidingen én geboortes tegen, even tellen, het voorjaar van 2022.

Iedereen zal dat verdomde klotejaar 2020 willen goed maken met de meest drastische middelen, alle remmen los.

De economie zal een enorme boost kennen, vooral inzake consumptiegoederen en vermaakdiensten die NIETS met digitaal verkeer of online-toestanden te maken hebben, dat zijn de mensen dan kotsbeu. Tip: investeer nu in vliegtuigmaatschappijen, touroperators, brouwerijen, sectoren die nu compleet op apegapen liggen. Binnen een klein jaar booming business. 

Andere pootjes

In België zullen de processen tegen de criminelen van het schuldig verzuim -in het bijzonder Maggie De Block en Wouter Beke- niet doorgaan, daar zal de politieke klasse wel voor zorgen, en in de euforie geven we hen allemaal de absolutie. Begrijpt u waarom dat vaccin er ook voor hen dringend moést komen?

In de komende periode van hedonistische ontlading, die met grote excessen zal gepaard gaan, inclusief veel vertier, drank en seks, exotische reizen, zal de perfecte basis gelegd worden voor de verspreiding van nieuwe ziektekiemen. Dat is de grap natuurlijk: de mens wil daad en overdaad, de natuur streeft altijd naar een evenwicht, en vooral: we zijn met teveel.

Het beest blijft altijd daar, ergens, op de achtergrond, wachtend op een kans in een overbevolkte wereld met een niet te temmen reiskoorts.

Net daardoor zal de farmaceutische industrie steeds belangrijker worden. Zij zal de politieke agenda’s, het gezondheidsbeleid en de budgettaire rekenkunde van complete naties bepalen. Want helaas, van zodra het coronavirus andere pootjes krijgt -een koud kunstje naar het schijnt,- is alles te herbeginnen, worden de farmalabo’s terug in gang gezet en herbeginnen de onderhandelingen met nerveuze overheden.

Het beest blijft altijd daar, ergens, op de achtergrond, wachtend op een kans in een overbevolkte wereld met een niet te temmen reiskoorts. Dat besef van tijdelijkheid zal de drang om te genieten, hier en nu, alleen maar doen toenemen. Eén ding staat vast, en dat is mijn laatste beleggingstip: de kerstkalkoenen van 2021 beloven de grootste ooit te worden.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Minister van Quickenborne en de spookjacht op ‘islamofoben’

Een desastreus geval van bijziendheid

In de nasleep van de gruwelijke moord op de Franse leraar Samuel Paty kondigde president Emmanuel Macron een grote schoonmaak aan in het netwerk van moslimorganisaties die grossieren in anti-westerse retoriek. Hun haattaal leidt uiteindelijk tot echt, fysiek geweld, en dat is ook het bewuste oogmerk: een destabilisering van de democratische structuren, overgaand in een Jihad, een heilige oorlog die komaf maakt met die decadente scheiding tussen kerk en staat, om een islamitische theocratie te installeren.

Dat is het ultieme scenario, maar alle enquêtes bij moslimpopulaties in Europa bevestigen het suprematisme van de sharia op de seculiere wetten. Het is een nagel waar rechts en het Front National al jaren op kloppen, maar de dreiging werd steeds onder de mat geveegd, tot Macron voelde dat bij de publieke opinie het gevoel ontstond ‘genoeg is genoeg’.

De Moslimbroeders in Europa

In Frankrijk hebben de verdedigers van de seculiere staat, de fameuze laïcité, zich decennia lang verkeken op de islam, als was het een stukje religieuze folklore. Erger nog: ook na januari 2015, moment van de bloedige aanslag op de Charlie-redactiekantoren, ebde de verontwaardiging weg en ontstond er een nieuw klimaat van zelfcensuur: het heette dat je de moslims vooral niet mocht bruuskeren, daar zou alleen maar heisa van komen. Meteen werden islamofobie en racisme onder één noemer geplaatst, met de moslim in de eeuwige slachtofferrol en het salafisme als rechtmatige uiting van identiteit. Dat moest fout lopen.

Systematisch heeft de linkerzijde zich schuldig gemaakt aan het pamperen van dit extremisme, onder het mom van tolerantie. Jean-Luc Mélenchon, kopstuk van de communistische partij en leider van het linkse kartel la France insoumise (LFI), stapte een jaar geleden nog mee op in een betoging tegen de ‘islamofobie’. Ook de linkse studentenbond NEF was van de partij. Organisator: het Collectif contre l’islamophobie en France (CCIF).

Systematisch heeft de linkerzijde zich schuldig gemaakt aan het pamperen van dit extremisme, onder het mom van tolerantie.

Aan deze vereniging heb ik onlangs nog een column gewijd. Ze is ontstaan in de schoot van de beweging der Moslimbroeders, een in 1928 in Egypte opgerichte fundamentalistische organisatie die streeft naar de stichting van een Islamitische Staat onder het motto ‘Allah is ons doel, de Koran is onze grondwet, de Profeet onze leider, strijd onze weg, en dood voor Allah onze hoogste aspiratie’. Begin de jaren ’60 streek de beweging in Europa neer en werd vooral actief in Frankrijk, Duistland en Groot-Brittannië.

Het door de overheid gesubsideerde CCIF profileerde zich naar buiten uit als een ‘deftige’ organisatie van vredelievende moslims die pleitten voor verdraagzaamheid en godsdienstvrijheid. Tot het hoofd van Samuel Paty op de straatkeien terecht kwam, en de fatwa tegen de leraar uit die middens bleek te komen.

Spokenjacht

Samuel Paty, een onthoofde ‘islamofoob’

Ik vond het nuttig om die historiek nog eens in herinnering te brengen, omdat kersvers Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne afgelopen dinsdag zijn beleidsverklaring bracht, waarin de strijd tegen haattaal en islamofobie een speerpunt vormen. ‘Dat leidt tot polarisering die we kunnen missen in dit land’, luidde het. In het licht van de recente gebeurtenissen in Frankrijk is dat bepaald schokkend: een liberale minister die hét alibi van het moslimextremisme (‘islamofobie’) overneemt, en het probleem van de ‘haat’ in het kamp van de critici en verdedigers van de rechtstaat brengt.

Onlangs werden twee minderjarigen uit de Oostkantons opgepakt omdat ze een aanslag planden in naam van IS. Ze haalden de mosterd bij de recente aanslag in Wenen waar vier mensen het leven lieten, maar men moet er niet aan twijfelen dat de brainwashing vooral verliep via lokale vertakkingen en via de sociale media verspreide haatberichten. Desalniettemin houdt Minister Van Quickenborne zich vooral bezig met de spokenjacht op lieden die zich daar ongerust over maken en dat ook ventileren. De islamofoben dus.

Je kan met een machete bewerkt worden, of je familie kan omkomen bij een terreuraanslag, maar als je je verontwaardiging uit, doe je aan ‘haatpraat’.

Het woord op zich is een stigma. Het alludeert op een irrationele angst, zoals men pleinvrees (agorafobie) of het tegengestelde, een angst voor gesloten ruimtes (claustrofobie) kan hebben. Via de linkse weldenkendheid is de term islamofobie binnen het politiek correcte taalgebruik geslopen, waarmee een politieke mening als het ware gemedicaliseerd wordt, als gold het een aandoening. Helaas, weet nu ook Emmanuel Macron, gaat het niet om een ingebeelde ziekte maar om een reëel publiek gevaar van de eerste orde. Je kan met een machete bewerkt worden, of je familie kan omkomen bij een terreuraanslag, maar als je je verontwaardiging uit, doe je aan ‘haatpraat’. Zou men Marc Van Ranst ook van virofobie durven beschuldigen?

De voornemens van Quickie zijn bepaald ambitieus: hij wil de vrijheid van mening inperken en desnoods de grondwet veranderen, zodat overtredingen voor een gewone correctionele rechtbank kunnen komen, wat de drempel veel lager legt dan de door de grondwet voorziene assisenprocedure. Notoire islamcritici als Wim Van Rooy wacht dan hetzelfde lot als Éric Zemmour in Frankrijk: een politiek incorrecte opiniemaker die men het zwijgen wil opleggen door hem juridisch op te jagen en financieel leeg te schudden via dure procedures. Overigens een favoriete strategie van het CCIF.

Andermaal: voor een liberaal politicus een opmerkelijk standpunt. Burgemeester Van Quickenborne ontpopte zich echter ook al tot de gangmaker van de smart city in zijn eigen Kortrijk, waar in samenwerking met provider Proximus elke beweging van elke burger in real time kan opgevolgd worden. Vrijheid, een oud vel dat het postmoderne liberalisme dringend wil afstropen.

Quid de ‘gematigde islam’?

Blijft het idee van de ‘gematigde islam’ en de grote verklaringen van ‘progressieve imams’. Ze worden als verraders en afvalligen beschouwd binnen de grote meerderheid van de moslims. Overeenkomstig de Koran moeten ze gedood worden. Met de zogenaamde vredelievende islam te propageren los je het probleem helaas niet op. Uitgerekend Oostenrijk heeft al lang een wet die de islam erkent. Die Islamgesetz dateert uit 1912 (!) en werd afgekondigd om de integratie van moslimsoldaten in het keizerlijke leger van het Oostenrijks-Hongaarse rijk te bevorderen. In 2015 werd de wet door de toenmalige centrumlinkse regering gemoderniseerd en verscheen het model van een ‘Oostenrijkse islam’ in de beleidsverklaring.

Heeft dat de multiculturele harmonie opgeleverd waar links van dagdroomt? Integendeel, Oostenrijk ontpopte zich steeds meer tot een belangrijke basis voor de radicale islam, net als reactie tegen deze poging tot Europeanisering. We krijgen dan deze paradox: hoe meer de overheid de islam probeert te ‘integreren’, des te meer wakkert dit onveiligheid en terreur aan. Het Oostenrijkse antiterreur-agentschap waarschuwde onlangs voor ‘een exploderende radicalisering van de salafistische scene in Oostenrijk.’ Het Wenen van Mozart en Johan Strauss wordt nu onveilig gemaakt door shariapatrouilles die vrouwen aanspreken op hun kledij en homoseksuelen lastig vallen. Geen progressieve imam die nog kikt.

‘Haat’ tegen wat ons onderdrukt heeft een naam: rebellie en vrijheidsliefde. 

Willen we dàt, mijnheer de minister? Zullen we dat woord ‘islamofobie’ maar even spaarzaam gebruiken, en erkennen dat de haat niet primair uit de rechts-kritische hoek komt, maar vanwege de sharia-propagandisten en hun voetvolk zelf? Wees nu eens een echte liberaal en ga voor het kernwoord dat in de naam van uw ideologie zit: ‘vrijheid’. De vrije meningsuiting moet onverkort gehandhaafd blijven, het is dat wat ons wezenlijk onderscheidt van elke totalitarisme.

Vrijheid van godsdienst is voorwaardelijk, en hangt af van de mate waarin een religie het samenlevingscontract respecteert. Dat zou niet eens een zaak van links versus rechts mogen zijn, maar van elementair politiek gezond verstand. Pogingen en tactieken om op een of andere manier het sociaal contract en de bijbehorende democratische spelregels te vervangen door religieus fundamentalisme, moeten vooral niét rekkelijk bejegend worden. ‘Haat’ tegen wat ons onderdrukt heeft anderzijds een naam: rebellie en vrijheidsliefde. Leve de Geus, zoals het in de Tijl Uilenspiegel van Charles De Coster klinkt, en zoals het op menig cantus van vooral liberale studentengroepen werd gezongen.

Het is nu wachten op felicitaties vanuit Turkije, Marokko, Koeweit en Pakistan aan de Belgische regering voor haar moslimlievende verklaring. Helaas, slechte afzetmarkten voor ons Belgisch bier. Als al de vorige argumenten niet helpen, dan misschien deze. Vergis je je niet desastreus van vijand, Vincent?

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee.  

Charlie, Mohammed en het apekot

Biologie en humor, onze sterkste wapens

In de Brusselse gemeente Molenbeek zit een leraar al een week thuis, geschorst omdat hij in het zesde leerjaar een Charlie-cartoon had getoond, waarin niet alleen de profeet Mohammed staat afgebeeld maar ook met zijn edele delen zichtbaar, zijn anus alleen afgedekt door een sterretje, daarboven het opschrift: ‘Une étoile est née!’

Straffe kost. Boven de schoolpoort prijkt dan ook het opschrift ‘Aux sources du gai savoir’ (‘De bronnen van het vrolijke weten’), zowaar een verwijzing naar Nietzsche’s boek Die fröhliche Wissenschaft (1882), waarin de beroemde zinsnede ‘God is dood’ voorkomt, naast nog een hoop andere blasfemische beschouwingen. Ik weet niet of iemand dat daar beseft of op de hoogte is van de achtergrond van dat opschrift: nergens een betere plek denkbaar voor zo’n cartoon, dacht ik.

Niettemin werd de leraar dus geschorst, zogezegd niét omwille van de spotprent op zich, dan wel om het ‘obscene karakter’ ervan. Burgemeester Catherine Moureaux (PS) had de handen vol om haar allochtone kiespubliek te paaien. Het vrolijke weten was meteen tot de orde geroepen: de profeet mag niet afgebeeld worden, en al zeker niet in een quasi-animale gedaante met zijn achterwerk omhoog.

Een creatie van Satan

Tarzan, de mensaap die aapmens werd

Meteen is dit een ideale insteek om ons nog eens met de nauwste biologische verwant van de mens bezig te houden: de aap. En vast te stellen hoe dicht we bij dat stadium wel staan, als homo sapiens ofte naked ape. Speciaal de chimpansee doet dingen die wij ook doen: liefhebben, haten, zich vervelen, spelen, empathie betonen naast afgunst, pesten, listen uitdenken, bedriegen, oorlog voeren. Toen ik in een column een goed jaar geleden voetballer Romelu Lukaku een mensaap noemde, werd dat hevig gecontesteerd, ten onrechte: onze soort worden door biologen wel degelijk bij de mensapen (hominiden) gerangschikt. En niets lijkt zo op een aap als een voetballer, rennend op een stuk kort geschoren savanne.

De religieuze logica blijft het moeilijk hebben met de aap als voorouder én spiegelbeeld.

Laat die verwantschap nu echter voor menig godvrezende een vloek en een taboe zijn. Ook al is Darwins evolutietheorie in brede kringen aanvaard, de religieuze logica blijft het moeilijk hebben met de aap als voorouder én spiegelbeeld. Voor de drie monotheïstische godsdiensten is de aap een gedegenereerde mens (als straf van God), voor het Christendom is hij zelfs een product van Satan uit jaloezie voor de schepping van Adam en Eva. Voor de islam is, zoals u weet, het varken onrein maar ook voor de aap is deze religie niet mals: de kafir is door Allah op de wereld gezet als negatie van alles wat goed en strevenswaardig is, een voorwerp van spot en misprijzen. Christenen en Joden behoren onder meer tot deze categorie.

Maar de biologie ging ondertussen door met de apenkermis, waarin ook speciale mensen als Mohammed of Jezus of Mozes ballen en een kont bleken te hebben, en, erger nog: zich gedragen als sprekende zoogdieren. Met dank aan Desmond Morris. En zeker ook aan Edgar Rice Burroughs (1875-1950) die de Tarzan-figuur creëerde, de mens die terugkeert naar de jungle en met chimpansees verbroedert. Weinig halal me dunkt.

De lachende aap

Sint Rombouts Kathedraal Mechelen: gargouille

Achter de simpele en zo glasheldere evolutieleer blijven theologische kwesties opdampen. En lijkt de godsdienstvrijheid ook wel een alibi om broodje-aapverhalen als het creationisme in stand te houden.

Uit een scriptie voor de Thomas More-hogeschool blijkt dat 94% van de Antwerpse moslimscholieren in de hogere graad aanhanger is van het creationisme. Ook al staat de evolutieleer in de eindtermen. Zelfs bij de moslims in het hoger onderwijs weigert 25% te geloven in de biologische link tussen aap en mens. En het gaat dan ook over wetenschappelijke richtingen als biochemie. Wat doe je met zo’n afgestudeerde ‘wetenschappers’ als de quota voor allochtone werknemers moeten gehaald worden?

De aap zou echter de aap niet zijn als hij niet op een andere manier uit de mouw kwam: als clown, nar, acrobaat, grappenmaker, ondanks alle theologische bezwaren en banbliksems. Doorheen heel de geschiedenis van de humor loopt de verwijzing naar het animale als een rode draad. De clown is de mens-aap die ons herinnert aan onze dierlijkheid en meteen ook het scheppingsverhaal ridiculiseert. Door ermee te lachen accepteren we dat ook (chimpansees kunnen enorm leut hebben), en verzaken we onze goddelijke signatuur. Begrijpt u waarom moslims het zo moeilijk hebben met varkens (genetisch bijna identiek met de mens), apen, maar ook met humor an sich?

Voor de nar is niets heilig, cartoonisten zijn apen die andere apen na-tekenen.

Zo wordt dit toch weer een metafysische strijd. De enorme spanning tussen Charlie Hebdo (de karikatuur) en de islam (het beeldverbod omtrent de profeet), die op 7 januari 2015 letterlijk explodeerde, gaat over de status van de mens, als lachend, rebellerend en zelfrelativerend wezen, versus de vrezende, zich onderwerpende mens. De Vrolijke Wetenschap versus het Boek. Voor de nar is niets heilig, cartoonisten zijn apen die andere apen na-tekenen. De Charlie-redactie was dus een apekot waarvan een aantal losgeslagen exemplaren werd geliquideerd. Zij die het overleefden keerden min of meer vrijwillig terug naar hun secreet, dit keer een 24/24u bewaakte bunker ergens op een onbekend adres in Parijs.

De cultuurstrijd speelt zich dus wel degelijk rond dit soort cartoons af. Wat ons westers denken uniek maakt, is de ironie, we beseffen dat niet genoeg. Spot en zelfspot, we hebben haar zonder twijfel aan de Griekse oudheid te danken: niets is absoluut heilig, humor kruipt als onkruid tussen alle metafysische en ideologische constructen. Zelfs in de christelijke middeleeuwen, die men dikwijls vergelijkt met de huidige status van de islam, maakten kathedraalbouwers er een leutigheid van om de karikatuur in hun sculpturen te smokkelen.

Begin dit jaar ontdekte men bij restauratiewerken aan de Mechelse Sint Rombouts kathedraal op 60m hoogte een gebeeldhouwde aap die het langs achter met een vrouw doet, vermoedelijk Eva. Van blasfemie gesproken. Opmerkelijk: de versiering (gargouille in het jargon) is vanop de begane grond onzichtbaar, het was echt een joke onder artiesten. Zo is overigens de vrijmetselarij ontstaan: als een grap. In deze middeleeuwse versie van politieke incorrectheid worden meteen seks, humor en taboe-overschrijding met elkaar in verband gebracht. De aap als ornament, verstekeling, sater, spiegelbeeld, parodie, pornografisch element. Charlie in de middeleeuwen.

De rommelpot

Zoo Antwerpen, 1945: ‘zwarten’ in het apekot

Met het ontstaan van de dierentuinen in de 19^de eeuw wordt de mensaap weer een kijkstuk voor andere mensapen, een inferieur specimen dat in een kooi thuis hoort, amusant maar goed afgeschermd.

De politieke correctheid rukt dan op, de profane versie van het religieuze fanatisme. In een democratie wordt het normaal dat een complete kiespopulatie in een cordon sanitaire wordt geplaatst, een virtuele kooi met gevaarlijke beesten.

De zoo van Antwerpen is een van de oudste en mooiste van Europa. Bij de bevrijding werden de opgepakte ‘zwarten’ in het apekot gestoken: men kon hen gaan bekijken en naar believen uitjouwen of bekogelen met afval. Een therapeutisch ritueel na vijf jaar bezetting. In die middens van dierentuingasten is nadien het semi-ondergrondse blad ‘De Rommelpot’ opgericht, waarvan de redactielokalen in de nacht van 14 op 15 juni 1947 door onbekenden werden opgeblazen. Niets nieuws onder de zon.

Bij de bevrijding werden de opgepakte ‘zwarten’ in het apekot gestoken: men kon hen gaan bekijken en naar believen uitjouwen of bekogelen met afval.

Gelukkig werd ’t Pallieterke opgericht, en bleef de Vlaamse aap toch, in allerlei gedaanten, overeind, samen met de ezel en het al even Vlaamse varken. De dierentuin en de boerderij worden voorwerp van satire en parodie, zie ook de roman Animal Farm van Georges Orwell (1945). Sterke anti-establishmentgevoelens spelen rond het idee dat we allemaal in een apekot zitten, met ‘de grootste aap van voor’. Wie kent het kwajongensliedje niet dat teruggaat op een soldatenlied uit de eerste wereldoorlog:

De school dat is een apekot, parlez-vous
De apen zitten twee-aan-twee, parlez-vous
De grootste aap die zit van voor 
en doet de zotste kuren voor, inke pinke parlez-vous!

Vuile Mong en zijn Vieze Gasten parafraseerden de tekst in 1974 en vervingen achtereenvolgens ‘de school’ door andere hiërarchische plekken als de crèche, het leger, de fabriek, het bejaardentehuis, allemaal niet ernstig te nemen circussen met de grootste clown in de glansrol. Toen had links nog gevoel voor humor. Vandaag zouden we ‘de school’ verder kunnen vervangen door ’t parlement, het koningshuis, de moskee, de VRT, enzovoort: dit lied biedt mogelijkheden tot onuitputtelijke variatie en stel ik bij deze voor als alternatief Vlaams volkslied.

Dus samengevat: cartoons en biologie, onze sterkste wapens tegen religieuze waandenkbeelden. Iedereen voor aap in een vrolijke wetenschap. Radicale vrijheidsbeleving, geen multiculturele flauwheden. Chapeau toch wel voor die leraar in Molenbeek die nu in zijn secreet zit. Ergens denk ik dat schoolmeesters met enige zin voor kamikaze ons cultuurmeubilair zullen redden. En weet u wat? Ik hoop dat die moslimjongeren ooit toch eens in een lach uitbarsten en vervolgens Darwin gaan lezen. De school dat is een apekot, en het is daar dat we de strijd kunnen winnen, nergens anders.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Exit Trump, RIP Biden

Het Amerikaanse seniorentoneel, laatste bedrijf

Ik ben opgelucht dat Joe Biden het gehaald heeft, ook al denken vele van mijn Vlaamse vrienden er anders over. Opgelucht, zeker niet euforisch. Dat in een land van meer dan 300 miljoen inwoners de strijd om het hoogste ambt uiteindelijk ging tussen een narcistische clown (74) en een quasi-dementerende politieke krokodil (78), zegt veel over Amerika en het verval waarin dit land zich bevindt. En over het systeem waarin alles rond geld draait, ook de politieke macht. De recente verkiezingsstrijd toont een gerontocratie zoals wij die amper nog kennen: bejaardentoneel op hoog niveau, maar nu is het gewoon met een verse pamper bedtijd voor iedereen.

Met Donald Trump had het land alleszins geen toekomst, het was/is mentaal totaal op. Ik ben in die vier jaar van aanvankelijke fan geëvolueerd tot iemand die met stijgende verbijstering de parade van leugens, ontkenning en haatpraat heeft geobserveerd. De uittredende (zo hopen we althans) president laat 240.000 coronadoden en een versplinterde natie achter waar, omdat iedereen er met een geweer rondloopt, één vonk genoeg is om de boel te doen ontploffen.

Ik heb me ook steeds verbaasd over het feit dat rechts Vlaanderen, uit een slecht begrepen ‘politieke incorrectheid’, deze hysterische tiran-miljardair bleef bewonderen en achterna lopen. Want zie Trump vooral niet als een ‘anti-establishmentfiguur’, hij is een establishment op zich, of zeg maar een éénmansimperium zonder enig moreel kompas. Vergelijkingen met de nadagen van het Romeinse keizerrijk dringen zich op.

Vier jaar Trump, het was vermakelijk, bij wijlen grotesk en hilarisch, me geen seconde verveeld, maar het mocht niet veel langer meer duren.

Rechts dus en het Trumpisme, een rare paradox als je het van dichterbij bekijkt: nationalisten die dwepen met iemand die de natie uitkleedt tot een toestand van quasi burgeroorlog. Tot in een VRT-uitzending een week geleden kon de in het Europees Parlement rustig uitbollende Gerolf Annemans (VB) zijn Trump-idolatrie niet verbergen. Den Donald had dan al gezegd dat hij de uitslag niet zou aanvaarden als die in zijn nadeel was, en had in een verkiezingsdebat een gewapende bende krapuul tot waakzaamheid opgeroepen. Fatsoenlijke republikeinen (zijn die er nog?), begaan met ‘law and order’ moeten hier toch met de ogen geknipperd hebben en hun neus dicht geknepen.

Wederopbouw

Vier jaar Trump, het was vermakelijk, bij wijlen grotesk en hilarisch, me geen seconde verveeld, maar het mocht niet veel langer meer duren. Ik heb in een eerdere column al gesuggereerd dat Donald Trump zijn roeping gemist heeft, en best wel een snedige columnist/opiniemaker/polemist had kunnen zijn, of misschien zelfs een stand up comedian, maar van geen kanten deugt als president die de natie moet samenhouden.

Exit Trump, RIP Biden, zo zouden we de actuele politieke scène over de oceaan kunnen samen vatten. Amerika moet nu aan de heropbouw beginnen. Dat zal niet aan de kersverse president besteed zijn. Ik hoop,- sorry Joe, neem dat niet persoonlijk,- dat bij Biden snel het licht uitgaat en dat er dan iemand in het Witte Huis komt die dit door verdeeldheid geteisterde land echt weer hoop en zelfvertrouwen geeft: Kamala Harris, bouwjaar 1964, vrouw en gekleurd, maar een harde tante, politiek getalenteerd en met een stevige academische achtergrond.

Zij zal het Trumpisme moeten keren, de non-ideologie van de ontgoocheling en het cynisme die grote delen van dit land heeft aangetast. Zij zal de (terecht) van Hillary gedegouteerde blanke arbeiders, de kleine neringdoenden en de verpauperde lagere middenklasse moeten terugwinnen, geen sinecure. Ze zal ook de democratische partij zelf moeten herfunderen, als de volkspartij die ze al decennia niet meer is. 

Wat den Donald betreft: ik hoop dat die ene overgebleven hersencel hem doet inzien dat berusten voor zijn eigen gezondheid het beste is. Moge hij zijn dagen in rust slijten in de buurt van riante golfcourts, pussy grabbing, of voor mijn part verder poen scheppend in zijn Trump Building, omringd door zijn dynastie en altijd goed voor een paar honderd tweets per dag.

Eens 74 moet je toch weten waar je sterktes liggen, denk ik dan. Prettig weekeinde nog.

Brusselse politie dekt allochtone agressie: ‘nique ta mère’

Het

De Brusselse politie heeft een slechte reputatie op gebied van klachtenbehandeling. Daarenboven laat de demografische evolutie van de stad zich ook gevoelen in het etnisch profiel van de agenten. Dat zou op zich geen probleem mogen zijn, ware het niet dat daar blijkbaar ook een verschuiving inzake cultuur en mentaliteit mee gepaard gaat. Je zal maar als Vlaamse studente een fietstochtje doen in dit franco-Arabische machonest.

Ons-kent-ons

Op Facebook doet Romi Verhaeghe, masterstudente aan de VUB en de KUL, het omstandig relaas van een hallucinante ervaring die ze had in Brussel. Op zondag 1 november in de namiddag fietste ze met haar vriendin doorheen de hoofdstad, toen ze beiden met verkeersagressie te maken kregen vanwege twee mannen in een auto, een dertiger en een veertiger, die hen in het Frans koosnaampjes toeschreeuwden als ‘vieze hoer’ en ‘ga uw moeder neuken’ (nique ta mère). De meisjes fietsten weg maar werden vervolgens klem gereden, waarna het duo een van hen bij de haren in de auto probeerde te sleuren. Romi belde naar de noodcentrale en kreeg enkel een ééntalig Franse telefonist aan de lijn waaraan ze haar uitleg probeerde te doen. Ondertussen gingen de mishandelingen door (met het hoofd van haar vriendin op de auto bonken, spugen) tot een buurtbewoner tussen kwam.

Het verhoor gebeurde in het Frans, waarbij de vriendschappelijke relatie opviel tussen de belagers en de agenten

Na een half uur pas arriveerde de politie, ook weer ééntalig Franse agenten die… een gemoedelijk babbeltje begonnen met de mannen in kwestie. Het aansluitend verhoor op het politiebureel van Anderlecht gebeurde in het Frans, waarbij de vriendschappelijke relatie weerom opviel tussen de belagers en de agenten, terwijl de meisjes verder werden geïntimideerd en aangeraden om geen klacht in te dienen. Integendeel zelfs, het waren de twee mannen die in het proces-verbaal lieten opnemen dat zij aangevallen (!) werden, wat de agenten toeliet om te zeggen dat het ‘woord tegen woord was’.

Vrienden van de meisjes die ondertussen waren opgedaagd om de fietsen op te halen, werden mee geboeid binnen geleid en verhoord. Alles ging er baldadig aan toe en verliep in een sfeer van victim blaming. Van corona-voorzorgen geen sprake. Uiteindelijk gingen de belagers lachend buiten en werden de meisjes wandelen gestuurd zonder Nederlandstalig PV, maar met de vermelding dat ze door de twee waren aangeklaagd wegens mishandeling en dat ze een brief in de bus mochten verwachten.

Etnische context

De verontwaardiging bij de meisjes is uiteraard groot, maar wie het relaas leest, vraagt zich toch onmiddellijk af in welke sociale context zo’n fout politie-optreden mogelijk is, en waarom die agenten zo amicaal omgingen met de geweldplegers. Ik heb het ook mailsgewijs gevraagd aan Romi Verhaeghe, die na enig aarzelen bevestigt dat het om ‘mannen van vreemde origine’ ging, ‘vermoedelijk van Marokkaanse/ Turkse/ Armeense/ Algerijnse/ Syrische/… afkomst’.  Hetzelfde allochtoon profiel gold voor de agenten.

Bewust wilde ze de identiteit van de aanvallers niet vrijgegeven ‘omdat ze geen culturele en politieke debatten wil voeren’, aldus de mail. Nu is mevrouw Verhaeghe diversiteitsconsultant bij Chiro Vlaanderen en vertrekt vermoedelijk van een maatschappijbeeld waarin multiculturaliteit een centrale rol speelt. Dat is haar goed recht. Maar politioneel wangedrag inclusief taaltoestanden aanklagen, en de etnische context bewust niét vermelden, dat lijkt toch op verregaande schizofrenie.

Anders gezegd: het optreden van de Brusselse politie was frappant racistisch én misogyn.

We hebben hier dus  1) Brusselse politie die weigert een klacht wegens geweldpleging in het Nederlands te behandelen, 2) allochtone agenten en daders die onder één hoedje spelen bij de interventie en tijdens het verhoor,  en 3) vrouwelijke slachtoffers die geïntimideerd en belachelijk gemaakt worden. Anders gezegd: het optreden van de Brusselse politie was frappant racistisch én misogyn.

Het gegeven dat lieden van Marokkaanse afkomst, in het kader van een diversiteitspolitiek, de politiediensten bevolken om aan anti-Vlaams en anti-autochtoon racisme te doen, inclusief het vervalsen van PV’s, is iets waar bijvoorbeeld het VRT-programma Pano zou kunnen op doorbomen. Helaas, de media moedigen in deze een zwijgcultuur aan. Het Brusselse magazine Bruzz doet het verhaal nog eens uitgebreid en contacteerde blijkbaar de slachtoffers voor extra informatie, maar nergens een letter over de etnische context. Men spreekt dan omfloerst over ‘zinloos geweld’, terwijl het eigenlijk om gerichte agressie gaat. Ook op de webstek van De Standaard hetzelfde verhaal, maar evenmin verwijzing naar het allochtone onderonsje van agenten en daders.

Een vorm van masochisme

Achteraf werd Romi Verhaeghe nog opgebeld door een woordvoerster van de politiezone in kwestie, die haar Facebookbericht had gelezen maar ‘nauwelijks iets had gevonden in het systeem’ over het incident. Naar alle waarschijnlijkheid is alles in de prullenmand terecht gekomen. Dankzij deze omerta, die door de slachtoffers zelf ook wordt ondersteund, wegens ‘geen politieke of culturele debatten willen voeren’, worden daders van een bepaalde origine aangemoedigd en zal dit nog gebeuren.

Men kan die zwijgcultuur enkel verklaren vanuit een ideologische tunnelvisie die gekleurde mensen per definitie als slachtoffers ziet, ook als ze zwaar in de fout gaan. Dus worden de echte slachtoffers geculpabiliseerd. Het kwam gelukkig niet tot een verkrachting in bovenstaand geval, maar de sfeer van seksuele intimidatie hing volgens de getuigenis doorlopend in de lucht, gecombineerd met anti-blank ressentiment.

Het probleem is niet alleen de agressie, maar ook de zwijgcultuur bij slachtoffers in naam van de ‘diversiteit’.

De conclusie is, dat er niet alleen een linkse weldenkendheid bestaat die problemen rond multiculturaliteit onder de mat veegt, maar ook een vorm van masochisme, waarbij vrouwen die mishandeld worden hun belagers in bescherming nemen. Het probleem is niet alleen de agressie, maar ook de zwijgcultuur bij slachtoffers in naam van de ‘diversiteit’. Terwijl heel het gedrag en de uitlatingen van het Brusselse duo wijzen op verregaande misogynie, verbonden aan een bepaald cultureel waardenstelsel. Ook inzake homofobie tekent zich een vast patroon af van allochtonen die holebi-koppels viseren en zelfs brutaliseren. Maar vermits holebi’s overwegend linksdraaiend zijn, miskennen ze de etnische en culturele dimensie van wat ze zelf ondergaan. Iemand met het opleidingsniveau van Romi Verhaeghe zou beter moeten weten en de feiten onder ogen zien. Idee voor een eindverhandeling misschien?

Andermaal blijkt het essentieel om politiek correcte taboes te doorbreken en dingen te durven benoemen. Ja, Brussel is een hell hole met corrupte flikken, ja, een franco-Arabische maffiacultuur tekent er zich af, en ja, vrouwen moeten er niet zomaar rondfietsen en mannen in hun BMW hinderen. Stof voor een cultureel én politiek debat, voorwaar.

Geen volksgezondheid zonder volk

Nevenbedenkingen bij een (goed bedoelde) actie tegen de avondklok

Zondag 1 november zag het op de Antwerpse Meir en de Brusselse Nieuwstraat zwart van het volk, en aan alle Ikea-vestigingen die dit land telt stonden ze van ver op straat aan te schuiven. Een verpleegster stuurde de cynische tweet de wereld in dat deze shoppers zichzelf binnen twee weken zullen tegenkomen op een overvolle covid-afdeling: ook daar aanschuiven tot het vol is.

Met dat virus zijn we nog niet klaar, en er ontbreekt blijkbaar in brede lagen van de bevolking het besef hoe serieus de zaak is. Het heeft met ontkenning en hedonistisch vluchtgedrag te maken, imitatie en kudde-instinct ook, allemaal des Menschen. Marc Noppen, CEO van hoger vermeld UZ, mocht nog letterlijk van de daken roepen: ‘STOP!’, er was geen houden aan: de zombies moesten en zouden de winkelstraten stormenderhand innemen.

Het ziet er dus naar uit dat de overheid wel degelijk moet doen waarvoor hij ooit in het leven is geroepen: mensen tegen zichzelf beschermen. Ola, hoe betuttelend klinkt dat. Een avondklok instellen bijvoorbeeld, in het Frans couvre-feu. Iets dat herinneringen oproept bij de snel uitstervende generatie die de oorlog nog heeft meegemaakt.

De hond uitlaten

Karin Verelst

De federale overheid liet het afkondigen van die maatregel wijselijk over aan de gewesten. In Wallonië en Brussel geldt hij tussen 22u en 6u. Eén blik op de kaarten toont dat daar de situatie het meest schrijnend is, in de eerste plaats omdat men maanden lang veel te laks is geweest, het probleem zelfs ontkende, en omdat de allochtone populatie doet alsof er geen coronavirus is. Brussel en Wallonië zijn minstens een maand te laat met het instellen van de avondklok. In Vlaanderen mag je van 24u tot 5u de straat niet op, die regeling geldt al sinds 19 oktober. Bedoeling is niet mensen van de straat houden, maar samenscholingen vermijden én verplaatsingen richting lockdownfeestjes of andere groepsevenementen. En pand zomaar binnenvallen ligt moeilijk, het verkeer beperken of stilleggen kan wel.

Brussel en Wallonië zijn minstens een maand te laat met het instellen van de avondklok.

Wie zeker de oorlog niet heeft meegemaakt maar toch gepassioneerd ten strijde trekt tegen het principe van die avondklok, is wetenschapsfilosofe Karin Verelst, die met een paar kompanen naar de Raad van State trok om de grondwettelijkheid ervan aan te vechten. De maatregel zou namelijk een vorm van collectief huisarrest impliceren en uitgaan van het begrip ‘noodtoestand’, wat ongrondwettelijk is.

Ze ving bot: de Raad van State vindt dat een gezondheidscrisis als deze buitengewone maatregelen rechtvaardigt. Ook al deed ze ten gronde geen uitspraak. De actievoerders gaan dus door. Een van hen beroept zich op de vrijheid om ’s nachts haar hond te mogen uitlaten. Daar kan ik als libertariër én hondenliefhebber alleen maar volmondig achter staan. Ware het niet dat die avondklok in Brussel nu werkelijk het enige middel is om in charmante plekken als Molenbeek de sociale cohesie en meteen de virusverspreiding wat onder controle te houden. In Antwerpen werd de methode al eind juli toegepast, wat zich snel in dalende infectiecijfers vertaalde.

Iets over de grondwet

We hebben al een instelling die moet waken over het respecteren van de grondwet en zo nodig aan de alarmbel moet trekken: het parlement

Soit, Karin Verelst vindt die vrijheidsberoving niet kunnen. Instinctief sympathiseer ik met haar, maar mijn hoofd zegt dat er wat losse eindjes aan haar redenering zitten. Ik ga me niet wagen aan juridische analyses, daarvoor hebben we Matthias Storme, maar beperk me tot een paar lessen democratie uit de lagere school, en corrigeer me als ik fout ben.

Ons politiek systeem werkt vanuit een overeenkomst tussen overheid en burger, het zogenaamde sociaal contract: we leveren vrijheid in, in ruil voor veiligheid en bescherming. Dat is de hoeksteen van elke samenleving. Een staat die de veiligheid van zijn burgers niet kan waarborgen, heeft geen enkele reden van bestaan. In tijden van terreur en pandemie heeft dat een speciale dimensie: men verwacht strategisch inzicht, intelligentie en doortastendheid van zij die ons besturen. Wij ‘belonen’ het systeem met loyauteit, vanuit welbegrepen eigenbelang overigens.

De parlementsleden hebben zichzelf gedegradeerd tot knopjesdrukkers. Dààr ligt het kalf gebonden.

Het is de uitvoerende macht -de regering dus- die de maatregelen oplegt. Dat kan ze echter niet zomaar: het parlement, de vergadering van verkozenen des volks, wordt verondersteld van de regering te controleren. Als die regering nu haar boekje zou te buiten gaan, en zomaar wat beslist waar de volksvergadering zich niet in kan vinden, kan dat parlement de regering tot de orde roepen en zelfs afzetten. Daarvoor is maar één (1) vertrouwensstemming nodig: verliest de regering die stemming, dan wordt ze gewoon naar huis gestuurd, en blijft er de keuze tussen de formatie van een nieuwe ploeg of verkiezingen.

Tot zover de theorie. Helaas voelen mensen zich amper nog vertegenwoordigd door de politieke klasse. De particratie heeft een flink deel van dat mooie driemachtenstelsel uitgehold: de parlementsleden hebben zichzelf gedegradeerd tot knopjesdrukkers. Dààr ligt het kalf gebonden. Het parlement is oer-lui, stelt ook Matthias Storme vast. En erger nog: de burger/kiezer trekt er cynische conclusies uit. België is vandaag het EU-land met de hoogste besmettingsgraad, en een evenredig laag bodempje burgerzin. Toevallige samenloop?

Het foertgebaar

Joachim Coens en Pieter De Crem stiekem op resto. Als politici de regels ontduiken, waarom zouden wij ze dan volgen? (Twitter/Jeroen Smets)

Dat brengt ons tot een andere, complementaire lezing van die koopjeswoede afgelopen zondag: misschien is het ook wel de spreekwoordelijke middenvinger naar het systeem, een vorm van burgerlijke ongehoorzaamheid, uiteraard gecombineerd met klassiek consumentisme en hamsterwoede.

België én Vlaanderen hebben al sinds begin maart een lang blunderboek opgebouwd inzake de coronabestrijding. Ik ga de geschiedenis niet opnieuw uit de doeken doen: vanaf de verbrande mondmaskers van Maggie de Verschrikkelijke, de powerpointmystiek van Wilmès, over de woonzorgcatastrofe van Wouter Beke, het melige gemompel aan het haardvuur van sterke Jan, tot en met het gecollapste contactonderzoek. Het globale beeld van dit coronabeleid oogt amateuristisch, nalatig, tot en met ronduit crimineel.

Het globale beeld van dit coronabeleid oogt amateuristisch, nalatig, tot en met ronduit crimineel. 

We zitten dus effectief met een staat -of juister: een kluwen van overheden- die de veiligheid van zijn burgers in de verste verte niet kan garanderen. Dat bevordert niet bepaald het vertrouwen in ‘de politiek’: de facto bestaat het sociaal contract niet meer. Dus zoeken mensen in elke regel naar achterpoortjes (de politici zelf geven het voorbeeld) en moet de overheid steeds dwingendere maatregelen nemen die men amper nog kan handhaven. Ze worden verder ondergraven door voor de rest heel verstandige mensen als Karin Verelst, die oproepen om maatregelen, gericht op het vermijden van een medische catastrofe, naast zich neer te leggen.

We herinneren ons een gelijkaardige actie van plastisch chirurg Jeff Hoeyberghs, juni van dit jaar, die eveneens bot ving. Ook voor Jeff veel sympathie, al was zijn verzet tegen de bewegingsbeperking vooral ingegeven door het feit dat hij in Limburg zijn snijwerk verricht terwijl zijn domicilie zich om fiscale redenen in Andorra bevindt.

Gezond nationalisme

Terwijl de Turken voor de poorten staan, woedt aan het Hof van Byzantium een dispuut over het geslacht der engelen (1453)

Ik vermoed dat acties als deze van Karin Verelst alleen nog méér burgerlijk cynisme zullen opleveren en nog minder draagvlak. Op dit moment is die grondwettelijke discussie over de avondklok iets als de welbekende discussie over het geslacht der engelen toen de Turken voor Constantinopel stonden. Natuurlijk is dat verdomd interessant, weten of engelen een penis of een vagina of niets hebben, en welke teksten dat kunnen bewijzen. Helaas staat er ook vandaag een vijand voor de poorten, of beter, hij is al lang in de stad. Met een overheid die de feiten achterna loopt en een bevolking die zich van die overheid afkeert, zit het virus in een luxe positie.

De opgedrongen multicultuur en het gevoel van vreemde te zijn in eigen land, drukken elk identitair gemeenschapsbesef, onmisbaar in deze crisis, de kop in.

Het blijft ondertussen steeds weer de vraag hoe die Duitsers dat klaarspelen, met een zo laag infectiecijfer, naast bijvoorbeeld ook de Denen, Noren en Zwitsers. Het antwoord is steeds weer hetzelfde: een systeem dat werkt én dus een beter draagvlak oplevert, een vorm van burgerzin en zelfdiscipline die veel avondklokken overbodig maakt. Dat heeft dan weer te maken met, hou je vast aan de takken van de bomen, Karin, soevereiniteitsgevoel, samenhorigheid en een gezonde vorm van nationalisme dat door links als des duivels wordt aanzien.

In een failed state als België, met een Vlaamse deelstaat die evenmin daadkracht uitstraalt, is de overheid gedoemd om steeds strengere regels uit te vaardigen die steeds minder worden opgevolgd. De opgedrongen multicultuur en het gevoel van vreemde te zijn in eigen land, drukken elk identitair gemeenschapsbesef, onmisbaar in deze crisis, de kop in. Finaal zijn en blijven we individualistische plantrekkers en ontduikers. In tijden van pandemie bepaald ongezond. De ene dag vervloek je de Chinezen, de andere dag benijd je hen. Wat zij teveel hebben, hebben wij misschien wel te weinig. Geen volksgezondheid zonder volk, zullen we van die simpele vaststelling toch maar vertrekken?

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee. 

Samuel Paty, Allerheiligen en Halloween

Vandaag is het Allerheiligen (Sollemnitas Omnium Sanctorum), snel gevolgd door Allerzielen, het moment waarop de Christenen hun doden herdenken. Er komen er alsmaar bij, de kerkhoven geraken vol. soms wordt er ineens een straat graven opgedoekt. In de carnavalswinkels zijn de Halloween-parafernalia in uitverkoop, morgen gaat de lockdown in.

Dat er toch nog plaats is voor griezelfolklore en zwarte humor doet me ergens deugd, in deze tijd waar de dood zo nadrukkelijk aanwezig is. Er zijn de gruwelijke aanslagen van de Jihadisten, er is uiteraard corona. Het eerste is een politiek-maatschappelijk probleem, het tweede tot nader order een medische ramp, maar beiden vragen eigenlijk om hetzelfde: alertheid maar geen paniek, doortastendheid, koelbloedigheid, samenhorigheid. Rituelen moeten dat ondersteunen, en ik ga in deze voor Halloween, samen met blogger Ronny De Schepper. Een korte excursie.

Halloween-Halewijn

Joe English (1907)

In tegenstelling tot wat nogal eens wordt aangenomen, is Halloween geen Amerikaanse uitvinding maar het relict van een Keltisch herfstritueel dat de Ierse en Schotse migranten meebrachten. In feite is het zelfs een Nieuwjaarsfeest (Samhain) want de kalender liep bij de Kelten af op onze 1 November, moment dat het vee de stal in ging. Daarbij gaat het om een uitdrijvingsritueel tegenover kwade demonen, catastrofes, verpersoonlijkt door de kwelgeest Allowin, wiens hoofd door een jonge vrouw wordt afgehakt. Alstublieft.

In de middeleeuwse ballade van Heer Halewijn, naar alle waarschijnlijkheid eveneens Keltisch van origine, komt dat motief terug. Een verleidelijk zingende seriemoordenaar die het op vrouwen gemunt heeft en al een heel galgenveld heeft verzameld, tot een niet nader genoemde prinses het welletjes vindt, hem opzoekt en, jawel, gewoon zijn kop afslaat na een geweigerde pijpbeurt (‘Al in het koren en gaen ik niet, Op uwen horen en blaes ik niet..’). Geen sentiment, geen flauwe kul, geen geleuter over een ongelukkige jeugd. Na een passage bij de moeder van de onthoofde schurk (‘Uw zoon Heer Halewijn is dood/Ik heb zijn hoofd in mijnen schoot/Van bloed is mijne voorschoot rood’) rijdt ze huiswaarts met haar trofee en wordt de kop ‘op de tafel gezet’. Omdat dit rijmt met ‘banket’ wordt het nog een vrolijk feestje.

Hier berijdt een krijgster schrijlings het ros en doet waar geen enkele man de ballen voor heeft: de demon decapiteren.

Deze legende bespeelt een volkomen onchristelijk motief van vergelding, daadkracht en, jawel, polarisatie. De term politiek incorrect is hier op zijn plaats (opgelet, reclame): laten we nu maar gewoon de dingen observeren, scherp stellen, benoemen, gevolgd door directe actie. Dat een vrouw met de demon Halewijn/Allowin/Halloween afrekent is ook niet oninteressant, en bevat een feministisch motief dat je in de middeleeuwen niet zomaar zou verwachten. Vergeet de kuise maagd, de door minnestrelen aanbeden milf van stand, de zorgende seut: hier berijdt een krijgster schrijlings het ros en doet waar geen enkele man de ballen voor heeft: de demon decapiteren. Ze verwijst dan ook eerder naar het vrouwelijke keurkorps van Wotan (de Walkuren) dan naar de Maagd Maria. Eat this, gebreide mutsen van #MeToo.

Het verhaal van de doden

Zoals zovele heidense feesten heeft het Christendom ook deze herfstceremonie gerecupereerd en er een zieltjesdag van gemaakt met grafbezoek en chrysanten. We rouwen en zoeken troost, ergens klinkt een orgel of een liedje van Will Tura als SABAM het toelaat. Meteen verdwijnt de prinses met het zwaard, het motief van de gerechtigheid en het verzet. De christelijke boodschap van tolerantie en verzoening, het aanbieden van de andere wang, bereikte ook de Kelten, en vanaf dan gaat het eigenlijk bergaf met dat wat we vandaag ‘veerkracht’ noemen.

Heden pleiten nogal wat christenen voor een ‘dialoog’ met de islam, terwijl vooral de kerken en geestelijken het mikpunt zijn van Jihadisten. Zoiets gaat mijn verstand te boven: hoeveel pastoors en paters moeten er nog hun hals aanbieden voor een leger nonnen in de tegenaanval gaat? Wordt het geen tijd voor wat meer Halewijnlegendes en wat minder aanbidding van martelaren?

Heden pleiten nogal wat christenen voor een ‘dialoog’ met de islam, terwijl vooral de kerken en geestelijken het mikpunt zijn van Jihadisten.

In de christelijke leer is ook het oproepen van de doden een taboe. Ze worden begraven en hier en daar heilig verklaard, aanroepen tegen allerlei onheil, van Sint Rochus tegen de pest tot Sint Antonius tegen het verlies van uw sleutels, maar ze hebben geen stem, ze kunnen niet ondervraagd worden.

In het Halloweenritueel keren de doden wél terug, ze hebben een verhaal te vertellen dat ons nuttige informatie kan geven, een leidraad kan vormen. Wat zou die Franse leraar, door een moslimfanaticus onthoofd, ons bijvoorbeeld kunnen duidelijk maken? Zou hij berusten, ons aansporen om kaarsjes te branden en gebedwakes te houden? Is die macaber uitgesneden pompoen, behalve een uitbeelding van het kwaad, ook niet een beetje de evocatie van het effect, de kop van Samuel? Een waarschuwing aan de beulen? Een signaal dat niet alles kan herleid worden tot dialoog en relativiteit?

Het kamp van de angst

Dat brengt ons op de fascinerende uitdrukking ‘de angst moet van kamp veranderen’, recent door Emmanuel Macron in de mond genomen. Eerlijkheidshalve moet we erbij vermelden dat Filip De Winter al in 2012 identiek dezelfde uitdrukking gebruikte in een harde campagne tegen ‘criminelen en misdadigers, de drugdealers en gangsters’ die er op de affiche bijzonder veelkleurig uitzagen. Niettemin blijft dit de kern van de zaak: terreur kan alleen met tegenterreur bestreden worden. Denk ook maar aan corona, de zachte maatregelen en de chaos die zich vandaag afspeelt.

De Halloweensymboliek richt zich tot alles wat wij als nefast zien voor de samenleving en dat ook zo willen benoemen: de griezelpompoen is een cruciaal attribuut in het omkeren van de angst. Hij beeldt de slachtoffers uit, maar tegelijk terroriseert hij de daders door te tonen waar hun hoofd zou kunnen eindigen.

Een fatwa tegen de fatwa-producenten en heel hun brede achterban, anders krijg je het virus nooit weg.

De pompoenwording van Macron, het besluit om de jihadisten én de plannenmakers op te jagen, kan dus niet anders dan gepaard gaan met het intimideren van de geradicaliseerden, maar van ook de ‘brave’ en weldenkende moslims, die ene beschaafde imam tegenover de 999 haatpredikers, geen sorry als dit nu weer zo fout klinkt als wat. Als de angst écht van kamp moet veranderen, moet hij niet alleen individuen treffen -de zelfmoordterrorist krijg je overigens niet geïntimideerd- maar vooral een groep, een populatie, een religieuze subcultuur in haar geheel. Een fatwa tegen de fatwa-producenten en heel hun brede achterban, anders krijg je het virus nooit weg.

Een grote groep mensen van een bepaald profiel de stuipen op het lijf jagen: natuurlijk wordt dat in Turkije, Koeweit, Saoedi-Arabië en Pakistan niet geapprecieerd, niet toevallig landen waar de staatsterreur tot het normaal behoort. Natuurlijk wordt dat in Turkije, Koeweit, Saoedi-Arabië en Pakistan niet geapprecieerd, niet toevallig landen waar de staatsterreur tot het normaal behoort. Hier, in onze situatie, is een schikbewind jegens de beulen een aangepast verweer. En laten we niet vergeten: dit gaat om vrijheid. Tot elke prijs. Misschien volstaat een pot chrysanten dan wel niet.

Pano, de VRT en de ‘complottheorieën’

Gisteren, 28/10, presenteerde VRT/Pano een item rond ‘complottheorieën’, speciaal inzake corona. Op zich een boeiend thema. Echter, zoals te verwachten bracht men een zeer eenzijdige visie op het fenomeen, met als rode draad een verscheurde familie met een tante die ‘aangestoken’ was door zo’n complottheorie, als was ze in de handen van een sekte terecht gekomen. Daar passen een paar kanttekeningen bij.

‘Academische dwaallichten’

Galileo Galileï moet zijn stellingen voor de paus afzweren (1633)

Dat het virus door China is geproduceerd om de wereldeconomie te ontwrichten, of dat het op zijn minst uit een lab is ontsnapt waar zo’n project werd voorbereid, is een onbewezen hypothese, maar zo van de pot gerukt lijkt het me toch ook weer niet. Gezien China als grote winnaar uit deze tragedie komt. De geschiedenis zal het uitwijzen, sorry Tim Verheyden als u dit bij voorbaat als lachwekkend beschouwt.

In het programma kwam geen enkele filosoof of opiniemaker aan het woord om erop te wijzen dat zogenaamde complottheorieën af en toe WEL eens blijken te kloppen, zij het met vertraging. Maarten Boudry kon nog eens afgeven op wetenschappelijke fantasten en ‘academische dwaallichten’ (zoals hij gezondheidseconoom Lieven Annemans noemt, in navolging van Joël de Ceulaer), maar hij vergeet blijkbaar dat  Galileo Galileï in zijn tijd ook met het ‘knotsgekke’ idee afkwam dat de aarde rond de zon draait en niet omgekeerd, een stelling die hij trouwens voor de inquisitie moest herroepen.

Wie teveel afwijkt van de mainstream komt snel in de marginaliteit terecht, ook in de academische wereld.

Minder bekend maar recenter: gevallen zoals de Nederlandse bioloog Henk Tennekes die een relatie ontdekte tussen bijensterfte en insecticiden, en daarvoor jarenlang door zijn collega’s verguisd werd, mede onder impuls van de machtige chemische lobby die de pers manipuleerde. ‘Complotdenker’ Tennekens bleek achteraf gelijk te hebben (ook over die persmanipulatie), maar stapte uit het leven als een berooid man en gebroodroofd docent.

Om het nog frappanter te zeggen: kleine progressie in de wetenschap wordt gemaakt door kleine geesten, echte sprongen en revolutionaire inzichten door dissidenten. De wetenschap is een instituut met een establishment, en daarbinnen strekt conformisme tot aanbeveling. Wie teveel afwijkt van de mainstream komt snel in de marginaliteit terecht, ook in de academische wereld.

Scepsis en redelijke twijfel dienen te gelden tegenover zogenaamde complottheorieën, maar evenzeer tegen de mainstream en de pensée unique die hen probeert te ridiculiseren. De stichting SKEPP speelt daarin een dubbelzinnige rol, want ze stelt zich als bewaker van de rechte leer nogal graag aan de kant van het wetenschappelijk establishment, en catalogeert niet-mainstream-visies op mens, natuur en samenleving als ‘zever in pakskes’ (sic). Dat is in wezen cafépraat van mensen die beter zouden moeten weten.

Leugens om bestwil

Maggie De Block ten strijde tegen ‘drama queens’

Politieke complotten zijn er evenzeer, en het zijn niet altijd fata morgana’s. Soms komen ze met vertraging uit, soms helemaal niet. We hoeven niet ver te zoeken: toen begin dit jaar gezondheidsminister Maggie De Block de mondmaskervoorraad bleek geliquideerd te hebben, werd tussen politiek, de experten (Marc Van Ranst incluis) én de pers afgesproken dat het mondmasker als ‘nutteloos’ zou voorgesteld worden, teneinde het volk niet al te zeer te verontrusten. De WHO verspreidde dezelfde kwakkel. Wie toen alarm sloeg, was een drama queen. Met mondjesmaat en schoorvoetend geven de mainstream media die ‘leugen om bestwil’ vandaag ook toe.

Het dossier van de Bende van Nijvel, duidelijk mismeesterd en nu bijna voorbij de verjaringsgrens, zal ooit wel, misschien binnen 10, 20, 50 jaar, een bewezen ‘complottheorie’ opleveren. Veel te laat natuurlijk. Hier en daar probeert een onderzoeksjournalist er wat aan te peuteren, maar het mistgordijn is dik en gelukkig is er Maarten Boudry om onze fantasie in te tomen (‘Beste nonkel, beste tante, ik denk dat je een beetje te hard van stapel loopt’).

Het al te veelvuldig gebruik van de term ‘complottheorie’, en het zomaar gelijkschakelen met fake news, zou kunnen leiden tot echte censuur

Dat het internet een enorme versnellingsmachine en superverspreider is van complottheorieën is uiteraard een feit, maar zonder het internet was er ook geen Julian Assange (WikiLeaks) of Edward Snowden (die uitbracht dat de Amerikaanse geheime dienst NSA wereldwijd de online communicatie bewaakt). Twee notoire ‘complotdenkers’ die er niet ver naast bleken te zitten, en dus opgejaagd wild.

Ik zou zo nog wel een tijd kunnen verder gaan. De aanpak van Pano/Tim Verheyden is méér dan eenzijdig: er hangt een zweem van politieke correctheid over, die de klokkenluiders stigmatiseert en de mainstream framing accentueert. Het al te veelvuldig gebruik van de term ‘complottheorie’, en het zomaar gelijkschakelen met fake news, zou kunnen leiden tot echte censuur, op de sociale media is het trouwens al zover.

Recent bleek overigens dat de VRT zelf lang geen model van transparantie is, en dat de publieke, instinctieve argwaan tegen de openbare (?) omroep niét zo van de pot gerukt is. Dat de nieuwsredactie bizarre criteria van objectiviteit hanteert, niet incidenteel maar systematisch, ook dat is een hardnekkige ‘complottheorie’ die leeft bij de Vlaamse kijkplichtige.

Een idee voor een volgende Pano-reportage, Tim? We kijken er naar uit.

Vindt u deze column interessant, leerrijk, controversieel, of hebt u tenminste eens goed kunnen lachen? Dan is een donatie, hoe bescheiden ook, misschien een goed idee.